سیستم پرداخت الکترونیکی عوارض یا ETC (Electronic Toll Collection) یک روش مدرن و مؤثر برای جمعآوری عوارض عبور از بزرگراهها، جادهها و مناطق مخصوص در شهرها است. این سیستم به خودروها اجازه میدهد تا بدون توقف در محل عوارض، عبور کنند و مبلغ عوارض از طریق اطلاعات الکترونیکی از حساب مالی خود کسر شود. این روش به جمعآوری عوارض به صورت سریع، موثر و کمهزینه کمک میکند.
ETC از تجهیزات مختلفی مانند تگهای DSRC (Dedicated Short Range Communication)، تگهای RFID (Radio-Frequency Identification) و دوربینهای خواننده پلاک (ANPR - Automatic Number Plate Recognition) برای شناسایی خودروها استفاده میکند. این تجهیزات در خودروها تعبیه میشوند یا در نقاط ورود و خروج از بزرگراهها و مناطق مخصوص نصب میشوند.
ثبت نام خودروها: مالکان خودروها ابتدا در سیستم پرداخت الکترونیکی عوارض ( ETC )ثبت نام میکنند و اطلاعات مربوط به خودرو و حساب مالیشان را وارد میکنند.
شناسایی خودروها: زمانی که خودرو به نقطه ورود به بزرگراه یا منطقه مخصوص میرسد، تجهیزات سیستم پرداخت الکترونیکی عوارض(ETC) به صورت اتوماتیک خودرو را شناسایی میکنند.
بررسی ثبت نام و موجودی حساب: سیستم بررسی میکند که آیا خودرو در سیستم پرداخت الکترونیکی عوارض ثبت نام کرده و آیا حساب مالی آن کافی برای پرداخت عوارض است یا خیر.
پرداخت خودکار: در صورتی که خودرو ثبت نام داشته باشد و حساب مالی کافی داشته باشد، مبلغ عوارض به صورت خودکار از حساب کسر میشود.
جریمه و هشدار: اگر خودرو ثبت نام نداشته یا حساب مالی کافی نداشته باشد، تصویر پلاک خودرو توسط دوربینهای خواننده پلاک ثبت میشود و به مالک خودرو جریمه ارسال میشود.
سیستم ETC علاوه بر استفاده در بزرگراهها، در مناطق شهری هم برای محدود کردن ترافیک و کنترل ترافیک با استفاده از مبالغ ترافیکی (Congestion Charging) مورد استفاده قرار میگیرد. این مدل از ترافیک مدیریت شده باعث کاهش ترافیک و آلودگی هوا در مناطق شهری میشود.
سه جزء اصلی مورد نیاز برای اجرای یک سیستم ETC (تلفیق الکترونیکی برای تردد) در مسیر جاده عبارتند از:
سیستم تشخیص خودرو (AVI - Automatic Vehicle Identification): این سیستم برای تشخیص و شناسایی خودروها به منظور اجرای فرآیند شارژ عوارض و جمعآوری دادهها برای مدیریت ترافیک استفاده میشود. تکنولوژی AVI از دو قسمت اصلی پردازش تصویر و فرکانس رادیویی (RF) تشکیل شده است.
سیستم کلاس بندی ماشین (AVC - Automatic Vehicle Classification): این سیستم برای تعیین کلاس و نوع خودروها به منظور تعیین میزان شارژ عوارض مناسب برای هر دسته از خودروها استفاده میشود. این شناسایی بر اساس تعداد محورها یا چرخها، ابعاد (ارتفاع، طول) و وزن خودرو انجام میشود.
سیستم نظارتی-اجرایی تصویری (VES - Video Enforcement System): این سیستم برای ثبت تصاویر و عکسها از خودروهایی استفاده میشود که از مسیر ETC عبور میکنند، اما تگ ETC معتبر ندارند یا در دسترس نیستند. این تصاویر برای تشخیص پلاک خودروهای متخلف و انجام پیگیریهای لازم به کار میروند.
این سه سیستم به همکاری با یکدیگر، بهبود عملکرد و کارایی جریان ترافیک و همچنین اجرای عدالت در فرآیند شارژ عوارض در سیستم ETC کمک میکنند.
از زمان اجرایی شدن طرح پرداخت الکترونیک عوارض آزادراهی، برخی از مسیرهای جادهای به این طرح مجهز شدهاند و برخی دیگر در حال تجهیز به آن هستند. این مسیرها عبارتاند از:
• آزادراه تهران - ساوه
• آزادراه تهران - قم
• آزادراه تهران - شمال
• آزادراه تهران - کرج
• آزادراه کرج - قزوین
• آزادراه بندرعباس – بندر شهیدرجایی
• آزادراه قزوین – زنجان
• آزادراه کاشان-اصفهان
• آزادراه تبریز-سهند
همچنین امروزه راههای پرداخت عوارض آزادراه در حال افزایش است و رانندگان میتوانند به شیوههای مختلف نسبت به پرداخت آن اقدام کنند.
برای پرداخت مهلت داده می شود.در صورت عدم پرداخت در طول این مهلت تعیین شده ، جریمهای برای مالک خودرو اعمال میشود.
اگر مالکان خودرو در مدت زمان مشخصشده به پرداخت عوارض نپردازند، جریمه به صورت پلکانی افزایش مییابد و در نهایت ممکن است به مراحل پیگیری قانونی و حتی توقیف خودرو منجر شود.
این تغییرات هدف دارند تا مالکان خودرو را به پرداخت به موقع عوارض ترغیب کنند و در عین حال به آنها امکان پرداخت در مدت زمان بیشتری را میدهند.
