برداشت، آمادهسازی و بهرهبرداری از این میوههای قرمزرنگ و مغذی راهکار سادهای دارد.
به گزارش اپک تایمز، میوه گل رز سرشار از آنتیاکسیدان بوده و از ویتامین ث و ئی زیادی برخوردار است. این میوههای کوچک و مفید سیستم ایمنی را تقویت میکنند، به رشد سلولهای سالم کمک کرده و از بدن در برابر التهاب مزمن محافظت میکنند. میتوان آنها را بهصورت خام مصرف کرد، از آنها شربت و مربا ساخت یا از گوشتشان برای تولید روغنهای تقویتکننده پوست استفاده کرد.
اگر با این میوه شگفتانگیز آشنا شوید و طرز تهیه دمنوش ساده و خوشطعم رز را یاد بگیرید، متوجه میشوید که میوههای گل رز از جلوه پاییزیِ زیبایی برخوردارند و فواید زیادی هم برای سلامتی دارند.
میوه گل رز همان میوههای کوچک، گرد یا بیضیشکلی هستند که بعد از پژمردن گلبرگهای رز وحشی روی ساقه باقی میمانند. این گیاه معمولاً در بوتهزارهای طبیعی، حاشیه جنگلها، کنار جادهها و مناطق ساحلی رشد میکند.
اما اگر در حیاط محل سکونت خود گل رز ندارید، میتوانید میوه خشکشده آن را از طریق فروشگاههای ارگانیک تهیه کنید یا آن را از فروشگاههای اینترنتی خریداری کنید.
این میوه را میتوانید بهصورت تازه یا خشکشده مصرف کنید یا از آن برای تهیه پودر، دمنوش، مربا، شکلاتهای میوهای، عصارههای دارویی، روغنهای تقویتکننده پوست یا ترکیبات سرکهای (اکسیمل) استفاده کنید.
میوههای گل نسترن، رز بوتهای و رز ساحلی بیش از سایر گونهها مصارف خوراکی دارند. با اینحال، تمام گونههای رز خوراکی و غیرسمّی هستند. البته طعم بعضی از گونهها اندکی مطبوعتر است.
گل نسترن از روی خارهای فراوانی که دارد قابل تشخیص است، رز بوتهای خارهای کمتر و گلبرگهای نسبتاً بزرگتری دارد و رز ساحلی یا چروکیده- همانطور که از نام آن پیداست- بیشتر در شنهای ساحلی رشد میکند.
رزهای قدیمیتر معمولاً ترکیبات گیاهی مفیدتری نسبت به گونههای تازهتر دارند. مطالعهای که در سال ۲۰۲۳ در نشریه «گیاهان» انتشار یافت، نشان میدهد که بسیاری از گونههای جدید بیشتر برای زیبایی، عطر و مقاومتشان در برابر امراض گیاهان پرورش داده میشوند و به لحاظ کیفیت میوه یا خواص مغذی حرف زیادی برای گفتن ندارند.
میوه گل رز از قرنها پیش در طب سنتی به واسطه ویژگیهای درمانی و محافظتی خود مورد توجه بوده است. درمانگران گیاهی از پمادهای میوه گل رز برای تسکین التهابهای پوستی استفاده میکردند و نسلهای قدیمیتر هم برای بهبودی از سرماخوردگی، آنفلوآنزا و سایر عفونتها دمنوش گل رز مینوشیدند. این میوه همچنین برای کاهش درد مفاصل و تسریع روند بهبودی بعد از بیماری یا جراحت مورد استفاده قرار میگیرد.
تحقیقات علمی مؤید باورهای سنتی هستند و نشان میدهند که میوه تازه گل رز یکی از غنیترین منابع اسکوربیک اسید (ویتامین ث) است و نسبت به بسیاری از میوهها و سبزیجات ویتامین ث بیشتری دارد. از این گذشته، گل رز سرشار از آنتیاکسیدانها و ترکیبات ضدالتهابی است که به تقویت سیستم ایمنی، حفظ سلامت پوست و جلوگیری از التهاب مزمن کمک میکند.
