همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های چشمگیر در چشم‌پزشکی و فناوری‌های نوین باعث شده است که امید به درمان آسیب‌ها و بیماری خاص چشمی بیش از پیش افزایش یابد. اما آیا پیشرفت تکنولوژی و ورود هوش مصنوعی به حیطه پزشکی، می‌تواند درمان کوری‌های مادرزادی و اکتسابی را نیز در آینده ممکن کند؟

آینده برای کوری‌های مادرزادی، روشن است؟

کوری، بسته به علت و زمان بروز آن، می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد و هرکدام چالش‌ها و فرصت‌های درمانی خاص خود را دارند. دکتر قاسم فخرایی، جراح و متخصص چشم در گفتگو با همشهری‌آنلاین به این موضوع اشاره می‌کند که «کوری‌ دلایل مختلفی دارد؛ کوری به‌طور کلی به دو دسته‌ مادرزادی و اکتسابی تقسیم می‌شود. در نوع اکتسابی، بیماری‌هایی مثل گلوکوم (آب‌سیاه)، دژنراسیون ماکولا، رتینوپاتی دیابتی یا آسیب‌های چشمی در صورت عدم درمان می‌توانند منجر به نابینایی شوند. البته بسیاری از بیماری‌ها در همان بدو تولد با جراحی، قابل درمان و قابل کنترل هستند. با این حال، برخی بیماری‌های شبکیه وجود دارند که فعلاً درمان قطعی برای آنها وجود ندارد، اما علم در حال پیشرفت است و شاید در آینده برخی از این بیماری‌ها که ناشی از دیستروفی‌های شبکیه هستند، درمان شوند.»

این جراح و متخصص چشم تأکید می‌کند: «برخی از بیماری‌های ناشی از دیستروفی‌های شبکیه الان با روش‌هایی مانند ژن‌درمانی و سلول‌های بنیادی تحت درمان آزمایشی قرار دارند. نوعی از جهش‌های ژنی در مراحل اولیه آزمایشات درمانی قرار گرفته‌اند و نتایج اولیه، به ویژه در برخی دیستروفی‌های شبکیه، امیدوارکننده گزارش شده است. این پیشرفت‌ها نشان می‌دهد که برای برخی کوری‌های مادرزادی خاص، آینده روشن است اما درمان کامل برای همه انواع کوری‌ها هنوز چالش بزرگی محسوب می‌شود.» چون کوری‌های‌ مادرزادی معمولاً ناشی از مشکلات ژنتیکی یا نقص در رشد شبکیه و ساختار چشم هستند.

در مورد کوری‌های اکتسابی، یعنی کوری‌هایی که در طول زندگی به دلایلی مثل آسیب چشم، بیماری‌های دیابتیک شبکیه یا تحلیل ماکولا رخ می‌دهند، درمان‌های فعلی بیشتر به کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت نابینایی تمرکز دارند. به طور مثال، استفاده از لیزر، تزریق دارو به چشم و مراقبت‌های پزشکی منظم می‌تواند جلوی شدیدتر شدن مشکل را بگیرد. با این حال، بازگرداندن کامل بینایی و ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده هنوز به طور کامل ممکن نیست و در سطح گسترده کاربرد ندارد.

کارشناسان می‌گویند با ورود تکنولوژی‌های نوین و همچنین با ورود عمیق‌تر هوش مصنوعی به حوزه پزشکی، چشم‌انداز درمان کوری‌ها تغییر قابل توجهی پیدا کرده است. هوش مصنوعی می‌تواند در تشخیص زودهنگام بیماری‌های شبکیه، پردازش تصاویر پزشکی و پیش‌بینی مسیر درمان به پزشکان کمک کند. همچنین ترکیب هوش مصنوعی با پروتزهای شبکیه، دوربین‌های پوشیدنی و سیستم‌های بینایی مصنوعی، ممکن است بتواند تصاویری را به سیگنال‌های عصبی تبدیل کند و برای بیماران نابینا، تجربه‌ای نزدیک به بینایی ایجاد کند.

پیشرفت‌های پزشکی، هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین، افق روشنی برای درمان برخی کوری‌ها ایجاد کرده‌اند. با این حال، برای رسیدن به درمان قطعی و بازسازی کامل بینایی در همه بیماران، هنوز مسیر طولانی و پیچیده‌ای در پیش است. علم روزبه‌روز در حال پیشرفت است و آینده‌ای که در آن کوری‌های مادرزادی و برخی کوری‌های اکتسابی قابل درمان باشند، شاید چندان دور به نظر نمی‌رسد.

بیشتر بخوانید؛

• چشم‌ها به این دلیل عجیب هم خشک می‌شوند

• پایان یک باور غلط درباره عینک‌های بلوکات

• درمان تنبلی چشم باید قبل از ۷ سالگی پیگیری شود

• نگاه کردن به موبایل در تاریکی، چشم را کور می‌کند؟

ضرورت تشخیص به‌موقع و زودهنگام

البته با وجود پیشرفت‌های علمی، تشخیص زودهنگام و پیگیری درمان‌های موجود به ویژه در موارد کوری مادرزادی و بیماری‌های چشمی در کودکان، اهمیت بسیار زیادی دارد. معاینات منظم چشم‌پزشکی از بدو تولد می‌تواند بسیاری از مشکلات را در مراحل اولیه شناسایی و با مداخله به موقع، از پیشرفت نابینایی جلوگیری کند. در واقع، حتی با وجود امید به درمان‌های آینده، استفاده حداکثری از امکانات درمانی فعلی نقش پررنگی در حفظ بینایی یا درمان به موقع دارد.