فضاهای ذخیرهسازی مدرن، چه هارددیسکهای سنتی و چه حتی SSD-های پرسرعت، در نهایت دچار فرسایش میشوند؛ اما یک شرکت بریتانیایی با رویکردی آیندهنگرانه قصد دارد این قاعده را تغییر دهد.
به گزارش زومیت، SPhotonix که سال ۲۰۲۴ از دل پروژهای در دانشگاه ساوتهمپتون شکل گرفت، در تلاش است فناوری «ذخیرهسازی اپتیکال ۵ بعدی» را به مرحلهی تجاری برساند؛ فناوریای که اطلاعات را درون کریستالهای شیشهای بسیار مقاوم ذخیره میکند و از لیزرهایی بهره میبرد که قادر به دستکاری ماده در مقیاس نانومتری هستند.

در این روش، برخلاف فناوریهای رایج که اطلاعات روی سطح ذخیره میشوند، اطلاعات در سراسر دیسک شیشهای از جنس سیلیکا نوشته میشوند؛ موضوعی که ظرفیت ذخیرهسازی را بهطور چشمگیری افزایش میدهد.
به گفتهی SPhotonix، هر دیسک ذخیرهسازی ۵ بعدی با قطر تنها ۱۲ سانتیمتر میتواند تا ۳۶۰ ترابایت اطلاعات را در خود جای دهد. بهعلاوه، اطلاعات روی این شیشه تا ۱۳٫۸ میلیارد سال ذخیره میشوند؛ عددی که تقریباً با سن جهان برابر است.
شیشهی مورد استفاده در برابر تشعشعات، تداخل الکترومغناطیسی و مهمتر از همه فرسایش فیزیکی مقاوم است و وام بسیار بالاتری نسبتبه فضاهای ذخیرهسازی فعلی دارد.
البته این سیستم ارزان نیست. SPhotonix برآورد میکند قیمت دستگاه خوانش حدود ۶ هزار دلار و دستگاه نوشتن در محدوده ۳۰ هزار دلار باشد. بهعلاوه، هنوز دستگاه خوانش دیسکهای ۵ بعدی بهطور عملی وجود ندارد؛ هرچند شرکت میگوید نمونهی اولیه احتمالاً طی ۱۸ ماه آینده آماده خواهد شد.
با توجه به این شرایط، فناوری ذخیرهسازی ۵ بعدی در کوتاهمدت بیش از مصرفکنندگان عادی، برای دیتاسنترها جذاب خواهد بود؛ بهویژه در زمانی که نیاز به دیتاسنترهای هوش مصنوعی با سرعتی فزاینده در حال رشد است. SPhotonix میگوید هدف اصلی، استفاده از این دیسکها برای نگهداری اسناد فرهنگی، آرشیوهای حقوقی، اطلاعات تاریخی و دادههای علمی است.