به گزارش خبرگزاری مهر، ابراهیم عزیزی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در مراسم گرامیداشت روز دانشجو شامگاه (یکشنبه ۱۶ آذرماه) که با حضور جمعی از دانشجویان ایرانی مقیم مسکو در بیت الزهرا (س) انجمن اسلامی مسکو برگزار شد، گفت: ۱۶ آذر تنها یک مناسبت دانشگاهی یا یادمان تاریخی نیست؛ بلکه یک هویت، یک مسیر و یک مسئولیت تاریخی است. این روز در حافظه ملت ایران همان نقطهای است که دانشگاه، نه فقط سنگر علم، که سنگر استقلالخواهی و عزت ملی شد. امروز که در جمع شما، نخبهترین فرزندان ایران در خارج از کشور، سخن میگویم، بیش از هر زمان باور دارم که روح ۱۶ آذر همچنان زنده است؛ روحی که میگوید ایران نه فروختنی است، نه تسلیمشدنی و نه قابل ارعاب توسط قدرتهای استکباری و سلطهگر.
تشریح فلسفه و معنای راهبردی روز دانشجو
وی با اشاره به فلسفه و معنای راهبردی روز دانشجو، اظهار کرد: ۱۶ آذر ۱۳۳۲ یک حادثه گذرا در تاریخ دانشگاه نیست؛ بلکه برآیند یک روند تاریخیِ طولانی، عمیق و معنادار است که از سالهای پرتلاطم دهه ۲۰ آغاز شد و در دهه ۳۰ به نقطه جوش رسید. برای فهم ۱۶ آذر باید آن را نه در محدوده یک روز، بلکه در بستر یک پروژه تاریخی استقلالطلبی ملت ایران تحلیل و تبیین کرد. پس از شهریور ۱۳۲۰ و تبعید رضاشاه، فضای سیاسی ایران ناگهان دگرگون شد. دانشگاهها، به ویژه دانشگاه تهران و دانشگاه تبریز، که تا پیش از آن بیشتر محیطهای علمی بودند، به سرعت به مراکز تپنده فعالیتهای سیاسی، فرهنگی و ضداستعماری بدل شدند. جوان ایرانی برای نخستین بار احساس کرد که میتواند در سرنوشت سیاسی کشور نقش ایفا کند و همین احساس، موتور محرک جنبش دانشجویی شد.
عزیزی افزود: اما این روند با کودتای ننگین ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، که بهوضوح با طراحی و حمایت مستقیم آمریکا و پیر استعمار یعنی انگلیس اجرا شد، با خشونتی بیسابقه سرکوب گردید. کودتا به ملت ایران نشان داد که استبداد داخلی بدون اتکای خارجی قادر به حیات نیست و قدرتهای استعماری هرگاه منافعشان به خطر افتد، حتی در برابر یک دولت قانونی و منتخب مردم نیز از دخالت و براندازی ابایی ندارند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: هنوز زخم کوتای ننگین التیام نیافته بود که سه رخداد همزمان فشار بر میهن پرستان، از سرگیری روابط با پیر استعمار و سفر ریچارد نیکسون، معاون رئیسجمهور آمریکا- چهره عریان تلاش برای تحقیر دوباره ملی کشورمان را پیش چشم دانشجویان قرار داد. این سه رخداد به مثابه سه جرقه بود که آتش خشم دانشگاه را شعله ور ساخت.
وی تصریح کرد: از همینرو از ۱۴ آذر، دانشجویان دانشگاه تهران اعتراضات خود را آغاز کردند؛ اعتراضاتی که نه جناحی بود و نه محدود به یک گروه سیاسی، بلکه فریاد یک ملت علیه تحقیر، وابستگی و سرسپردگی بود. رژیم کودتا که هراس داشت این موج به خیابانها کشیده شود، صبحگاه ۱۶ آذر با یورش نیروهای ویژه به دانشگاه، دست به جنایتی زد که برای همیشه در حافظه تاریخی ایرانیان ماندگار شد. شهادت مهدی شریعترضوی، احمد قندچی و مصطفی بزرگنیا نقطهای بود که ۱۶ آذر را از یک اعتراض دانشجویی به هویت پایدار جنبش دانشجویی ایران تبدیل کرد. شهید دکتر مصطفی چمران که در آن روز حضور داشت، مینویسد آنها نقشه کشتن و شقه کردن دانشجویان را از پیش کشیده بودند و دستور از بالاترین مقامات آمده بود.
