همشهری آنلاین – گروه سیاسی: همین چند روز قبل بود که انتشار ویدیوی جنجالی از رویداد «هفته طراحی» در دانشگاه تهران، بار دیگر موضوع برخورد با چنین هنجارشکنی‌هایی را به سوژه داغ و پربحث رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل کرد؛ موضوعی که در چارچوب «ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته» توجه مسئولان قضایی را نیز به خود جلب کرده و با دستور ویژه قاضی‌القضات نیز همراه شده‌است.
روز دوشنبه رئیس قوه قضاییه در نشست شورای‌عالی این قوه بار دیگر با صدور دستورهایی، بر ضرورت مقابله قانونی و قاطعانه با جریانات سازمان‌یافته مروج ناهنجاریهای اجتماعی تاکید کرد.
پیش از این در فروردین‌ماه ۱۴۰۲ بود که غلامحسین محسنی‌اژه‌ای با صدور بخشنامه‌ای، برخورد با ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته را در دستورکار مسئولان قضایی قرار داد و در روزهای اخیر بار دیگر با صدور دستورهایی، این مطالبه را تکرار کرد.
ناهنجاری اجتماعی سازمان‌یافته یعنی چه؟
- مفهوم: منظور از «ناهنجاری اجتماعی سازمان‌یافته»، جریان‌ها یا گروه‌هایی است که به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و ساختاریافته رفتارهای هنجارشکن را ترویج کنند؛ رفتارهایی که کاملا با «قانون» و «عرف» حاکم بر جامعه تناقض دارد و زمینه‌ساز جریحه‌دار شدن افکارعمومی شده‌است.
- مثال: از جمله نمونه‌های بارز ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته می‌توان به «بی‌حجابی آشکار»، «نیمه‌برهنگی»، یا برگزاری مراسم‌های هنجارشکن اشاره کرد که طی روزها و هفته‌های اخیر شاهد انتشار فیلم‌ها و عکس‌هایی از آنها در شبکه‌های اجتماعی بوده‌ایم.
- ماهیت: این جریان، نه صرفاً یک پدیده فردی (مثلاً یک یا دو نفر که قانون را نقض می‌کنند)، بلکه به‌عنوان شبکه‌های سازمان‌یافته قلمداد می‌شوند که گاه «مرتبط با بیگانه» هستند و در راستای اهداف دشمن در کلان‌پروژه «جنگ نرم» گام برمی‌دارند.
- ویژگی: ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته جزو پیچیده‌ترین آسیب‌های اجتماعی هستند که به‌دلیل «ساختار شبکه‌ای»، «منابع مالی» و «انعطاف‌پذیری بالا»، مقابله با آنها با دشواری‌های خاص خود همراه است.
- نقشه راه: برخورد با ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته نیازمند همکاری و هماهنگی روزافزون میان دستگاه‌های اجرایی، قضایی، اقتصادی، امنیتی و رسانه‌ای است.
نظارت و برخورد حاکمیتی
مسئولان مختلف کشور تاکنون بارها بر ضرورت برخورد با ناهنجاریهای اجتماعی، به‌ویژه در شکل سازمان‌یافته آن تاکید کرده‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:
۱
در نظر گرفتن حجاب
۱۲ آبان‌ماه ۱۴۰۴
از جمله نکات مورد اشاره رهبرمعظم‌انقلاب در هزاران نفر از دانش‌آموزان و دانشجویان کشور، توصیه ایشان به «درنظر گرفتن حجاب»، آن‌هم به عنوان «مسئله‌ای دینی و زهرایی و زینبی» بود؛ توصیه‌ای که طی سال‌های گذشته همواره مورد تاکید حضرت آیت‌الله خامنه‌ای قرار داشته‌است.
۲
تسریع در برخورد قانونی
۲۶ آبان‌ماه ۱۴۰۴
رئیس قوه قضاییه در نشست اخیر شورای‌عالی این قوه، ضمن اشاره به مقابله قانونی با ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته، بر ضرورت «تسریع» و «تعجیل» در اجرای بخشنامه‌های ابلاغی دراین زمینه تاکید کرد. غلامحسین محسنی‌اژه‌ای همچنین به بخشنامه ابلاغی فروردین‌ماه ۱۴۰۲ دراین زمینه اشاره و تصریح کرد که مردم در جریان اقدام‌های انجام شده در راستای تحکیم امنیت روانی آنان قرار گیرند.
۳
یک عملیات طراحی شده
۲۷ آبان‌ماه ۱۴۰۴
مصطفی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه‌ها روز سه‌شنبه طی پستی در فضای‌مجازی به موضوع ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته واکنش نشان داد و نوشت: تبدیل هنر به «ضدفرهنگ» و «ناهنر» نتیجه یک «عملیات طراحی‌شده» برای دانشگاه‌هاست. برای تکرار نشدن این اتفاق تلخ باید هم در سطح کارگزار، هم در حوزه سیاست‌گذاری تغییرات مهمی صورت گیرد. عموم اهل فرهنگ و مردم متدین و ایران‌دوست بدانند در صیانت از مرزهای فرهنگی کشور ذره‌ای کوتاه نخواهیم آمد.
