با سقوط قیمت بیت کوین به ۹۳,۰۰۰ دلار، شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال به عدد ۱۰ سقوط کرد که نشان‌دهنده «ترس شدید» در بازار است؛ سطحی که از اعماق بازار خرسی سال ۲۰۲۲ تاکنون مشاهده نشده بود.

این وحشت گسترده در بازار هم‌زمان با لیکویید شدن ۶۱۷.۴۵ میلیون دلار موقعیت معاملاتی در ۲۴ ساعت گذشته و از بین رفتن انتظارات برای کاهش نرخ بهره رخ داده است.

چه عواملی بازار را به لرزه درآوردند؟

براساس گزارش کریپتونیوز (Cryptonews)، ریزش بازار ارزهای دیجیتال پس از افت ۱.۶ درصدی شاخص‌های اصلی وال استریت در روز جمعه آغاز شد. در این میان، بیت کوین با ۲۴۲.۱۹ میلیون دلار و اتریوم با ۱۶۹.۰۶ میلیون دلار، بیشترین سهم را در لیکویید شدن‌ها داشتند. بزرگ‌ترین موقعیت لیکوییدشده نیز معامله‌ای به ارزش ۳۰.۶۰ میلیون دلار روی بیت کوین در صرافی هایپرلیکویید (Hyperliquid) بود.

یکی از دلایل اصلی این فشار فروش، کاهش شدید انتظارات بازار برای کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو در ماه دسامبر است. احتمال کاهش نرخ بهره از بیش از ۶۰ درصد در هفته گذشته به حدود ۴۰ درصد سقوط کرده است. این امر باعث شده سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های امن‌تر مانند پول نقد حرکت کرده و از دارایی‌های پرریسک مانند ارزهای دیجیتال فاصله بگیرند.

فروش از سر ناچاری: چرا هولدرهای کوتاه‌مدت تسلیم شدند؟

بر اساس تحلیل‌های شرکت کریپتوکوانت (CryptoQuant)، عامل اصلی سقوط بیت کوین از اوج ۱۲۶,۰۰۰ دلاری، فروش از روی ناچاری یا «کاپیتولاسیون» دارندگان کوتاه‌مدت (Short-Term Holder) بوده است، نه توزیع سود توسط دارندگان بلندمدت (Long-Term Holder).

• فروش با ضرر: شاخص سود تحقق‌یافته دارندگان کوتاه‌مدت (STH SOPR) بارها به زیر عدد ۱ سقوط کرده که تأییدی بر فروش فعالانه با ضرر توسط این گروه است.
• حرکت کوین‌های جوان: داده‌های آنچین نشان می‌دهد که کوین‌های با عمر کمتر از سه ماه، بیشترین حجم معاملات را در طول این ریزش تشکیل داده‌اند.

اگرچه فروش دارندگان بلندمدت از ماه سپتامبر افزایش یافته است، اما این الگو با برداشت سود عادی در اواسط چرخه صعودی مطابقت دارد و شبیه به توزیع تهاجمی که در سقف‌های تاریخی بازار دیده می‌شود، نیست.

آیا سرمایه جدید وارد بازار می‌شود؟

با وجود کاهش قیمت‌ها، «ارزش تحقق‌یافته» (Realized Cap) بیت کوین افزایش یافته است که نشان می‌دهد سرمایه تازه همچنان از طریق خریداران جدید کوتاه‌مدت وارد بازار می‌شود. با این حال، این جریان ورودی برای جذب فشار فروش ناشی از کاپیتولاسیون دارندگان کوتاه‌مدت قدیمی‌تر و توزیع سود دارندگان بلندمدت کافی نبوده است.

در حال حاضر، قیمت تحقق‌یافته ETFهای بیت کوین روی ۸۶,۶۸۰ دلار قرار دارد، به این معنی که بیت کوین تقریباً ۹ درصد بالاتر از میانگین قیمت خرید سرمایه‌گذاران ETF معامله می‌شود.

فشار حاشیه‌ای قیمت از کاهش اهرم و فروش اجباری دارندگان کوتاه‌مدت در دوره‌های پر استرس ناشی می‌شود. بر اساس ساختار آنچین، ما شاهد اصلاح در یک بازار صعودی هستیم، نه برگشت از سقف چرخه؛ علی‌رغم شدت زیان‌های اخیر.

خروج سرمایه از ETFها: آیا غول‌های وال استریت عقب‌نشینی کرده‌اند؟

صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) اسپات بیت کوین در ایالات متحده، بین ۱۰ تا ۱۴ نوامبر شاهد خروج سرمایه‌ای به ارزش ۱.۱۱ میلیارد دلار بودند. این سومین هفته متوالی است که سرمایه‌گذاران نهادی از این صندوق‌ها عقب‌نشینی می‌کنند.

صندوق IBIT شرکت بلک‌راک (BlackRock) با ۵۳۲.۴۱ میلیون دلار، بیشترین خروج سرمایه خالص را به ثبت رساند، در حالی که صندوق مینی تراست گری‌اسکیل (Grayscale Bitcoin Mini Trust) نیز نزدیک به ۲۹۰ میلیون دلار زیان هفتگی ثبت کرد. در حال حاضر، کل ارزش خالص دارایی‌های ETFهای اسپات بیت کوین به ۱۲۵.۳۴ میلیارد دلار می‌رسد که معادل ۶.۶۷ درصد از کل ارزش بازار بیت کوین است.