تشریح ویژگی هایی که ۱۶ آذر را در تاریخ ایران معاصر ماندگار کرد
نماینده مردم شیراز و زرقان در قوه مقننه با بیان اینکه در مجموع، آنچه ۱۶ آذر را در تاریخ ایران معاصر ماندگار کرد، سه ویژگی اصولی و بنیادین است که تا امروز نیز ادامه دارد، بیان کرد: نخست، استقلالخواهی بیقید و شرط است؛ ۱۶ آذر اعلام کرد که استقلال ایران -چه سیاسی، چه فرهنگی، چه علمی، قابل معامله نیست. هیچ قدرتی، از هر مرتبهای، حق ندارد کرامت و اراده ملت ایران را نادیده بگیرد. دوم مبارزه با استکبار در هر شکل و لباسی است؛ جنبش دانشجویی ایران همیشه در برابر قدرتهایی ایستاده است که تلاش کردهاند بر سرنوشت ملت تاثیر بگذارند؛ چه استعمار کهن انگلیس، چه آمریکا پس از کودتا و چه هر قدرت سلطهای که امروز بخواهد استقلال و عزت جمهوری اسلامی ایران را زیر سؤال ببرد و نهایتا، آمیختگی معرفت علمی با مسئولیت اجتماعی است؛ دانشجوی ۱۶ آذر فقط دانشجو نبود؛ دانشمند مسئول بود. ۱۶ آذر ثابت کرد که علم بدون تعهد اجتماعی ناقص است و دانشگاه بدون حساسیت نسبت به سرنوشت ملت، فقط ساختمانی بیروح است.
عزیزی گفت: بنابراین، اینها صرفا ویژگیهای یک روز تاریخی نیستند؛ ستونهای هویت جنبش دانشجویی ایراناند. امروز نیز پیام ۱۶ آذر کاملا روشن است؛ استکبار فقط زبان مقاومت، عزت و اراده را میفهمد و نه زبان انفعال، سازش یا التماس. پس تا زمانی که این روحیه در دانشگاههای ایران اسلامی و در میان دانشجویان ایرانی در سراسر جهان زنده است، هیچ قدرتی قادر نخواهد بود استقلال و عزت ملت عزیزمان را به چالش بکشد.
بسترسازی قانونی برای تقویت حمایت از ایرانیان نخبه خارج از کشور
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به بستر سازی قانونی برای تقویت حمایت از ایرانیان نخبه خارج از کشور در قالب قانون حمایت از ایرانیان خارج از کشور بهعنوان نخستین سند جامع حقوقی و قانون برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، اظهار کرد: یکی از مهمترین مطالبات ایرانیان خارج از کشور، وجود یک سند حقوقی شفاف، جامع و الزامآور برای حمایت از حقوق، فرصتها، ارتباطات و بازگشت نخبگان بوده است. برای نخستین بار پس از چهار دهه از عمر پرکت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی در دورههای یازدهم و دوازدهم این خلا را پیگیری و پُر کرد. قانون حمایت از ایرانیان خارج از کشور، مصوب ۲۱ آبان ۱۴۰۴، نقطه عطفی در سیاستگذاری ملی کشورمان است.
وی با بیان اهداف مدنظر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی برای تصویب قانون مذکور، افزود: تسهیل ارتباط نخبگان و متخصصان خارج از کشور تسهیل، رفع موانع اداری برای همکاری علمی و اقتصادی، تضمین حمایتهای حقوقی، کنسولی و شغلی به شکل نظاممند و تسهیل بازگشت یا همکاری از راه دور برای نخبگان از جمله این موارد بوده است.
نماینده مردم شیراز و زرقان در قوه مقننه گفت: باید اشاره کنم که در ماده ۲ این قانون، دولت بهطور صریح مکلف شده است نخبگان و استعدادهای برتر ایرانی خارج از کشور، طبق تعریف سند راهبردی ۱۳۹۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی، باید در دانشگاهها، مراکز پژوهشی، شرکتهای دانشبنیان و نهادهای اجرایی جذب، بهکارگیری و حمایت شوند.
عزیزی با اشاره به پیام های مهم تصویب قانون یاد شده، خطاب به دانشجویان، تصریح کرد: شما فقط دانشجو نیستید؛ سرمایه ملی هستید و دولت و مجلس در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران موظفاند زمینه بروز استعداد شما را فراهم کنند. همچنین ارتباط شما با کشور مقدسمان ایران یک مسیر یکطرفه نیست؛ بلکه شبکهای دوطرفه از همکاریهای علمی، فناورانه و اقتصادی است. بنابراین این قانون یعنی هویت ایرانی شما رسمیت حقوقی دارد و هیچ نهاد و دستگاهی حق ندارد شما را از حقوق طبیعیتان محروم کند و در واقع ترجمان سیاست رسمی جمهوری اسلامی در گشودن درهای کشور به روی تمام ایرانیانی است که دل در گرو ایران دارند، بیهیچ استثنایی.
