عصر ایران- مرتضی طلایی فرمانده اسبق پلیس تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی عصرایران در رابطه با ریشه‌ بحران‌های اجتماعی و ناکارآمدی سیاست‌گذاری‌ها گفت آنچه امروز جامعه با آن مواجه است، مجموعه‌ای از ناهنجاری‌های گسترده فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی است که نتیجه بی‌توجهی ساختاری و مدیریتی طی دهه‌های گذشته است.

 

  طلایی با بیان اینکه «برای حل این وضعیت، پیش از هر چیز باید علت‌ها را شفاف و علمی بررسی کرد» افزود حل مسئله بدون شناخت دقیق ریشه‌ها ممکن نیست. این چهره سیاسی با تأکید براینکه بخشی از مشکلات از دهه ۷۰ به بعد و از عملکرد کارگزاران و دولتمردان در حوزه‌های مختلف آغاز شد، گفت ناکارآمدی‌ها، اختلاس‌ها، رانت‌خواری‌ها و سوءمدیریت‌ها تأثیر مستقیم بر بی‌اعتمادی و گسترش ناهنجاری‌ها داشته است.

 

  طلایی ادامه داد: خانواده به‌عنوان نخستین نهاد تربیتی کشور دچار «وادادگی جدی» شده است؛ تحولات سریع اجتماعی، تغییر نقش‌ها در خانواده و شکاف میان نسل‌ها باعث شد خانواده از ایفای نقش تربیتی خود عقب بماند. وی افزود این تحولات، همراه با افزایش سن ازدواج و کاهش فرزندآوری، پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای ایجاد کرده که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.

 

  او سپس آموزش‌وپرورش و نظام تعلیم‌وتربیت را یکی از مهم‌ترین نهادهای دچار آسیب دانست و افزود: «آموزش‌وپرورش ما منفعلانه عمل کرده و در برابر تحولات اجتماعی بی‌برنامه بوده است.» طلایی با اشاره به کاهش سن مصرف دخانیات، گسترش مصرف مواد صنعتی در خوابگاه‌ها و رواج آسیب‌های نوپدید بین دانش‌آموزان و دانشجویان گفت اینها نتیجه نبود سیاست‌گذاری جدی و احساس مسئولیت در مدیریت آموزشی است.

 

  طلایی با تأکید براینکه نگاه سلبی و امنیتی به مسائل اجتماعی نه تنها کارآمد نیست بلکه مقاومت اجتماعی را تشدید می‌کند، توضیح داد: «هرجا برخورد قهری بیشتر شد، مقاومت جامعه هم شدیدتر شد و روابط به سمت تقابل رفت؛ این همان مبارزه منفی و مدنی است که جامعه در برابر مدیریت رسمی شکل می‌دهد.»

 

  او همچنین به نقش رسانه‌های خارجی و شبکه‌های فارسی‌زبان اشاره کرد و افزود هدف آنها «فروپاشی نظام خانواده، بی‌اثر کردن آموزش و پرورش و تضعیف گروه‌های مرجع» بوده و این آثار اکنون در سطح جامعه قابل مشاهده است.

 

  طلایی در بخش دیگری از سخنان خود به قانون حجاب پرداخت و ادامه داد: «قانون حجاب بدون پیوست‌های اجتماعی، فرهنگی و آموزشی، همان سرنوشت قانون ماهواره را پیدا خواهد کرد؛ قانونی که فقط روی کاغذ ماند و هیچ‌گاه اجرایی نشد.» وی با بیان اینکه هیچ پژوهش و مطالعه‌ای برای سنجش امکان اجرا، میزان پذیرش اجتماعی و پیامدهای این قانون انجام نشده، تأکید کرد رویکردهای فعلی جامعه را در برابر قانون قرار می‌دهد.

 

   او با ذکر نمونه تجربه پلیس در اجرای ساده‌ترین مقررات مانند کمربند ایمنی افزود: اجرای هر سیاست اجتماعی نیازمند همراه‌سازی جامعه است و بدون چنین مقدماتی، «هیچ ابلاغیه یا برخوردی نتیجه‌ای جز افزایش شکاف اجتماعی ندارد.»

 

  این چهره سیاسی با تأکید براینکه بسیاری از روندهای فرهنگی از بیرون کشور هدایت می‌شود، به تجربه کنترل پوشاک بدن‌نما در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت بدون برخورد قهری و تنها از طریق مدیریت ریشه‌ها، این موج کنترل شد.

 

  طلایی که در دوره ای عضو شورای شهر تهران هم بوده در پایان گفت راهکار اصلی بازگشت به گفت‌وگو با مردم، به رسمیت شناختن حق پرسشگری، توجه به معیشت و رفاه، و کنار گذاشتن رویکردهای سلبی است. او تأکید کرد تبدیل یک پدیده اجتماعی مانند پوشش به مسئله امنیتی، جامعه را وارد بحران‌های عمیق‌تر می‌کند و رویکرد یک‌جانبه هیچ مسئله اجتماعی را حل نخواهد کرد.