میوه گل رز سرشار از کاروتنوئید و توکوفرول است؛ رنگدانههای گیاهی و آنتیاکسیدانهای محلول در چربی که در بدن به ویتامین آ و ئی تبدیل میشوند. این مواد مغذی به تقویت بینایی، افزایش انعطاف پوست و محافظت از سلولها در برابر تنش اکسایشی کمک میکنند.
دانههای گل رز حاوی اسیدهای چرب ضروری هستند که بدن بهتنهایی قادر به تولید آنها نیست. میوه گل رز هم اندکی چربیهای مفید دارد. این چربیها به کاهش کلسترول مضر، بهبود عملکرد مغز و کنترل فشار خون کمک میکنند. مطالعهای در سال ۲۰۲۳ نشان داد که خواص مغذی و محافظتی روغن گل رز برای پوست از ترکیب این چربیها با ترکیبات آنتیاکسیدانی نشأت میگیرند.
برای تهیه دمنوش از میوه تازه گل رز بهتر است از کل میوه استفاده کنید و بعد از دم کشیدن آن را از صافی عبور دهید. دانههای گل رز فواید زیادی برای سلامتی دارند، اما پرزهای ریز روی دانهها باعث تحریک غشای مخاطی دهان، گلو و دستگاه گوارش میشوند.
میوههای گل رز در پاییز میرسند و زمانی که به رنگ قرمز روشن درمیآیند و بافتشان سفت و سخت میشود، آماده برداشت هستند. از چیدن میوههای سبز یا قهوهایرنگ اجتناب کنید. هرچه هوا سردتر شود، طعم میوهها بهطور طبیعی شیرینتر و بافتشان نرمتر میشود که برای تهیه دمنوشهای آرامبخش و مرباهای خوشطعم عالی است.
میوهها را از نقاط تمیز و عاری از سموم برداشت کنید. برای آنکه دستتان بر اثر برخورد با خارهای رز آسیب نبیند، از دستکش یا قیچی باغبانی استفاده کنید. بعد از برداشت میتوانید میوهها را بهصورت تازه مصرف کنید یا آنها را برای مصارف بعدی ذخیره کنید. همچنین میتوانید میوههای خشکشده را در ظروف دربسته و در یک جای تاریک و خنک تا یک سال نگهدارید.
نکته مهم: فقط گیاهان و میوههایی را که با آنها آشنایی دارید برداشت کنید و تنها به اندازه نیاز بردارید. میوه گل رز در فصل زمستان منبع غذایی حیوانات وحشی است.
دمنوش میوه گل رز
دمنوش گل رز به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند و به دلیل خواص آنتیاکسیدانی از سلولها در برابر آسیب محافظت میکند. برای تهیه این دمنوش به دو ماده نیاز دارید: میوه گل رز و آب.
مواد لازم:
نکته: صاف کردن دمنوش بعد از دم کشیدن باعث میشود دانهها و پرزهای ریزی که عامل تحریک دهان، گلو یا دستگاه گوارش هستند، از دمنوش جدا شوند.
طرز تهیه:
روش جایگزین:
میتوانید این دمنوش را در طول روز میل کنید و برای بهبود طعم به آن شیرینکننده یا برشهای لیمو اضافه کنید.
نکته فصلی: با ترکیب دمنوش گل رز و گل ختمی و فرنجمشک میتوانید یک نوشیدنی تابستانه مطبوع تهیه کنید. با افزودن برشهای لیمو و چند تکه یخ نیز میتوانید یک نوشیدنی خنککننده میل کنید.
خلاقیت به خرج دهید. کاربرد رز وحشی و میوههای آن به آشپزی و عطاری محدود نمیشود، بلکه در گلآرایی هم جلوه زیبایی دارند. گلبرگهای رز ساحلی خوراکی و خوشعطر هستند و میتوان آنها را بهصورت تازه یا خشکشده مصرف کرد یا از پودر آن برای تزئین دسر، نوشیدنی و سالاد استفاده کرد.