صدها اصله درخت کمیاب در داراب قربانی «کوتاه‌ترین مسیر» شده‌اند؛ جاده‌سازی غیرقانونی که با وجود توقف حکم قضایی، هر شب با چراغ بیل‌های مکانیکی ادامه می‌یابد و اکوسیستم شکننده این منطقه را به نابودی می‌کشاند.

به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، جاده کشی یکی از ضرورت های اساسی برای مراودات شهروندان است، در عین حال نابودی درختان و محیط زیست هم از آن اتفاقاتی است که آینده همین شهروندان را تهدید می کند و هیچ جاده ای از روی سر محیط زیست انسان، به مقصد درستی نخواهد رسید.

این روزها رسانه های تخصصی محیط زیست و برخی از رسانه های محلی  استان فارس خبرهای عجیبی را منتشر می کنند. آنها روایت می کنند که در اقدامی کارشناسی‌نشده و بدون مجوز ارگان‌های مربوطه، بیل‌های مکانیکی بدون هر گونه مانعی، قلب جنگل‌های ایرانی-تورانی داراب را می‌خراشند. این اقدام به‌بهانه توسعه و برای انتقال مسیر تردد ماشین‌ها از گردنه بالش به راهی جایگزین است که از باغات روستای «مروارید» به روستای «سنگ چارک» می‌رود تا بار دیگر در سایه طرح‌های کارشناسی‌نشده، سناریوی دیگری برای ویرانی عرصه‌های منابع ملی در این خطه از جنوب‌شرق استان فارس نوشته شود.

در همین باره سایت پیام ما، اینگونه روایت کرده است:«اینجا یکی از کانون‌های آب‌ساز در شهرستان داراب است؛ اقلیمی که این روزها در تب بی‌آبی می‌سوزد و در هفته‌های اخیر با بازگشایی راه ارتباطی بدون مجوز در معرض نابودی قرار گرفته است. منابع محلی می‌گویند جنگل‌های شهرستان داراب بیش‌ازاین در برابر دست‌اندازی‌ها و قانون‌شکنی‌ها توان مقاومت ندارد. وقوع انواع تصرف، تخلف و تخریب‌ها، اکوسیستم داراب را شکننده کرده است.

روزی نیست که خبری از تخریب عرصه‌های ملی این شهرستان به گوش نرسد. در تازه‌ترین اقدام، تخریب عرصه‌های ملی با هدف حذف گردنه بالش و  کوتاه‌شدن مسیر دسترسی روستای «مروارید» به‌سمت روستای «سنگ چارک» در بخش مرکزی شهرستان داراب به گوش می‌رسد. »

باتوجه به ادعای دهیاری و شورای اسلامی روستای مروارید مبنی بر کوتاه‌تر شدن مسیر و کاهش تصادفات، این نهادهای محلی، بدون اخذ هیچ‌گونه مجوز رسمی از مراجع ذی‌صلاح، اما با حمایت ضمنی مسئولان شهرستانی، عملیات احداث جاده در عرصه‌های کوهستانی این منطقه را آغاز کرده و بر اجرای این مسیر موسوم به «مروارید-سنگ چارک» اصرار دارند.

احداث جاده «مروارید-سنگ‌چارک» در شرایطی انجام شده که هیچ‌یک از مجوزهای لازم از جمله مجوز راه‌سازی، ارزیابی زیستمحیطی و موافقت منابع‌طبیعی برای آن صادر نشده است. با این وجود، این پروده به‌صورت علنی و در روز روشن پیش رفته و تاکنون منجر به نابودی صدها اصله درخت جنگلی با گونه‌های ارزشمند و کمیاب از جمله انجیر، گردو، بادام کوهی، ارژن، بلوط، گیلاس وحشی و کیکم شده است.

کارشناسان محیط زیست تأکید دارند که تخریب چنین جنگل‌های باارزشی در منطقه ایرانی-تورانی، هیچ توجیه منطقی و کارشناسی ندارد. اما نکته نگران‌کننده‌تر، همراهی و درخواست برخی از ساکنان محلی برای اجرا و ادامه این طرح است.

یک مقام آگاه در اداره منابع‌طبیعی شهرستان داراب که نمی‌خواهد نامش فاش شود، قطع درختان در جریان احداث این جاده را تأیید می‌کند و به «پیام ما» گفته است: «این اقدام بدون اخذ هرگونه مجوز منابع‌طبیعی و حتی راهداری صورت گرفته است.»

