همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: دیابت زندگی چندین میلیون ایرانی را نیز تحت تاثیر قرار داده و چندین میلیون نفر از هموطنان ما هم هنوز از ابتلا خود به دیابت اطلاع ندارند. انجمن اطلاع رسانی دیابت( گابریک) تعداد افراد مبتلا به دیابت را بیش از ۷.۵ میلیون نفر اعلام کرده. آمارهای ارائه شده از سوی این انجمن همچنین نشان می‌دهد حدود ۲۵ درصد افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود اطلاع ندارند که آمار نگران کننده‌ای است.
در کشورهایی مانند آمریکا هم موارد تشخیص داده نشده هر سال در حال افزایش است، این بیماری اغلب در پس‌زمینه، خاموش، پیشرونده و به راحتی نادیده گرفته می‌شود تا زمانی که عوارض بلندتر از علائم معمول ظاهر شوند. و از آنجا که علائم اولیه می‌توانند نامحسوس باشند، افراد اغلب لحظه‌ای را که پیشگیری و مداخله زودهنگام می‌تواند بزرگترین تفاوت را ایجاد کند، از دست می‌دهند.
دیابت همچنین از طریق پوست نیز آشکار می‌شود. مدت‌ها قبل از اینکه آزمایش خون چیزی را تأیید کند، تغییر در بافت، رنگ یا حساسیت می‌تواند نشانه‌ای از مقاومت به انسولین یا قند خون بالا باشد. بنابراین مهم است که مراقب این علائم باشید و آن‌ها را جدی بگیرید.
لکه‌های ساق پا
لکه‌های کوچک، گرد و قهوه‌ای رنگ روی ساق پا در افراد مبتلا به دیابت رایج هستند که به آن‌ها «درموپاتی دیابتی» می‌گویند و اغلب در ابتدا توجه را به خود جلب می‌کنند زیرا شبیه لکه‌های پیری بی‌ضرر به نظر می‌رسند. یک مطالعه مقطعی در سال ۲۰۱۵ که در مجله پوست هند منتشر شد، نشان می‌دهد که «درموپاتی دیابتی» اغلب با دیابت طولانی مدت و تغییرات میکروواسکولار مرتبط است. این ضایعات ممکن است در اوایل پوسته پوسته شوند، می‌توانند به فرورفتگی‌های کم‌عمق تبدیل شوند و اغلب با کنترل خوب قند خون در طول ماه‌ها، محو می‌شوند.
لکه‌های تیره و مخملی
لکه‌های تیره و مخملی (آکانتوزیس نیگریکانس)، نوارهای مخملی و هیپرپیگمانته (لکه‌های تیره روی پوست) روی گردن، زیر بغل یا کشاله ران، یک نشانگر بالینی شناخته شده از مقاومت به انسولین است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ که در مجله پوست هند منتشر شد، ارتباط قوی بین آکانتوز و افزایش انسولین ناشتا یا اختلال عملکرد متابولیک را گزارش می‌دهد، و آن را به یک نشانه برای انجام غربالگری پیش دیابت یا دیابت نوع ۲ تبدیل می‌کند. خود این لکه خطرناک نیست، فردی که این علائم روی پوست او ظاهر شد باید آزمایش متابولیک و اقدامات سبک زندگی یا پزشکی را برای مقابله با مقاومت به انسولین آغاز کند.
پوست سفت و ضخیم
اسکلرودرما دیابتی‌کوروم باعث ضخیم شدن آهسته و چوبی قسمت بالای کمر و شانه‌ها می‌شود؛ این بیماری حتی در افرادی که دیابت آن‌ها به روش دیگری کنترل می‌شود نیز می‌تواند ایجاد شود. در یک گزارش موردی که در مجله پزشکی خانواده و مراقبت‌های اولیه منتشر شده ، این تغییر نادر به بیماری متابولیک طولانی مدت را نشان می‌دهد و پوستی را مستند می‌کند که در طول ماه‌ها سفت می‌شود و گاهی اوقات حرکت شانه را محدود می‌کند.
زخم‌ها و جراحات التیام‌ناپذیر
قند خون بالای مزمن به اعصاب و رگ‌های خونی آسیب می‌رساند و باعث بی‌حسی و گردش خون ضعیف می‌شود که التیام بریدگی‌های کوچک را دشوار می‌کند. در سایت نشریه کتابخانه ملی پزشکی آمریکا به تفصیل توضیح داده شده که چگونه نوروپاتی، بیماری شریانی محیطی و فشار مکرر منجر به زخم‌های پای دیابتی می‌شوند، زخم‌هایی که ممکن است عمیق‌تر شوند، عفونی شوند و در موارد شدید نیاز به جراحی داشته باشند.
بیشتر بخوانید:
برآمدگی‌های ناگهانی برآمدگی‌های خارش‌دار
خوشه‌هایی از پاپول‌های کوچک (برآمدگی کوچک و برجسته روی پوست)، حساس و زردرنگ، زانتوماهای فورانی (زمانی رخ می‌دهد که رسوبات چربی در زیر پوست تجمع می یابد و منجر به برآمدگی های کوچک و زرد رنگ می شود) یک علامت هشدار پوستی مهم برای هیپرتری‌گلیسیریدمی شدید هستند که اغلب با دیابت کنترل نشده همراه است. یک متاآنالیز منتشر شده در نشریه «کورئوس» توضیح می‌دهد که چگونه این ضایعات در باسن، ران یا آرنج ظاهر می‌شوند و معمولا پس از کنترل تری‌گلیسیرید و گلوکز برطرف می‌شوند.هیپرتری‌گلیسیریدمی نشان دهنده بالا بودن تری‌گلیسریدها درخون است، که فراوان‌ترین ملکول‌های چربی در اکثر ارگانیسم‌ها هستند. سطح بالای تری‌گلیسریدها، حتی در غیاب هیپرکلسترولمی (سطح بالای کلسترول)، با بروز آتروسکلروز در ارتباط است، و زمینه را برای بیماری قلبی وعروقی مساعد می‌کند.
پلاک‌های زرد روی پلک و زائده‌های پوستی
زانتلاسما (پلاک‌های زرد روی پلک) و زائده‌های پوستی متعدد (آکروکوردون) هر دو با اختلالات متابولیکی مرتبط هستند. ۲۰۲۲ بررسی منتشر شده در سایت نشریه کتابخانه ملی پزشکی آمریکا، زانتلاسما را با دیس‌لیپیدمی و افزایش خطر قلبی عروقی مرتبط می‌دانند، در حالی که شیوع زائده‌های پوستی با مقاومت به انسولین و سندرم متابولیک همبستگی دارد. هیچ یک از این ضایعات به خودی خود مضر نیستند، اما هر دو نشانه‌های بالینی هستند که بررسی لیپیدها، گلوکز و خطر قلبی عروقی گسترده‌تر را ضروری می‌سازند.
تغییرات اولیه پوستی به ندرت توجه لازم را به خود جلب می‌کنند، با این حال می‌توانند اولین علائم هشدار دهنده دیابت در بدن باشند. توجه به آن‌ها و اقدام سریع می‌تواند منجر به تشخیص زودهنگام، کنترل بهتر و کاهش عوارض طولانی مدت شود.
