همشهری آنلاین – گروه سیاسی: در شرایطی که تهران در هفته‌ها و ماه‌های اخیر مواضع خود را درباره هرگونه مذاکره با آمریکا به‌صورت شفاف تبیین کرده‌است، اما رسانه‌های غربی با همراهی جریان معاند تلاش می‌کنند با نادیده انگاری این مواضع، همچنان ایران را نیازمند مذاکره و پیشگام در ازسرگیری مذاکرات با آمریکا نشان دهند.
به دنبال سفر اخیر ولیعهد عربستان به واشنگتن، گمانه‌زنی‌های تازه درباره «مذاکره ایران و آمریکا» بار دیگر در کانون توجه رسانه‌های بین‌المللی قرار گرفت. این گمانه‌زنی‌ها زمانی شدت گرفت که تهران و ریاض از «پیام مکتوب» رئیس‌جمهور ایران برای بن‌سلمان خبر دادند؛ پیامی به دستمایه‌ای برای فضاسازی‌های مذاکراتی تازه تبدیل شد.
در شرایطی که پیام پزشکیان ناظر بر روابط دوجانبه و قدردانی از اقدام‌های سازنده طرف سعودی به دلیل خدمت‌رسانی به حجاج ایرانی بود، گمانه‌زنی‌های غربی درباره محتوای این پیام آغاز شد و طرف ترجیح داد آن را «پالس مذاکراتی» تهران به واشنگتن از طریق ریاض قلمداد کند.
ادعاهایی درباره یک پیام
با وجود تکذیب‌های تهران و مواضع روشن مقام‌های مربوط در این زمینه، فضاسازی‌ها و گمانه‌زنی‌ها متوقف نشد و رسانه‌های غربی به طرح ادعاهای مختلفی پیرامون این موضوع پرداختند.
برخی این پیام مکتوب را نشان‌دهنده «نگرانی تهران از احتمال تکرار حملات هوایی اسرائیل» عنوان کردند و تعدادی دیگر، مانند خبرگزاری انگلیسی «رویترز» ادعا کردند که «ایران از عربستان خواسته تا آمریکا را برای احیای مذاکرات متقاعد کند».
ازسوی دیگر برخی رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بر نقش‌آفرینی تازه ریاض در میانجیگری مذاکراتی میان تهران و واشنگتن متمرکز شدند و کوشیدند این‌گونه القا کنند که نقش دوحه و مسقط دراین زمینه به حاشیه رانده شده و اکنون عربستان ایفای نقش میانجی ایران و آمریکا را برعهده گرفته‌است؛ «ولیعهد عربستان سعودی با مجوز دونالد ترامپ برای مدیریت گفت‌وگوی آمریکا و ایران وارد عمل شده‌است».
۵ گزاره راهبردی
همه اینها در شرایطی بود که به‌دنبال طرح چنین گمانه‌هایی، تهران بارها موضوع ارسال پیام برای آمریکا از طریق ولیعهد سعودی را تکذیب کرده و موضع ایران در این زمینه در سطوح مختلف تبیین شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:
- بی‌ارادگی طرف مقابل: عباس عراقچی، وزیر امورخارجه ایران در جریان سفر به فرانسه در گفت‌وگو با شبکه «فرانس ۲۴»، تاکید کرد که ایران همیشه آماده مذاکره درباره برنامه هسته‌ای خود است، اما آمریکا «اراده واقعی» برای مذاکره ندارد.
- تماسی در کار نبوده است: رئیس دستگاه دیپلماسی در مصاحبه پیش‌گفته تاکید کرده است که اخیراً «هیچ تماس و تبادلی» با استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا یا مارکو روبیو، وزیر امورخارجه این کشور در میان نبوده است.
- تکذیب ارسال پیام: در آخرین روزهای آبان‌ماه گذشته علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی‌امنیت‌ملی نیز طی پستی در فضای‌مجازی، تاکید کرد که پیامی به آمریکا داده نشده است، چراکه «پیش‌تر مذاکراتی انجام شده بود و طرف مقابل حاضر به توافق نشده‌است».
- محتوای نامه به بن‌سلمان: در کنار اظهارنظر مقام‌های دستگاه دیپلماسی، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت اخیرا درباره نامه رئیس‌جمهور به ولیعهد سعودی، تاکید کرده که دولت ایران در این پیام ضمن ابراز رضایت از روند همکاری‌های دوجانبه در حوزه حج، آمادگی خود را برای توسعه تعاملات مثبت و سازنده با عربستان سعودی اعلام کرده‌است.
- مذاکره واقعی: سید کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران نیز اخیرا با اشاره به مواضع ترامپ درباره مذاکره با ایران، تاکید کرد: «از مذاکره فراری نیستیم، اما مذاکره‌ای که براساس زور و جنگ باشد، انجام نمی‌دهیم».
ادعای تازه درباره مذاکره
خط پایان فضاسازی‌ها و گمانه‌زنی‌های مذاکره با تمرکز بر «ارسال پیام مذاکراتی ایران به آمریکا از طریق ولیعهد سعودی»، پیام تلویزیونی پنجشنبه شب رهبرمعظم‌انقلاب خطاب به مردم ایران بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی از سخنان‌شان، تاکید کردند: «... شایعاتی درست می‌کنند که دولت ایران به واسطه فلان کشور به آمریکا پیغام فرستاده‌است که این، دروغ محض است و چنین چیزی حتماً وجود نداشت».
با این وجود اما ادعاها دراین زمینه به پایان نرسید و شبکه ضدایرانی ایران‌اینترنشنال روز جمعه در گزارشی مدعی شد که آمریکا در پاسخ به پیام پزشکیان از طریق ریاض، پیش‌شرط‌های سه‌گانه خود را تکرار کرد؛ پیامی که اساسا وجود نداشته است و تهران از طریق بن‌سلمان «پیام مذاکراتی» برای واشنگتن ارسال نکرده‌است.
در چنین شرایطی ایران‌اینترنشنال با استناد به منابع مجهول خود، مدعی شده‌است که «دولت آمریکا در پاسخ به درخواست مسعود پزشکیان از عربستان برای میانجیگری با هدف ازسرگیری مذاکره با آمریکا، یک‌بار دیگر بر شرایط سه‌گانه خود (کنار گذاشتن غنی‌سازی در خاک ایران به‌طورکامل، عدم حمایت از محورمقاومت و محدودیت برنامه موشکی) برای گفت‌وگو با ایران تاکید کرده‌است».
چنین ادعاهایی، آن‌هم باهدف «القای موضع ضعف ایران» در شرایطی مطرح می‌شود که ایران در روزهای اخیر بارها تکرار کرده است که «غنی‌سازی صفر» و «برد موشک‌های ایران» خط قرمز مذاکراتی تهران است و جمهوری‌اسلامی در هیچ مذاکره‌ای با چنین محورهایی شرکت نخواهد کرد.
