همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: اغلب از دست دادن حافظه به عنوان اولین نشانه واضح زوال عقل در نظر گرفته میشود. اما مدتها قبل از شروع فراموشی، تغییرات آرامتری ممکن است در حال وقوع باشند. یک مطالعه بزرگ طولانی مدت نشان میدهد که تغییرات شخصیتی و عاطفی خاص در میانسالی میتواند از شاخصهای اولیه خطر زوال عقل در مراحل بعدی زندگی باشد.
محققان بریتانیایی هزاران بزرگسال را بیش از ۲۰ سال تحت نظر داشتند و دریافتند که خوشههایی از علائم افسردگی خاص، نه افسردگی به طور کلی، به شدت با ابتلای افراد به زوال عقل مرتبط هستند. یافتههای آنها که در مجله روانپزشکی «لنست» منتشر شده، نشان میدهد که پزشکان ممکن است روزی بتوانند افراد در معرض خطر بالاتر را سالها قبل از ظهور علائم هشدار دهنده سنتی شناسایی کنند.
این مطالعه دادههای سلامت .۵.۸۱۱ بزرگسال ۴۵ تا ۶۹ ساله را با میانگین سنی ۵۵ سال در زمان ثبتنام تجزیه و تحلیل کرد. از شرکتکنندگان سوالات دقیقی در مورد ۳۰علامت رایج افسردگی پرسیده شد. در طول یک دوره پیگیری ۲۳ ساله، ۵۸۶ نفر به زوال عقل مبتلا شدند.
کسانی که ۵ یا بیشتر از ۶ علامت خاص را گزارش کردند، در مقایسه با افرادی که خلق و خوی پایین را گزارش نکردند، ۲۷ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل بودند. محققان میگویند این الگوها ممکن است نشاندهنده تغییرات اولیه عصبی باشند تا پریشانی عاطفی موقت. دکتر فیلیپ فرانک، پژوهشگر سلامت روان سالمندان در دانشگاه کالج لندن و نویسنده اصلی این مطالعه، گفت که این یافتهها، نحوه تفکر پزشکان در مورد افسردگی و خطر زوال عقل را به چالش میکشد. او گفت: یافتههای ما نشان میدهد که خطر زوال عقل به تعداد انگشتشماری از علائم افسردگی مرتبط است، نه به طور کلی با افسردگی.
در این مطلب ۶ تغییر شخصیتی و عاطفی در میانسالی که در این مطالعه شناسایی شدهاند، به صورت جداگانه به دلیل ارتباط متمایز آنها با خطر زوال عقل ارائه شدهاند.
از دست دادن اعتماد به نفس
شرکتکنندگانی که گزارش دادند در دوران میانسالی اعتماد به نفس خود را از دست دادهاند، بالاترین خطر فردی شناسایی شده در این مطالعه را داشتند. این گروه ۵۱ درصد افزایش خطر ابتلا به زوال عقل در مراحل بعدی زندگی را نشان دادند. محققان معتقدند که این ممکن است نشاندهنده تغییرات اولیه در نواحی مغز مرتبط با تصمیمگیری، انگیزه و خودارزیابی باشد، عملکردهایی که اغلب در اوایل بیماریهای عصبی تحت تأثیر قرار میگیرند.
ناتوانی در مواجهه با مشکلات
افرادی که گفتند «قادر به مواجهه با مشکلات خود نیستند» در دو دهه بعدی زندگی خود ۴۹ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل بودند. محققان خاطرنشان کردند که این علامت ممکن است نشاندهنده کاهش تابآوری روانی یا اختلال در مکانیسمهای مقابله مرتبط با سلامت مغز در درازمدت باشد.
فقدان گرمی و محبت نسبت به دیگران
افرادی که گزارش کرده بودند«احساس گرمی و محبت نسبت به دیگران ندارد» با ۴۴ درصد افزایش خطر ابتلا به زوال عقل مرتبط بودند. گوشه گیری اجتماعی و کند شدن احساسات از قبل در برخی از انواع زوال عقل ظاهر میشوند. این یافته نشان میدهد که چنین تغییراتی ممکن است بسیار زودتر از آنچه قبلا تصور میشد، شروع شوند.
عصبی بودن مداوم یا احساس اضطراب
شرکتکنندگانی که احساس عصبی بودن یا «مضطرب بودن» را در میانسالی توصیف کردند، ۳۴ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل در مراحل بعدی زندگی بودند. محققان در این باره توضیح دادند که اضطراب مزمن ممکن است منعکس کننده تغییرات طولانی مدت در سیستمهای تنظیم استرس باشد که ارتباط نزدیکی با پیری و التهاب مغز دارند.
نارضایتی از نحوه انجام کارهای روزمره
کسانی که از نحوه انجام کارهای روزمره خود ناراضی بودند، بیش از ۲۰ سال بعد، ۳۳ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل قرار داشتند.
مشکل در تمرکز
افرادی که در میانسالی با تمرکز مشکل داشتند، ۲۹ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل در سنین بالاتر بودند. در حالی که مشکلات تمرکز اغلب رایج و موقتی هستند، این مطالعه نشان میدهد که مشکلات مداوم ممکن است در صورت بروز در کنار سایر علائم خاص، اهمیت بلندمدتتری داشته باشند.
آمار تکان دهنده از زوال عقل
هر ۳ ثانیه، یک نفر در جهان به زوال عقل مبتلا میشود. طبق اعلام سازمان بینالمللی آلزایمر، در سال ۲۰۲۰ بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا بودند. این تعداد تقریبا هر ۲۰ سال دو برابر خواهد شد و در سال ۲۰۳۰ به ۷۸ میلیون و در سال ۲۰۵۰ به ۱۳۹ میلیون نفر خواهد رسید. بنابراین، جدی گرفتن علائم این بیماری بسیار مهم است زیرا میتواند به اقدامات پیشگیرانه لازم کمک کند.
بیشتر بخوانید:
