به گزارش خبرنگار مهر، اصغر طهماسبی بلداجی شامگاه گذشته در کارگاه تخصصی با موضوع «شاخصه‌های زندگی شایسته در سیره فاطمی با رویکرد کاربردی» که به همت کانون نیایش و همکاری انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهرکرد برگزار شد با تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا (س) و با اشاره به آیه شریفه «فَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا وَمَا لَهُ فِی الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ» (بقره/۲۰۰)، اظهار کرد: برخی‌ها هرچقدر هم از اموال دنیایی بهره‌مند باشند باز هم دعا می‌کنند بیشتر داشته باشند در حالی که از آخرت بهره‌ای ندارند زیرا دنیایی فکر کردند و توشه‌ای برای آخرت جمع نکردند.
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهرکرد با ذکر اینکه دسته‌ای دیگر از انسان‌ها به تعبیر سعدی «تماشاکنان بستان» هستند، ادامه داد: انسان روحی بی‌نهایت‌طلب دارد و دیدش هم باید بی‌نهایت طلب باشد و محدود نماند، لذا انسان هوشمند از نگاه قرآن کریم کسی است که در کنار مطالبه حسنه برای دنیا، برای آخرتش و مصون ماندن از آتش جهنم نیز حسنه را طلب می‌کند.
سبک زندگی فاطمی همان سبک زندگی خدایی است
طهماسبی با اشاره به اینکه تأسی به سیره معصومین (ع) هم سعادت زندگی دنیایی و هم اخروی را تضمین می‌کند، افزود: سیره حضرت صدیقه طاهره (س) همان چیزی است که خداوند می‌فرماید. مفسران شیعی و سنی متفق‌القول هستند که آیه مباهله در شأن پنج تن آل عبا نازل شده و حضور حضرت زهرا (س) در مباهله نهایت مقام و منزلت این بانوی بزرگوار را نشان می‌دهد زیرا برای اثبات حقانیت رسالت نبوی انتخاب شده و خودش عین حق است.
وی با تأکید بر اینکه سوره مبارکه کوثر نیز در شأن حضرت صدیقه طاهره (س) نازل شده است، گفت: همچنین در حدیثی که به کرات در منابع شیعه و سنی نقل شده و یک حدیث متواتر معنوی است، پیامبر (ص) خطاب به دخترشان می‌فرمودند: «یَا فَاطِمَةُ إِنَّ اَللَّهَ لَیَغْضَبُ لِغَضَبِکِ وَ یَرْضَی لِرِضَاکِ» و همین یک فراز برای بیان مقام و منزلت دخت نبی مکرم اسلام کافی است.
منزلت والای حضرت زهرا (س) در نزد خداوند
طهماسبی افزود: پیامبر اسلام (ص) به زیبایی مقام حضرت زهرا (س) را در این حدیث توصیف کرده‌اند آن هم پیامبری که بر طبق نص صریح قرآن از روی هوا سخن نمی‌گویند بلکه هر آنچه بر او وحی شود بر زبان جاری می‌سازند. بنابراین مقام و منزلت این بانوی بزرگوار در نزد پروردگار به‌قدری ارزشمند است که خدا از خشمشان خشمگین و از خوشحالی و رضایتشان راضی است.
این نویسنده و پژوهشگر تأکید کرد: اگر بناست انسان حیات اخروی داشته باشد باید در دنیا جوری زندگی کند که هم اهداف دنیوی و هم اخروی را محقق کند. به هزار ادله روشن، زندگی پس از مرگ از قطعیات است زیرا انسان بی‌نهایت طلب است و زندگی پس از مرگ برای او تدبیر شده و عقلانیت حکم می‌کند که انسان برای حیات ابدی خود در این دنیا برنامه‌ریزی داشته باشد و توشه چینی کند.
طهماسبی با طرح این پرسش که انسان برای دستیابی به سعادت هر دو جهان چگونه باید زندگی کند، تصریح کرد: اگر واقع‌نگر باشیم در می‌یابیم که صد سال قبل هیچ‌یک از ما در این دنیا نبودیم و ۱۰۰ سال دیگر نیز در این دنیا نخواهیم بود و با این تفکر، تلاش شبانه روز و بی‌وقفه برای ساختن زندگی دنیایی در نظر انسان، پوچ و بی‌معنی جلوه می‌کند مگر آنکه به حکم عقل و ادله معرفتی و قرآنی یقین بدانیم که پس از دنیا، زندگی ابدی وجود دارد.