شیوههای پرداخت قدیمی برای عوارض آزادراهی و اتوبانها، به دلیل وقتگیری و مشکلات مرتبط با مبادله اسکناس، در مقایسه با روشهای الکترونیکی که امکان پرداخت آسان و بدون نیاز به نقدی را فراهم میکنند، کمتر استفاده میشود. از سوی دیگر، استعلام و شارژ عوارض الکترونیکی برای بسیاری از افراد هنوز به چشم یک مسئله پیچیده میآید.
امکان پرداخت غیرنقدی یا همان پرداخت الکترونیکی برای عوارض در برخی از مهمترین آزادراهها در کشور فراهم شده است. این روش به وجود آمد تا به مسافران این امکان را بدهد که بدون نیاز به پرداخت نقدی، عوارض را بهصورت الکترونیکی پرداخت کنند. در این روش، موازی با پرداخت نقدی، به شیوه مدرن و سریع، بدون صف و معطلی، و با سرعت بالا و راحتی برای مسافران امکان پرداخت را فراهم میکند.
این تغییرات باعث شده تا رانندگان، بهویژه کسانی که بطور مکرر از آزادراهها استفاده میکنند، از این شیوه مدرن برای پرداخت عوارض استفاده کنند. این روش از تردد در صفهای طولانی و زمانبر جلوگیری میکند و تجربه را برای رانندگان سریعتر و راحتتر میکند.
برای اعتراض به جریمه عوارض آزادراهی یا بررسی هزینهها و تعرفهها، میتوانید از راههای زیر استفاده کنید:
ارسال پیامک به شماره هایی که توسط پایگاه پلیس راهوراعلام شده : با ارسال شماره پلاک خودرو به شماره پیامک های اعلام شده، میتوانید اعتراض خود را اعلام کنید و درخواست بازبینی جریمه عوارض را ارسال کنید.
تماس با شماره هایی که توسط پایگاه پلیس راهوراعلام شده : با شماره تلفن مذکور تماس گرفته و درخواست بازبینی هزینه عوارض خودرو را مطرح کنید. پس از ارائه توضیحات و بررسی مورد، شما اطلاعات لازم را خواهید دانست.
بعد از بازبینی و بررسی درخواست شما، اگر تعرفه و هزینه عوارض به درستی محاسبه نشده باشد، امکان پرداخت تعرفه صحیح از طریق راههای پرداخت عوارض آزادراه به شما ارائه خواهد شد.
پرداخت الکترونیکی عوارض چیست و به چه منظوری استفاده میشود؟
پرداخت الکترونیکی عوارض (ETC) یک روش مدرن و الکترونیکی برای اخذ عوارض بزرگراهها و جادههاست. این روش به منظور جلوگیری از توقف خودرو در محل پرداخت عوارض و بهبود جریان ترافیکی ایجاد شده است. خودروها با استفاده از تگها یا دوربینهای پلاکخوان شناسایی میشوند و مبلغ عوارض بهطور خودکار از حساب خودروی عبوری کسر میشود.
سیستم تشخیص خودرو (AVI) در پرداخت الکترونیکی عوارض چگونه کار میکند؟
سیستم تشخیص خودرو (AVI) برای تشخیص خودرو و انجام پروسه شارژ عوارض بکار میرود. این سیستم از تکنولوژیهای پردازش تصویر و فرکانس رادیویی (RF) برای شناسایی خودروها استفاده میکند. تصاویر یا دادههای لازم برای شناسایی و شارژ عوارض به صورت الکترونیکی پردازش میشوند و از حساب صاحب خودرو کسر میشود.
چرا سیستم کلاس بندی ماشین (AVC) در پرداخت الکترونیکی عوارض استفاده میشود؟
سیستم کلاس بندی ماشین (AVC) به تعیین کلاس و دستهبندی مختلف خودروها برای شارژ عوارض میپردازد. این سیستم با تشخیص تعداد محورها، ابعاد و وزن خودروها، آنها را به دستههای مختلف تقسیم میکند تا مقدار عوارض مناسب برای هر دسته مشخص شود.
سیستم نظارتی-اجرایی تصویری (VES) در پرداخت الکترونیکی عوارض چگونه کار میکند؟
سیستم نظارتی-اجرایی تصویری (VES) برای به دست آوردن تصاویر و عکسهای خودروهایی استفاده میشود که تگ ETC معتبر ندارند یا اصلاً وجود ندارند. این تصاویر برای تشخیص پلاک خودروهای متخلف و ایجاد پیگیریهای لازم به کار میرود تا از رفتارهای تخلفی جلوگیری شود.
در پایان این مقاله، میتوانیم نتیجهگیری کنیم که با وجود تغییراتی که در سیستم پرداخت عوارض آزادراهی اتفاق افتاده است، امکانات جدید به رانندگان ارائه شدهاند که باعث بهبود تجربه تردد آنها در آزادراهها و اتوبانها شده است. استفاده از روشهای الکترونیکی برای پرداخت عوارض، مزایای چشمگیری از جمله سرعت، سهولت، و کاهش نیاز نقدی را به همراه دارد. این روش به رانندگان امکان میدهد که بدون تردد در صفها و زحمتهای مرتبط با پرداخت نقدی، عوارض را به صورت مدرن و سریع پرداخت کنند. با این تحولات مثبت در سیستم پرداخت عوارض آزادراهی، امیدواریم که تجربه تردد برای رانندگان بهبود یابد، ترافیک بهبود پیدا کند و همچنین این اقدامات به سهولت مدیریت و پیشبینی ترافیک در آینده کمک میکند.
گرد آوری:بخش گردشگری بیتوته