عصر ایران - وعده جادویی «سم زدایی» و پاکسازی بدن، یکی از پرسودترین ادعاهای صنعت مکمل های غذایی است. این محصولات نویدبخش بهبود سلامتی، هضم بهتر و تغییر ترکیب بدنی هستند. اما حقیقت چیست؟ متخصصان تاکید می کنند که بدن شما مجهز به پیشرفته ترین سیستم های سم زدایی است: کبد و کلیه ها. در واقع، شواهد علمی کمی اثربخشی این مکمل ها را در حذف واقعی سموم یا کمک به کاهش وزن تایید می کنند.
مهم تر از بحث اثربخشی، موضوع ایمنی است. مصرف بی رویه یا ناآگاهانه محصولات سم زدایی بدن می تواند خطرات جدی برای سلامتی، به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت، بیماری های کلیوی یا ضعف سیستم ایمنی به همراه داشته باشد. پیش از اعتماد به تبلیغات فریبنده، ضروری است که با عملکرد، خطرات احتمالی و واقعیت علمی مکمل های محبوب سم زدایی بدن آشنا شوید.
برای دسترسی به مقاله علمی مرتبط با هر بخش می توانید روی کلمه های آبی رنگ این متن کلیک کنید.
نحوه عملکرد: حاوی سیلیمارین است، یک آنتی اکسیدان که ممکن است به محافظت از کبد کمک کند.
آنچه تحقیقات می گویند: تحقیقات در مورد اینکه آیا واقعا کبد را سم زدایی می کند یا خیر، محدود است.
عوارض جانبی احتمالی: تهوع، اسهال، گرفتگی معده، واکنش های آلرژیک.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: در دوران بارداری یا شیردهی از مصرف آن خودداری کنید.
نحوه عملکرد: تحقیقات محدود نشان می دهند که ممکن است از بدن در برابر سموم محیطی (مانند دود، آفت کش ها، فلزات سنگین و سایر مواد شیمیایی) محافظت کند.
عوارض جانبی: حالت تهوع، یبوست، درد معده، و فشار خون بالا.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: این محصول حاوی کافئین است؛ برای جلوگیری از تحریک بیش از حد، میزان مصرف خود را کنترل کنید.
نحوه عملکرد: کورکومین ممکن است به فلزات سنگین متصل شود و به دفع آنها کمک کند.
عوارض جانبی: حالت تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست.
محدودیت مصرف: مصرف را به حداکثر سه ماه در هر بار محدود کنید.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: محصولات زردچوبه به دلیل آلودگی با فلزات سنگین شناخته شده اند. محصولات با فراهمی زیستی بالا (High-bioavailability) ممکن است به کبد فشار وارد کنند؛ مراقب خستگی، یرقان، یا ادرار تیره باشید.
نحوه عملکرد: جلبک غنی از پروتئین که ممکن است به کاهش التهاب و حمایت از عملکرد کبد کمک کند.
آنچه تحقیقات می گویند: ممکن است با اتصال به فلزات سنگین (مانند سرب، جیوه و کادمیوم) برای حذف آسان تر، از کبد محافظت کند.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: مصرف روزانه کمتر از 30 گرم را حفظ کنید؛ تحقیقات بیشتری در مورد اثرات طولانی مدت استفاده از اسپیرولینا مورد نیاز است.
نحوه عملکرد ان-استیل سیستئین: مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا برای معکوس کردن مصرف بیش از حد استامینوفن (تایلنول) است و ممکن است از سلامت کبد حمایت کند.
آنچه تحقیقات می گویند: یک آنتی اکسیدان قوی و پیش ساز گلوتاتیون است. این ماده به بدن کمک می کند تا گلوتاتیون تولید کند، که سموم را به خود متصل کرده و از سلول ها محافظت می نماید.
عوارض جانبی: حالت تهوع، استفراغ، قرمزی پوست و خارش.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: گلوتاتیون ممکن است با داروهای خاصی، از جمله داروهای شیمی درمانی، تداخل داشته باشد.
نحوه عملکرد: استفاده از ریشه قاصدک در محصولات سم زدایی محبوب است، اما تحقیقات انسانی درباره آن محدود است.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: خطرات احتمالی شامل واکنش های آلرژیک (مانند اگزما) و تداخل با داروهای دیابت و قلب است.
نحوه عملکرد: یک ملین محرک گیاهی است که می تواند حرکات روده را تقویت کند.
آنچه تحقیقات می گویند: شواهد مربوط به فواید سم زدایی آن محدود است.
خطرات احتمالی: اسهال، کم آبی بدن، آسیب کبدی با استفاده زیاد یا طولانی مدت.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: به مقدار کم و فقط برای اهداف کوتاه مدت استفاده شود.
نحوه عملکرد: یک ملین محرک است که اغلب در برنامه های سم زدایی گنجانده می شود. می تواند به دفع مواد زائد از طریق حرکات روده کمک کند.
خطرات احتمالی: کم آبی بدن، از دست دادن پتاسیم، تحریک یا آسیب دستگاه گوارش، درد معده، و حالت تهوع.
نحوه عملکرد: یک فیبر طبیعی است که حرکات روده را تنظیم می کند و از باکتری های روده حمایت می کند. به بدن کمک می کند تا غذا و مواد زائد اضافی را دفع کند.
آنچه باید قبل از مصرف بدانید: برای جلوگیری از انسداد روده، آب فراوان بنوشید.
در بازار پرهیاهوی مکمل های سم زدایی، مهم ترین اصل، آگاهی و احتیاط است. گرچه برخی مواد موجود در این محصولات – مانند فیبرها، ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها – می توانند از سلامت عمومی و عملکرد کبد حمایت کنند، اما نباید جایگزین مکانیزم های طبیعی و بی نقص بدن شوند.
کبد، کلیه ها و دستگاه گوارش شما به طور شبانه روزی و بدون نیاز به معجزه یک قرص یا معجون، فرآیند سم زدایی را انجام می دهند. به جای تکیه بر ادعاهای اثبات نشده، سلامتی پایدار را با اصول ثابت شده بسازید: رژیم غذایی متعادل، مصرف کافی آب، خواب باکیفیت و فعالیت بدنی منظم.
اگر تصمیم به استفاده از مکملی گرفتید، حتما محصولاتی را انتخاب کنید که توسط نهادهای مستقل تست شده و تأیید شده اند. همیشه قبل از شروع هر برنامه سم زدایی یا مصرف مکمل جدید، با یک متخصص سلامت (پزشک، داروساز یا متخصص تغذیه) مشورت کنید تا از ایمنی آن برای شرایط سلامتی خاص خود اطمینان حاصل نمایید. سلامت واقعی، نه در بطری های مکمل، بلکه در عادات روزانه شما نهفته است.
اطلاعات موجود در این مطلب تنها برای افزایش آگاهی ارائه شده اند و جایگزین مشاوره یا درمان پزشکی نیستند. حتما قبل از هرگونه اقدامی با پزشک مشورت کنید، به ویژه اگر بیماری خاصی دارید یا دارو مصرف می کنید.
