همایش بزرگداشت نود و پنجمین سالروز تأسیس کانون وکلای دادگستری به میزبانی شورای تشکل ها، در کانون وکلای دادگستری مرکز برگزار شد. سخنان مطرحشده توسط پیشکسوتان، مدیران ادوار، استادان حقوق و فعالین صنفی، مجموعهای از دغدغهها، فرصتها و ضرورتها را بازتاب داد که همگی بر یک محور اصلی تأکید داشتند: حفظ و تقویت استقلال کانون وکلای دادگستری، شرط لازم برای تضمین عدالت، کرامت انسانی و امنیت حقوقی جامعه است.
مرور تاریخچه شکلگیری کانون وکلا و تحولات آن، که در سخنرانیها مورد توجه قرار گرفت، نشان داد که این نهاد حاصل نزدیک به یک قرن تلاش حقوقدانان، قانونگذاران و شخصیتهای تأثیرگذار در مسیر ایجاد یک مرجع حرفهای مستقل برای دفاع از حقوق مردم بوده است. اشاره به نقش چهرههایی چون علیاکبر داور و داوود پیرنیا، یادآور این نکته است که استقلال وکالت، نه یک امتیاز صنفی، بلکه یکی از ارکان بنیادین عدالت مدرن بهشمار میرود. تجربه تاریخی نیز نشان داده است که هرگاه این استقلال تضعیف شده، نتیجهای جز کاهش اعتماد عمومی و اختلال در فرآیند دادرسی منصفانه در پی نداشته است.
در این همایش، بر این نکته نیز تأکید شد که نهاد وکالت، علاوه بر سابقه تاریخی خود، امروز با شرایط و چالشهای جدیدی مواجه است؛ از جمله تغییرات ساختاری، مسائل مرتبط با آزمونهای ورودی، تهدیدهای بیرونی نسبت به استقلال صنفی، برخی نارساییهای اداری و مدیریتی، و ضرورت بازنگری در سازوکارهای انتخاب و انتصاب. طرح این مطالب از سوی سخنرانان، نشاندهنده بلوغ صنفی و آمادگی جامعه وکالت برای نقد درونی و اصلاح ساختارهاست؛ امری که لازمه حیات و بقای هر نهاد حرفهای مستقل محسوب میشود.
یکی از نکات برجسته همایش، تأکید همه سخنرانان بر نیاز جامعه وکالت به همدلی، انسجام درونی و بازگشت به اصل شایستهسالاری بود. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که شکافهای داخلی و اختلافات بیفایده، عملاً زمینه را برای تضعیف نهاد وکالت فراهم میکند و قدرت چانهزنی صنف را در برابر چالشهای بیرونی کاهش میدهد. از همین رو، سخنرانان همایش با اجماع نسبی، بر ضرورت تقویت شوراهای صنفی، حمایت از نهادهای مشورتی و مشارکت مؤثر وکلا در تصمیمسازیها تأکید کردند.
در بخشهایی از همایش نیز موضوعاتی از جمله توجه به معیشت و مشکلات خانوادگی وکلای محترم، مسئولیت اجتماعی صنف در قبال آسیبدیدگان و ضرورت حفظ روحیه نوعدوستی و مسئولیتپذیری جمعی یادآوری شد. این بخشِ کمتر دیدهشده اما مهم از فعالیت صنفی، بار دیگر اهمیت نقش انسانی و اجتماعی وکلا را برجسته ساخت. سخنان پیشکسوتانی همچون رستگار و سعادت، با وجود بیان نقدهایی جدی، حاوی دعوتی روشن به اصلاح، هماهنگی و بازگشت به اصول حرفهای بود. یادآوری وقایع و آسیبهای سالهای اخیر، تلنگری است تا جامعه وکالت مسیر پیشرو را با دقت و حساسیت بیشتری طی کند و از تکرار خطاهای گذشته پرهیز نماید. این نگاه انتقادی اما مسئولانه، ارزشمندترین بخش چنین گردهماییهایی است؛ زیرا نشان میدهد که نقد، نه تخریب، بلکه مقدمه اصلاح و مقدمه ارتقای نهاد است.
