به گزارش خبرنگار مهر، ضیا هاشمی در مراسم بزرگداشت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه که صبح امروز دوشنبه ۱۹ آبان‌ماه در سالن شهدای جهاد علمی وزارت علوم برگزار شد، گفت: امروز ما با مسئولیت بزرگی مواجهیم و ظرفیت و ضرورتی عظیم برای ترویج علم و بهره‌گیری از آن در خدمت آرمان‌های اجتماعی از جمله صلح داریم. این فرصت را نباید صرفاً به عنوان یک روز جهانی ببینیم، بلکه به عنوان فرصتی برای تحقق ضرورت‌های ملی و نقش‌آفرینی در سطح جهانی باید به کار بگیریم.
وی با بیان اینکه صلح یک آرمان است، نه صرفاً وضعیت فعلی، ادامه داد: علم به ما کمک می‌کند تا زندگی بهتر داشته باشیم. علم در خدمت صلح یعنی از طریق علم نه تسخیر طبیعت، بلکه سازگاری بهتر با آن داشته باشیم. اگر با محیط زیست به درستی تعامل نکنیم و فقط بخواهیم بر آن تسلط پیدا کنیم، در صلح زندگی نکرده‌ایم و محیط زیست در کوتاه‌مدت و درازمدت ما را شکست خواهد داد. پس باید حقوق متقابل را رعایت کنیم، حقوق دیگران و حقوق محیط زیست را بشناسیم و رعایت کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس جمهور اظهار کرد: عدالت بدون علم در عمل و در توصیف و تجویز امکان‌پذیر نیست. جامعه، محیط و اجتماع نیازمند عدالت توزیعی و رعایت حقوق هستند. عدالت در توزیع علم نیز مهم است؛ نباید بخشی از جامعه به دستاوردهای علمی دسترسی داشته باشند و علم در خدمتشان باشد و بخش دیگر از تحصیل علم محروم شوند. عدم دسترسی عادلانه به علم، ظلم است و ما را از صلح و آشتی دور می‌کند.
علم بدون صلح و اخلاق می‌تواند چراغی در دست دزد باشد
وی با تاکید براینکه علم ذاتاً در خدمت صلح نیست، اما می‌تواند در خدمت صلح باشد، ادامه داد: علم توانایی و قدرت است؛ چراغی روشن است که اگر در دست افراد نادرست قرار گیرد، می‌تواند به ابزار ظلم و خشونت تبدیل شود. استفاده نادرست از علم و فناوری موجب فجایع انسانی، مانند وضعیت کودکان غزه، می‌شود. دنیای مدرن و مدعی تمدن، گاهی از علم سو استفاده می‌کند.
معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس جمهور اظهار کرد: روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه یعنی مقابله با ظلم و جنایاتی که با اتکا به علم و فناوری در جریان است. ما وظیفه داریم علم را بشناسیم و بدانیم علم بدون صلح و اخلاق می‌تواند چراغی در دست دزد باشد و جامعه را بدتر کند.
هاشمی با انتقاد از مباحث ایران‌هراسی در دنیا گفت: ایران هراسی در دنیا متکی به رسانه‌هایی است که دروغ پراکنی می‌کنند و از ایران تصویر منفی می‌سازند. این رسانه‌ها دیو را فرشته و فرشته را دیو معرفی می‌کنند. در صورتی که ایران کانون علم است و اولین دانشگاه دنیا جندی شاپور در ایران شکل گرفته که سال‌ها پیش به پیشنهاد وزارت علوم توسط سازمان جهانی یونسکو ثبت شد. جندی شاپور ۱۷۵۰ سال پیش به عنوان یک یونیورسیتی شکل گرفت و در آن پزشکی، نجوم، حکمت و ریاضیات به دانشجویانی از کشورهای مختلف آموزش داده شد. بنابراین ایرانی که در علم در دانشگاه پیشتاز است و طالب صلح و مخالف جنگ است و در هیچ جنگی پیش قدم نبوده امروز به صورت دیگری معرفی می‌شود.
وی با اشاره به مشکلاتی که در تعاملات بین‌المللی وجود دارد، گفت: بخشی از این مشکلات ناظر به دشمنان است و ما از دشمنان توقعی نداریم ولی برای بخش دیگری از آن باید با دوستان صحبت کنیم. ما نیاز به صلح داریم و برای تحقق صلح نیاز به علم داریم. ما طالب صلح هستیم و از جنگ گریزانیم اما در مقابل جنگ هم به اتکای علم و فناوری باید بتوانیم از خودم دفاع کنیم. هیچکس طالب جنگ نیست ولی از آن‌جا که تهاجم به سمت ما می‌آید، ما نیاز به قدرتی داریم که بتوانیم دفاع کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس جمهور گفت: علم ذاتاً قدرت و توانمندی است و عالمان می‌توانند قدرت جامعه را افزایش دهند. این قدرت تنها قدرت نظامی نیست بلکه قدرت اقتصادی، قدرت اجتماعی، قدرت فرهنگی و حتی قدرت اخلاقی را در برمی‌گیرد.
ما سرنوشت مشترک با دنیا داریم و دیگر نمی‌توانیم منزوی باشیم
وی با تاکید بر ضرورت ارتباط با دنیا گفت: ما امروز سرنوشت مشترک با دنیا داریم و دیگر نمی‌توانیم منزوی باشیم. نمی‌توان منزوی بود و اگر صلح می‌خواهیم بایستی با تعاملات بین المللی به این صلح برسیم. این صلح مخالف جنگ نیست؛ بلکه در مقابل بی تفاوتی نسبت به یکدیگر و به معنای همزیستی مسالمت آمیز ایران با دیگران است. ایران کانون تمدن و علم و فرهنگ است و با اتکا به این توانمندی در منطقه و با همسایگان باید بتواند هم افزایی داشته باشد.
هاشمی با اشاره به مشکلات اقلیمی اظهار کرد: ما دچار مشکلات اقلیمی، تغییر اقلیم و مشکلات آب و خشکسالی هستیم. این مشکلات تنها مختص ما نیست؛ بلکه همسایگان ما مثل عراق و افغانستان نیز درگیر این مشکلات هستند. باید به آن‌ها نیز کمک کنیم چرا که ریزگردهای عراق بر سر ما می‌ریزد و زلزله‌های افغانستان بر ما تأثیر دارد. همچنین آن‌ها هم‌کیشان و هم‌نوعان ما هستند و باید با علم و همکاری، این چالش‌ها را حل کنیم.
وی ادامه داد: در کشور ما، دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز علمی ظرفیت بزرگی برای پیشبرد صلح و توسعه دارند. این ظرفیت‌ها می‌توانند به همزیستی مسالمت‌آمیز و ارتقای جامعه بشری کمک کنند. علم و توسعه پایدار نه تنها یک آرمان، بلکه یک ثروت است و باید در خدمت جامعه بشری قرار گیرد. بهره‌گیری درست از علم و فناوری چراغ راه عدالت، توسعه و همزیستی مسالمت‌آمیز خواهد بود.