حضور نخبگان ایرانیان در خارج از کشور، جزئی از سرمایه راهبردی جمهوری اسلامی ایران است
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: حضور نخبگان ایرانیان در خارج از کشور، نه یک فرصت جانبی، بلکه جزئی از سرمایه راهبردی جمهوری اسلامی ایران است. به همین دلیل، در برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، برای نخستینبار جایگاه شما در قالب سیاستی روشن و الزامآور تثبیت شده است. بند الف ماده ۹۸ این برنامه، یک نقطه عطف در نگاه حکمرانی جمهوری اسلامی به سرمایه انسانی فرامرزی به شمار میرود.
وی خطاب به دانشجویان ایرانی مقیم روسیه، گفت: طبق این بند و سند راهبردی، دولت مکلف است سه اقدام اساسی برقراری ارتباطات مستمر، هدفمند و سازمانیافته با نخبگان ایرانی خارج از کشور؛ ایجاد و گسترش بسترهای همکاری علمی، فناورانه، اقتصادی و نوآورانه و تدوین و تصویب آییننامههای اجرایی برای عملیاتیکردن این ارتباطات و همکاریها بهنحوی که هیچ استعداد ایرانی در هیچ نقطهای از جهان احساس گسست از کشور نداشته باشد را بهصورت نظاممند دنبال کند که البته این آئیننامه تصویب شده است.
تشریح نقش نخبگان ایرانی خارج از کشور در برنامه هفتم توسعه
نماینده مردم شیراز و زرقان در قوه مقننه اظهارکرد: بنابراین، برنامه هفتم تاکید میکند که نقش نخبگان ایرانی خارج از کشور فقط به بازگشت به کشور محدود نیست؛ بلکه شبکهای گسترده از همکاریهای پایدار، انعطافپذیر و چندلایه را برای آنان تعریف میکند. این شبکه میتواند شامل پروژههای مشترک دانشگاهی و پژوهشی در حوزههای کلیدی، حضور در طرحهای دانشبنیان، فناوریهای نو و صنایع راهبردی، سرمایهگذاری در حوزههای فناورانه و اقتصاد دانشبنیان، ایجاد کانالهای همکاری دائمی میان نخبگان و دانشگاههای داخل کشور و تقویت زنجیره ارزش علمی ایران با بهرهگیری از تجربه، دانش و ارتباطات بینالمللی نخبگان باشد که شما در روسیه بخش مهم آن هستید.
عزیزی افزود: در این رویکرد کلاننگر برنامه هفتم پیشرفت، نخبه ایرانی خارج از کشور ذخیرهای جدا از کشور نیست؛ بلکه عنصر ضروری شبکه ملی پیشرفت است. ایران میخواهد از ظرفیت علمی و فناورانه ایرانیان در همه نقاط جهان برای پیشبرد اهداف ملی، رشد اقتصادی و توسعه فناوریهای نوین بهره گیرد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: تحصیل ایرانیان در روسیه، کشوری که یکی از مهمترین قطبهای علمی، صنعتی، دفاعی، فضایی و هستهای جهان است، فرصت بزرگی برای جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود. تجربه، مهارت و ارتباطات علمی که شما در این محیط به دست میآورید، جزئی از ظرفیت راهبردی جمهوری اسلامی ایران است. برنامه هفتم پیشرفت با صراحت اعلام میکند هیچ نخبه ایرانی خارج از کشور نباید از فرایند پیشرفت ملی جدا بماند.
وی افزود: بنابراین هر میزان از توان علمی شما، بخشی از توان ملی ایران اسلامی است؛ هر دستاورد شما، به تقویت قدرت علمی و فناورانه ایران کمک میکند و هر ارتباطی که در مسیر تحصیل و پژوهش به دست میآورده می شود، میتواند حلقهای از زنجیره آیندهساز پیشرفت کشور عزیزمان ایران باشد.
دانشجویان خارج از کشور ابطالکننده دروغها علیه ایران باشند
نماینده مردم شیراز و زرقان در قوه مقننه با اشاره به اینکه ۱۶ آذر به ما آموخت که دانش بدون غیرت، ناقص است و غیرت بدون دانش، بیاثر، خاطرنشان کرد: دانشجویان ادامهدهندگان راه شریعترضوی، بزرگنیا و قندچی و هزاران دانشجوی شهیدی هستند؛ راهی که با خون آغاز شد اما با اندیشه و علم و عزت باید ادامه یابد. بنابراین دانشجویان ماموریت دارند در عرصه علم، نماینده شایسته ایران اسلامی و عزیز در کشور روسیه باشند و در عرصه اندیشه و رسانه، صدای راستین و حقیقتطلب ملت ایران باشند و در برابر جنگ روایتها دنیای سلطه بایستند.
وی بیان کرد: همچنین هرگاه رسانههای استکباری علیه ایرانمان دروغپراکنی میکنند، دانشجویان باید ابطالکننده این دروغها باشند و هرگاه تحریمها و فشارها ملت ایران را هدف میگیرند، دانشجویان نشانهای از ایستادگی، خودباوری و توان ملی باشند.