با این حال، سیمون گروویچ (Simon Gerovich)، مدیرعامل شرکت ژاپنی متالپلنت (Metaplanet) که بیت کوین را به عنوان دارایی خزانه خود نگهداری می‌کند، معتقد است که خروج سرمایه از ETFها شرکت‌های این‌چنینی را تضعیف نمی‌کند. او نوشت:

ETF بیت کوین یک موقعیت ثابت نسبت به بیت کوین فراهم می‌کند و دارایی‌های آن بدون ورود سرمایه جدید برای حمایت، افزایش نخواهد یافت.

در پی این تحولات، ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال با ۰.۹ درصد کاهش به ۳.۳۱ تریلیون دلار رسید و در مجموع طی ۴۱ روز، ۱.۱ تریلیون دلار از ارزش خود را از دست داد.

تحلیل تکنیکال و مقایسه تاریخی: آیا تاریخ تکرار می‌شود؟

از منظر تکنیکال، بیت کوین پس از بسته شدن کندل هفتگی بالاتر از سطح ۹۴,۰۰۰ تا ۹۵,۰۰۰ دلار (قیمت بازگشایی سال ۲۰۲۵)، اکنون در حال آزمایش مجدد این محدوده است. این سطح می‌تواند پس از اصلاح ۲۷ درصدی از اوج ۱۲۸,۰۰۰ دلاری، به عنوان یک حمایت مهم عمل کند.

هشدار تحلیلگران: احتمال بازار خرسی ۸۰ درصدی؟

برخی تحلیلگران دیدگاه محتاطانه‌تری دارند. به گفته تریدری با نام مستعار «Max Crypto»، بیت کوین برای اولین بار از سه‌ماهه سوم ۲۰۲۳، کندل هفتگی خود را زیر میانگین متحرک نمایی ۵۰ هفته‌ای (50-EMA) بسته است. تحلیلگر دیگری با نام «Titan of Crypto» هشدار داد که اگر این الگو تا ۲۴ نوامبر ادامه یابد، احتمال ورود به بازار خرسی را ۸۰ درصد می‌داند.

وقتی شاخص ترس به ۱۰ رسید، چه اتفاقی افتاد؟

رسیدن شاخص ترس به عدد ۱۰، یادآور شرایط روانی بازار در ژوئیه ۲۰۲۲ و پس از فروپاشی اکوسیستم ترا/لونا است. در آن زمان، بیت کوین در محدوده ۱۹,۰۰۰ تا ۲۰,۰۰۰ دلار معامله می‌شد. اینکه امروز در قیمت ۹۴,۹۳۰ دلار (یعنی ۴.۷ برابر بالاتر) شاهد همان سطح از ترس هستیم، نشان می‌دهد که احساسات از قیمت جدا شده است؛ شرایطی که در تاریخ اغلب نزدیک به کف‌های اصلی بازار رخ داده است.

با این حال، باید به سابقه تاریخی نیز توجه کرد. در ژوئیه ۲۰۲۲، با وجود رسیدن به اوج ترس، بیت کوین چندین ماه در همان محدوده قیمتی باقی ماند و سپس روند بهبودی خود را آغاز کرد.

مایکل ون د پوپ (Michael van de Poppe)، تحلیلگر برجسته، پتانسیل بهبودی را مشروط می‌داند. او می‌گوید:

می‌خواهم ببینم که بیت کوین سطح ۹۴,۰۰۰ دلار را حفظ می‌کند و در هفته جاری برای آزمایش سطح ۱۰۰,۰۰۰ دلار تلاش می‌کند. اگر این اتفاق نیفتد، بازار همچنان ضعیف باقی خواهد ماند.

جمع‌بندی

شرایط فعلی بازار ترکیبی از سیگنال‌های نگران‌کننده و امیدوارکننده است. از یک سو، ترس شدید، فروش گسترده دارندگان کوتاه‌مدت و خروج سرمایه از ETFها زنگ خطر را به صدا درآورده است. از سوی دیگر، داده‌های آنچین نشان می‌دهد که این یک اصلاح در روند صعودی است، نه پایان چرخه و سطح فعلی ترس از نظر تاریخی معمولاً در نزدیکی کف‌های قیمتی مهم مشاهده شده است.

برای سرمایه‌گذاران، پیام اصلی احتیاط و مدیریت ریسک است. تصمیم‌گیری بر اساس وحشت می‌تواند به زیان‌های جبران‌ناپذیر منجر شود. در مقابل، بررسی دقیق شرایط و در نظر گرفتن این احتمال که ترس شدید می‌تواند فرصت‌های خرید ایجاد کند، رویکردی منطقی‌تر به نظر می‌رسد. آینده کوتاه‌مدت بیت کوین به توانایی آن در حفظ سطوح حمایتی کلیدی بستگی دارد.