در هفته‌های اخیر، نبود کافی ذرت و کنجاله سویا، صنعت مرغداری را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. مرغداران اعلام کرده‌اند که نهاده‌های ثبت‌شده در سامانه «بازارگاه» با تأخیرهای زیاد یا اصلاً تحویل داده نمی‌شود و ذخایر خوراک مرغداری‌ها تنها برای چند روز باقی مانده است. کاهش واردات به دلیل مشکلات ارزی، اختلال در سامانه توزیع و تعلل برخی واردکنندگان، از مهم‌ترین عواملی هستند که به این بحران دامن زده‌اند.
برخی از واحدهای تولیدی، به‌منظور جلوگیری از ضررهای بیشتر، اقدام به حذف گله‌های مادر کرده‌اند؛ این امر زنجیره تولید جوجه و در پی آن تولید مرغ در آینده را به‌صورت مستقیم با تهدید روبه‌رو کرده است. تولیدکنندگان هشدار داده‌اند که کاهش جیره غذایی منجر به افت وزن، افزایش میزان تلفات و کاهش کیفیت نهایی محصولات شده که می‌تواند تبعات جدی بر کاهش تولید و عرضه در بازار داشته باشد. همچنین مرغداران تخم‌گذار اعلام کرده‌اند که به‌رغم فروش محصولات خود با قیمتی پایین‌تر از نرخ مصوب در ماه‌های گذشته، افزایش هزینه خوراک، آن‌ها را با خطر تعطیلی قریب‌الوقوع مواجه کرده است.
در پاسخ به اعتراضات، وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده وقفه‌های اخیر ناشی از مشکلات موقتی در تأمین ارز بوده است. به‌گفته این وزارتخانه، با همکاری دولت ارز موردنیاز تأمین شده و نهاده‌های خریداری‌شده به زودی وارد شبکه توزیع می‌شوند. وزیر جهاد کشاورزی از تدارک چند میلیون تن نهاده خبر داده و اطمینان داده است که بازار به حالت عادی بازمی‌گردد. اما فعالان صنعت طیور باور دارند که این وعده‌ها هنوز به عمل تبدیل نشده و کمبود نهاده در بسیاری از استانها همچنان پابرجاست.
در همین حال، سازمان بازرسی کل کشور نسبت به عملکرد برخی واردکنندگان هشدار داده است. این سازمان بیان کرده که تعدادی از شرکت‌ها نهاده را فروخته‌اند اما از تحویل آن خودداری کرده‌اند و خواستار اصلاح فوری فرایند توزیع و نظارت دقیق‌تر بر سامانه بازارگاه شده است.
کارشناسان معتقدند که ادامه این بحران می‌تواند قیمت مرغ و تخم‌مرغ را به‌شدت افزایش دهد. چراکه حدود ۷۰ درصد هزینه تولید مختص به نهاده‌هاست و هرگونه اختلال در تأمین آن می‌تواند مستقیماً بر بازار مصرف اثر بگذارد. متخصصان تأکید دارند که تنها در صورتی می‌توان از این بحران عبور کرد که نهاده‌ها به‌هنگام و با قیمت‌های معقول به تولیدکنندگان عرضه شوند؛ در غیر این صورت، صنعت مرغداری در وضعیت شکننده و پرمخاطره باقی خواهد ماند.
حبیب اسداله‌نژاد، مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی، با اشاره به اینکه مشکل اصلی تولیدکنندگان در حال حاضر به «کمبود نهاده‌ها» بازمی‌گردد، توضیح داد: «جوجه‌ریزی مطابق برنامه‌ریزی‌های تعیین‌شده در حال انجام است و تأمین نهاده‌ها در این مرحله مشکلی نداشته است. اما مشکل زمانی آغاز شده که مرغداران مجبور به خارج کردن گله‌ها پیش از موعد شده‌اند.»
او همچنین افزود: «۱۵ تا ۲۰ درصد از تولید در انتهای دوره کاهش یافته است؛ چراکه بخش عمده وزن‌گیری گله‌ها در روزهای پایانی یک دوره اتفاق می‌افتد و کمبود نهاده سبب شده مرغداران نتوانند فرآیند پرورش را به پایان برسانند. این کاهش تولید، تبعات جدی در تأمین مرغ در بازار خواهد داشت، اگر شرایط تغییری نکند.»
اسداله‌نژاد در ادامه تأیید کرد که برنامه جوجه‌ریزی ماهانه معادل ۱۵۰ میلیون قطعه بوده و تاکنون در آبان‌ماه حدود ۱۴۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام شده است. او با اشاره به اینکه در مهرماه میزان تولید به ۱۵۹ میلیون قطعه افزایش پیدا کرد، گفت: «در این بخش فعلاً مشکلی نداریم.»
وی افزود: «پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آینده این آمار به حداقل ۱۶۰ میلیون قطعه برسد، به شرطی که شرایط مناسب ایجاد شود؛ اما در حال حاضر وضعیت چندان مساعد نیست.»
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی ضمن ابراز نگرانی از ادامه این روند، خاطرنشان کرد: «چنانچه این وضعیت ادامه پیدا کند، ما نه‌تنها در حوزه جوجه‌ریزی بلکه در تولید و عرضه مرغ نیز با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.»
