به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد نانو، بازار جهانی فناوری نانو سلامت طی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته و پیشبینی میشود ارزش آن از ۳۴۴.۲۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به ۳۸۶.۰۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ برسد.
با ادامه روند فعلی، انتظار میرود که ارزش بازار فناوری نانو سلامت تا سال ۲۰۲۹ به رقم ۷۰۷.۸۱ میلیارد دلار برسد و نرخ رشد مرکب سالانه ۱۶.۴ درصد را تجربه کند. این افزایش قابل توجه عمدتاً ناشی از توسعه حوزه «ترانستیک» (Theranostics)، کاربرد نانوذرات در ژندرمانی، تولید نانومواد زیستسازگار، استفاده از ابزارهای جراحی نانو، عوامل درمانی در مقیاس نانو و آمادهسازی برای مواجهه با بحرانهای بهداشتی جهانی است. از جمله روندهای برجسته در این دوره میتوان به توسعه دستگاههای تشخیصی نانویی، حسگرها و تصویربرداری پزشکی، نانورباتیک و جراحی نانو، پزشکی شخصیسازیشده و آگاهی عمومی از کاربردهای درمانی نانوفناوری اشاره کرد.
یکی از مهمترین محرکهای این بازار، افزایش شیوع سرطان در جهان است. فناوری نانو بهعنوان روشی امیدوارکننده برای درمان سرطان شناخته میشود و پژوهشهای نوین در این حوزه میتواند به طراحی درمانهای شخصیسازیشده برای انواع بیماریها از جمله سرطان کمک کند. برای نمونه، انجمن سرطان آمریکا (American Cancer Society) پیشبینی کرده است که در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۱,۹۵۸,۳۱۰ مورد جدید سرطان در آمریکا تشخیص داده شود و ۶۰۹,۸۲۰ نفر جان خود را از دست بدهند. این آمار نشان میدهد که با وجود پیشرفتهای فناورانه و تشخیص زودهنگام، همچنان نیاز مبرم به پژوهشهای کارآمد و برنامههای سلامت مؤثر وجود دارد و افزایش موارد سرطان یکی از عوامل محرک رشد بازار نانوفناوری سلامت است.
روند دیگری که میتواند این بازار را متحول کند، تشکل اتحادهای استراتژیک میان شرکتهاست. شرکتهای فعال در حوزه نانوفناوری سلامت برای توسعه فناوریها و محصولات جدید، به همکاری و توافقهای مشترک روی میآورند. بهعنوان نمونه، در ژانویه ۲۰۲۲ شرکت آمریکایی NaNotics با کلینیک مایو (Mayo Clinic) همکاری خود را برای توسعه فناوری درمان سرطان NaNots آغاز کرد. در این همکاری، نانوتیکز (NaNotics) پلتفرم خود را در اختیار محققان مایو قرار داد و کلینیک مایو نیز آنتیبادی PD-L۱ و مدل موش ترانسژنیک تولیدکننده sPD-L۱ انسان را ارائه کرد. این مشارکت نمونهای از همافزایی علمی و صنعتی برای پیشبرد نانوپزشکی است.
بازار نانوفناوری سلامت از نظر نوع بیماریها نیز تقسیمبندی شده است؛ از جمله بیماریهای قلبی-عروقی، سرطانها، بیماریهای عصبی، مشکلات ارتوپدی و بیماریهای عفونی. همچنین بر اساس نوع، نانوفناوری سلامت شامل مواد آلی، غیرآلی و مبتنی بر کربن میشود و از نظر کاربرد در حوزههایی مانند دارورسانی، بیومواد، ایمپلنتهای فعال و بازسازی بافتها مورد استفاده قرار میگیرد. برای نمونه، در حوزه بیماریهای سرطان، نانوذرات برای درمان هدفمند، تشخیص و تصویربرداری به کار گرفته میشوند و در بیماریهای عفونی، نانومواد ضد میکروبی و سیستمهای انتقال واکسن مورد استفاده هستند.
از جمله شرکتهای پیشرو در این بازار میتوان به فایزر (Pfizer Inc.)، جانسون و جانسون (Johnson & Johnson Inc.)، اَبوت (Abbott Laboratories)، مرک (Merck & Company Inc.)، سانوفی (Sanofi SA)، جیای هلثکر (GE Healthcare Technologies Inc.)، نانوبیوتیکس (Nanobiotix) و سایر شرکتهای فعال در نانوپزشکی اشاره کرد. این شرکتها نهتنها تولیدکننده محصولات پیشرفته هستند، بلکه با سرمایهگذاری در پژوهش و توسعه، شکلدهنده روندهای نوین بازار نیز محسوب میشوند.
از نظر منطقهای، آمریکای شمالی بزرگترین بازار نانوفناوری سلامت در سال ۲۰۲۴ بود و پیشبینی میشود که آسیا-اقیانوسیه سریعترین رشد را در سالهای آینده تجربه کند. این رشد به دلیل افزایش سرمایهگذاریها در تحقیق و توسعه، جمعیت بالای منطقه و نیاز به فناوریهای پیشرفته در حوزه درمان و تشخیص بیماریها است.