وی با تأکید بر اینکه حضرت زهرا (س) در عمر کوتاه اما بابرکت خودشان شاخصه‌های مهمی را برای داشتن یک زندگی منجر به سعادت دنیوی و اخروی ارائه کرده‌اند، افزود: سیره رفتاری آن حضرت می‌تواند الگوی همه ما باشد تا یک زندگی با آرامش را تجربه کنیم. این در حالیست که ایشان در شرایط چندان ایده‌آلی زندگی نکردند بلکه در اوج سختی‌ها، آغاز هجرت، اذیت‌ها و فشارهای کفار و مشرکان و … قرار داشتند.
مؤلفه اول سبک زندگی فاطمی: داشتن جهان‌بینی صحیح
طهماسبی بیان کرد: یکی از نکات و راهکارهای مهم سیره فاطمی که باعث حل شدن بسیاری از مشکلات و مسائل مبتلابه امروز ما می‌شود، این است که حضرت یک جهان‌بینی صحیح به دست ما می‌دهند. ایشان در فرمایشات خود حقیقت جهان را برای ما بیان می‌کنند و قائلند که این جهان برای هدف خاصی خلق شده و قرار نیست انسان به همه خواسته‌های خود در این دنیا برسد.
وی ادامه داد: حضرت زهرا (س) در فرازی کوتاه و عمیق به درگاه الهی دعا می‌کنند که «اللَّهُمَّ اسْتَعْمِلْنِی لِمَا خَلَقْتَنِی لَهُ» یعنی خدایا مرا خرج کاری کن که مرا برای آن آفریدی. انسان برای ادامه حیات نیاز به معاش دنیایی دارد لذا رسیدن به درجات بالای شغلی و اقتصادی و معیشتی و … مذمت نمی‌شود بلکه بر آن تأکید شده است.
طهماسبی تصریح کرد: انسان در دنیایی زندگی می‌کند که مشکلات و سختی‌ها وجود دارد و اگر جهان‌بینی ما نسبت به دنیا تصحیح شود، افسردگی و بسیاری از آسیب‌های روحی و روانی از انسان دور خواهد شد زیرا شخص می‌داند و می‌پذیرد که دنیا به تصریح امام علی (ع) با بلا و مکر و حیله آمیخته است.
وی با بیان اینکه این تأکیدات دلیلی بر چشم‌پوشی از دنیا و دست کشیدن از تلاش نیست، توضیح داد: تلاش‌های انسان برای زندگی دنیا باید وسیله باشد و نه هدف، زیرا اگر انسان برای زندگی دنیایی با نگاه هدف تلاش کند با هر شکست دچار یاس و ناامیدی و افسردگی خواهد شد و همه چیز را تمام شده می‌بیند لذا اولین و مهم‌ترین رکن در سبک زندگی حضرت زهرا (س)، ارائه جهان‌بینی درست از دنیا است.
ضرورت تصحیح جهان‌بینی برای سعادت دنیوی و اخروی
طهماسبی بیان کرد: انسان باید مؤلفه‌ها و اهداف و برنامه‌های زندگی دنیایی خود را در هماهنگی با زندگی اخروی بچیند زیرا عمر انسان و این زندگی دنیایی یک روز تمام می‌شود و این فنا شدن با فطرت بی‌نهایت طلب انسان سازگار نیست بلکه انسان وارد زندگی ابدی می‌شود.
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهرکرد با تأکید بر ضرورت تصحیح جهان‌بینی برای سعادت دنیوی و اخروی با تأسی به سبک زندگی فاطمی، افزود: انسان اگر دنیا را همان‌گونه که است بپذیرد، مشکلات را بهتر می‌پذیرد و با آن کنار خواهد آمد. انسان به تصریح قرآن همواره در این دنیا مورد ابتلاء و آزمایش الهی است تا ویژگی‌ها و قابلیت‌های درونی او آشکار شود و در اینجا خداوند به صابران بشارت ویژه می‌دهد.
طهماسبی با ذکر اینکه صبرکنندگان بر مشکلات و سختی‌ها برای کسب رضایت الهی در قرآن ستوده می‌شوند، ادامه داد: در آیه ۱۵۷ سوره بقره «أُولَٰئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ ۖ وَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ»، آنان مشمول رحمت و هدایت الهی هستند. اینان کسانی هستند که حقیقت دنیا را درک کردند و می‌دانند که نعمت‌های دنیایی برای همین دنیاست.