۴
دستور ویژه دادستان
۲۴ آبان‌ماه ۱۴۰۴
محمد موحدی، دادستان کل کشور در جلسه شورای معاونان دادستانی، دادستان‌ها را موظف کرد در چارچوب وظایف قانونی خود، از ضابطان مطالبه جدی و مستمر داشته باشند تا نسبت به شناسایی و معرفی افراد و گروه‌های سازمان‌یافته فعال در زمینه ارتکاب ناهنجاریهای اجتماعی در اماکن عمومی، رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها و مراکز تفریحی اقدام کنند.
۵
نقشه ویژه دشمن
۲۳ آبان‌ماه
رئیس قوه قضاییه در جریان سفر استانی به قم بار دیگر تاکید کرد که دشمن درصدد است ارزش‌های دینی و ملی را از اذهان جوانان ما بزداید و ناهنجاریهای اجتماعی را ترویج و تبلیغ کند.
۶
دستورکاری برای دستگاه‌های امنیتی
۱۹ آبان‌ماه ۱۴۰۴
محسنی‌اژه‌ای در نشست شورای‌عالی قضایی بار دیگر به موضوع ناهنجاریهای اجتماعی اشاره کرد و از فراجا و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی خواست نسبت به شناسایی جریان‌های سازمان‌یافته و احیاناً مرتبط با بیگانه در حوزه ناهنجاریهای اجتماعی، اهتمام مجدانه داشته باشند.
۷
ترویج ناهنجاری‌ها و قبح‌زدایی
۲۹ مهرماه ۱۴۰۴
قاضی‌القضات در ۲۹ مهرماه گذشته و در جریان سفر استانی به ایلام، با اشاره به تلاش‌های دشمن برای ترویج ناهنجاری‌ها در جامعه، تاکید کرد: دشمن پس از ناکامی در رسیدن به اهدافش در خلال جنگ ۱۲روزه، اکنون روی ترویج ناهنجاری‌ها در جامعه متمرکز شده و درصدد قبح‌زدایی از ناهنجاری‌هاست.
برخورد با هنجارشکنان
اخیرا برخی برخوردها با ناهنجاریهای اجتماعی سازمان‌یافته از عزم ویژه دستگاه قضایی برای برخورد با چنین هنجارشکنی‌هایی حکایت دارد که برخی از آنها عبارت است از:
۱
هنجارشکنی در دانشگاه تهران
- پس از انتشار برخی ویدئوها از هنجارشکنی گسترده در رویداد «هفته دیزاین تهران» و همچنین اعتراض‌های گسترده از این برنامه، به‌ویژه ازسوی دانشجویان، این برنامه از روز یکشنبه ۲۵آبان‌ماه متوقف شد.
۲
فستوال رواق
- در روزهای ۲۲ و ۲۳ آبان‌ماه، مجموعه فرهنگی-تجاری رواق واقع در اراضی عباس‌آباد میزبان برنامه‌ای با عنوان «فستیوال رواق» بود که برنامه‌های نامتعارف و هنجارشکنانه اجرا در جریان آن، انتقادهای گسترده‌ای را به دنبال داشت.
۳
پلمپ کافه هنجارشکن
- ۲۷ مهرماه گذشته بود که انتشار ویدئوهایی از پلمپ یک کافه هنجارشکن در شهر قدس تهران، بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشت. اجرای برنامه‌های هنجارشکنانه در این کافه، زمینه‌ساز اعتراض گسترده اهالی و طرح گسترده مطالبه پلمپ این مجموعه شده بود.
۴
تعطیلی کافه متخلف
- در آخرین روزهای شهریورماه گذشته از نیاوران خبر رسید که یک کافه در یک مجتمع تجاری معروف این منطقه به دنبال اجرای برنامه‌ای برخلاف موازین شرعی پلمب شده‌است.
۵
کافه‌ای که مشروب سرو می‌کرد
- ۲۳ شهریورماه ۱۴۰۴ نیز رسانه‌ها از پلمپ شدن یک کافه در بوستان نهج‌البلاغه تهران خبر دادند. گفته شد این کافه به‌دلیل سرو مشروبات الکلی و رفتارهای هنجارشکنانه ازسوی ماموران پلیس اماکن پلمپ شده‌است.
۶
قبح‌شکنی در باغ‌جنت شیراز
- در آخرین روزهای شهریورماه ۱۴۰۴ انتشار تصاویری از هنجارشکنی در مراسمی در باغ جنت شیراز انتقادهای گسترده‌ای را به‌دنبال داشت. به‌گفته دادستان شیراز، عوامل در صحنه و سایر دست اندرکاران مراسم تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند.