او عنوان می‌کند: «در مجموع نزدیک به پنج کیلومتر از این راهسازی انجام شده که بخشی از آن از باغات شخصی و در حال حاضر حدود دو کیلومتر از عرصه‌های ملی گذشته است. در همین راستا پرونده این اقدام تخریبگرانه به حوزه قضائی شهرستان داراب ارسال شده است.»

در همین حال «سید محسن موسوی»، مدیر روابط‌عمومی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان فارس، نیز در اظهاراتی کوتاه تنها به این پاسخ بسنده می‌کند که عملیات راهسازی بدون هرگونه مجوز منابع‌طبیعی در حال انجام است و تأکید می‌کند: «این منطقه که در معرض تخریب قرار گرفته، پوشش غنی جنگلی ایران-تورانی دارد.»

سال گذشته هم رسانه ها از داراب گزارش دادند: در اقدامی عجیب، یک درخت بلوط کهنسال ۷۰۰ ساله در استان فارس به‌دلیل اجرای پروژه راه‌سازی از ریشه کنده شد.
 این درخت که نمادی تاریخی و طبیعی برای منطقه بود،قربانی بی‌توجهی به ارزش‌های زیست‌ محیطی شد.

در همین حال «مهدی مطهری» یکی از دغدغه‌مندان محیط ‌یست داراب گفته است: «اردیبهشت امسال، درحالی‌که هنوز کمتر از یک کیلومتر از جاده‌ بدون مجوز و غیرقانونی مروارید در یک منطقه جنگلی سرشار از گونه‌های کمیاب و ذخائر ژنتیکی زاگرس احداث شده بود، اولین تصاویر از این اقدام خودسرانه تهیه و موضوع به مسئولان قضایی و دولتی اطلاع داده شد که ظاهراً چندان بی‌اطلاع هم نبودند.»

به‌گفته او، در پی اعتراض مردم به تخریب وسیع منابع‌طبیعی و ازبین‌رفتن گونه‌های نادر گیاهی، دادستانی شهرستان داراب دستور توقف جاده‌سازی را صادر کرد و عملیات متوقف شد، اما ساعاتی بعد دوباره بیل‌های مکانیکی‌ شروع به کار کردند.

آنگونه‌که این فعال محیط‌زیست توضیح می‌دهد؛ با وجود اظهارات مسئولان مربوطه از قضائی تا دولتی، مبنی‌بر توقف و برخورد قانونی، احداث این جاده بدون هرگونه مجوز همچنان ادامه دارد و دامنه تخریب‌های این طرح خودسرانه، از پشت کوه خارج شده و هم‌اکنون به مقابل شهر داراب رسیده است؛ به‌گونه‌ای‌که عملیات خاکبرداری به‌راحتی قابل‌رؤیت و چراغ بیل‌های مکانیکی نیز در شب‌هنگام نشان از فعالیت شبانه ماشین‌آلات راهسازی دارد.

دغدغه‌مندان محیط‌زیستی داراب معتقدند این اقدام با چراغ سبز مسئولان مربوطه در حال انجام است؛ چراکه احداث جاده بدون مجوزهای لازم و جلوی چشم همگان، آن‌هم در جنگل‌های زاگرس، شدنی نیست. 

البته نماینده مردم داراب و زرین‌دشت که خود رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و محیط‌زیست است، به این سؤال که این اقدام با حمایت نماینده مردم در مجلس صورت گرفته یا خیر، جواب می‌دهد: «بنده گفته‌ام اگر کارشناسان مربوطه، احداث این جاده را تأیید کنند، ما هم در تأمین اعتبارات آن کمک می‌کنیم؛ وگرنه من نه کارشناسم و نه می‌توانم نظر کارشناسی بدهم. نظر نهایی با ارائه نظر کارشناس مربوطه است. البته یک مرحله کارشناسی شده و مرحله دوم کارشناسی قرار است که به‌زودی انجام شود که نتیجه آن اطلاع‌رسانی خواهد شد.»

پیگیری‌های رسانه ای نشان می‌دهد احداث این مسیر کاملاً غیرقانونی در حال انجام است و در سکوت متولیان و البته حمایت آنها، تخریب‌های گسترده عرصه‌های منابع‌طبیعی نادیده گرفته می‌شود، تا جایی که یکی از مسئولان مربوطه در فرمانداری داراب می‌گوید: «ما از این اقدام جلوگیری نمی‌کنیم، اما مسئولیت آن را هم نمی‌پذیریم.»