دومین مؤلفه سبک زندگی فاطمی: محور اعتقادی
این مدرس دانشگاه دومین محور از سبک زندگی فاطمی را ساحت اعتقادی دانست و ادامه داد: حضرت زهرا (س) در بخشی از خطبه فدکیه که بعد از رحلت پیامبر (ص) در مسجد ایراد می‌کنند به مباحث اعتقادی به زیبایی می‌پردازند و مسئله بندگی را مطرح می‌کنند که برای زندگی ما بسیار کاربرد دارد.
طهماسبی با تأکید بر اینکه زندگی مساوی با تسلیم امر خدا شدن است، بیان کرد: اگر انسان حتی عبادت و کارهای نیکویش برای دل خودش باشد هیچ ارزشی ندارد و در قرآن کسانی که خدا را هوای نفس خود قرار دادند مذمت و بازخواست می‌شوند و بدترین عذاب‌ها برای نمازگزارانی است که ریا می‌کنند.
وی ادامه داد: حضرت زهرا (س) در طلیعه خطبه فدکیه بر نفی شرک و بندگی خدا تأکید دارند و می‌فرمایند خداوند شرک را حرام کرد. بنابراین انسان اگر به هر چیزی جز خدا امید بندد، یا در سختی‌ها از کمک و رحمت الهی ناامید شود مرتکب شرک شده است.
طهماسبی با تأکید بر اینکه امید انسان فقط و فقط باید به خدا باشد، افزود: هر آنچه غیر خدا ابزار و وسیله‌ای هستند تا امر الهی ساری و جاری شود لذا انسانی که بیمار می‌شود درواقع باید برای شفا به خدا امید ببندد زیرا فقط خداست که شفا می‌بخشد و پزشک صرفاً وسیله است.
این نویسنده و پژوهشگر ادامه داد: بندگی یعنی آنکه انسان از عمق جان معتقد به این گزاره قرآنی باشد که «وَهُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ مَا کُنْتُمْ» یعنی خدا با شماست هر جا که شما باشید؛ چنین فردی قطعاً «نماز و عبادت و زندگی کردن و مرگش برای خدا پروردگار جهانیان است.» (انعام/۱۶۲).
بندگی انسان باید به عبودیت منجر شود
طهماسبی با تأکید بر اینکه بر طبق آموزه‌های فاطمی، بندگی انسان باید به عبودیت منجر شود، افزود: در تشهد نماز می‌بینیم که عبد بودن مقدم بر پیامبر (ص) بودن آمده پیداست که عبد بودن مقامش بالاتر از رسول بودن است.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد با تصریح اینکه سومین مؤلفه از شاخصه‌های زندگی شایسته در نگاه حضرت زهرا (س) ساحت اخلاقی است، توضیح داد: سیره فاطمی در ساحت اخلاقی بسیار زیبا و برای همه ما درس‌آموز است، رفتار صحیح با همسر و فرزندان، رفتار درست با پدر، با همسایگان و … همه و همه باید الگوی زندگی انسان‌ها قرار گیرد.
طهماسبی بیان کرد: امام حسن مجتبی (ع) در حدیثی اشاره دارند که مادر گرامی ایشان در مناجات شبانگاهی برای همسایگان و مردان و زنان مؤمن دعا می‌کردند و در بیان چرایی این کار فرمودند که اول همسایه سپس خانه.
سومین مؤلفه سبک زندگی فاطمی: ساحت اخلاقی
وی با تأکید بر اینکه انسان اگر بندگی خدا را به جا بیاورد اخلاقش را نیز بر طبق رضایت الهی تنظیم می‌کند، افزود: چنین انسانی تمام مؤلفه‌های اخلاقی را در روابط با دیگران رعایت می‌کند و مراقب تعاملات خود با دیگران است. انسان اگر از اخلاق تهی باشد، ارزشی ندارد و پیامبر اسلام (ص) نیز به فرموده خودشان برای کامل کردن مکارم اخلاقی مبعوث شدند.
طهماسبی با بیان اینکه حضرت زهرا (س) بانویی بودند که در جای خود و در چارچوب وظایفشان در اجتماع حاضر می‌شدند، ادامه داد: ایشان در جنگ احد برای کمک به مجروحان و یاری پدرشان در جبهه حضور یافتند یا در هجرت با امیرالمومنین (ع) همراه شدند.
وی یادآور شد: این بانوی بزرگوار در قامت دخت نبی مکرم اسلام حضور سیاسی و اجتماعی دارند که خطبه فدکیه مصداق این مهم است.
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهرکرد در پایان زندگی برای خدا را مهم‌ترین مؤلفه سبک زندگی فاطمی برای کسب آرامش در زندگی امروزی دانست.
