به گزارش بهداشت نیوز، دکتر علی‌حسن رحمانی، متخصص مسمومیت‌ها و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان این مطلب، اظهار داشت: مسمومیت‌ها به سه دسته حاد، مزمن و شغلی قابل تقسیم هستند و بر اساس نوع طبقه‌بندی شامل مسمومیت‌های دارویی، سموم، الکل، مواد سوزاننده، مواد شوینده و همچنین گزش‌ها می‌شوند.
وی مسمومیت‌های مزمن را اغلب در قالب مسمومیت شغلی معرفی کرد و افزود: در مسمویت‌های مزمن، فرد در طولانی‌مدت در معرض یک ماده سمی قرار می‌گیرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تفاوت اصلی مسمومیت‌های حاد و مزمن را در زمان بروز علائم عنوان کرد و گفت: در مسمومیت حاد، فرد به سرعت دچار مشکل شده و بلافاصله باعث مراجعه به مراکز درمانی می‌شود، اما علائم مسمومیت مزمن در درازمدت مشخص می‌شود و بر اثر تماس طولانی‌مدت با مواد شیمیایی یا فلزات سنگین در صنایع رخ می‌دهد.
دکتر رحمانی اعتیاد را نیز از نظر علمی نوعی مسمومیت مزمن برشمرد و اظهار داشت: افراد دچار مسمومیت‌های حاد معمولاً بیشتر به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، این در حالی است که تشخیص مسمومیت‌های مزمن به دلیل آشکار و واضح نبودن علائم، پیچیده‌تر از مسمویت‌های حاد است.
این متخصص مسمومیت‌ها تصریح کرد: شیوع مسمومیت‌ها بسته به فصل، شهر و منطقه، متفاوت است. به عنوان مثال، در استان خوزستان در شش ماه نخست سال (بهار و تابستان)، مسمومیت به دلیل گزش‌ها می‌باشد. اما در یک دسته‌بندی کلی و در مجموع فصول و شهرها، مسمومیت دارویی همیشه در رأس مسمومیت‌ها قرار دارد.
وی همچنین به مسمومیت با گازها اشاره کرد و توضیح داد: این نوع مسمومیت در مناطق سردسیر شایع‌تر است و با شروع فصل سرما، شیوع آن افزایش می‌یابد؛ هرچند در خوزستان کمتر مشاهده می‌شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به خطر مهلک ترکیب مواد شوینده، هشدار داد: یکی از شایع‌ترین مسمومیت‌های غیرعمدی، مسمومیت با گازهای ناشی از ترکیب مواد شوینده است که بیشتر به صورت استنشاقی رخ می‌دهد.
دکتر رحمانی با اشاره به اقدام نادرست رایج درباره ترکیب مواد شوینده در میان برخی افراد به‌خصوص خانم‌های خانه‌دار تاکید کرد: یکی از اشتباهات رایج، مخلوط کردن آب ژاول (وایتکس) با جوهر نمک است که گاز بسیار خطرناک کلر را آزاد می‌کند. این گاز باعث تحریک مخاط تنفسی، سردرد، سرگیجه، سرفه، تهوع و استفراغ می‌شود که این وضعیت برای افراد مبتلا به آسم بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به خفگی و مشکلات ریوی شود. همچنین ترکیب پودر لباسشویی با آب ژاول یا جوهر نمک نیز بسیار خطرناک و مشکل‌ساز است. اگر این ترکیب در فضای بسته مانند حمام یا سرویس بهداشتی صورت گیرد، خطر بیشتری دارد.
وی در مورد پیشگیری از مسمومیت با مواد شوینده‌ها توصیه کرد: هنگام کار با شوینده‌ها باید حتماً از ماسک استفاده شود و درب مکان باز باشد یا سیستم تهویه مناسب در این مکان تعبیه شود.
این متخصص مسمومیت‌ها در مورد اقدامات اولیه در منزل، توصیه‌ای بسیار مهم ارائه داد و گفت: بهترین اقدام این است که هیچ کاری انجام نشود؛ زیرا انجام اقدامات اشتباه بیمار را دچار مشکل کرده و درمان را پیچیده‌تر می‌کند و ممکن است عوارض جبران ناپذیری داشته باشد.
وی در ادامه تاکید کرد: در صورت مشخص بودن مسمومیت (مانند مسمومیت استنشاقی)، اولین و بهترین اقدام این است که فرد را از آن مکان خارج کرده و در فضای باز قرار دهند. اگر فرد سابقه بیماری‌های تنفسی مانند آسم دارد، باید حتماً از داروها و اسپری‌های خود استفاده کند و سریعاً به مرکز درمانی مراجعه نماید.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز به راه‌های اصلی پیشگیری از مسمومیت‌ها و به مدیریت صحیح نگهداری داروها اشاره کرد و اظهار داشت: در مسمومیت دارویی، افراد باید فقط به اندازه نیاز خود، دارو در منزل نگهداری کنند تا از دسترس کودکان یا افراد با مشکلات ذهنی دور باشد. داروهای بلااستفاده نیز باید معدوم شوند.
دکتر رحمانی با تاکید بر اینکه سموم نیز باید در مکانی دور از دسترس نگهداری شوند، گفت: به عنوان نمونه، فردی سم مایع را به اشتباه در بطری دوغ ریخته و در کابینت قرار داده بود که این اقدام باعث شد فرد دیگری اشتباها به‌جای دوغ و نوشیدنی از آن استفاده کند و منجر به مسمومیت شدید او شود.
