صحبتهای حسین عبده تبریزی درباره احتمال شکلگیری ابرتورم در ایران با واکنشهای زیادی روبرو شد.
بهگزارش فرارو؛ برخی از کارشناسهای اقتصادی صحبتهای حسین عبده تبریزی را فاقد مبنای تحلیلی دانستند و حتی عده دیگری بیان این حرفها را در راستا مقاصد سیاسی و اقتصادی خاص تعبیر کردند.
با این حال چیزی که احتمالا حسین عبده تبریزی را بهعنوان یک کارشناس اقتصادی به اعلام هشدار درباره ابرتورم رسانده، روند بدون توقف افزایش نرخ تورم در یک سال گذشته است. اعداد و ارقامی که مرکز آمار ایران از نرخ تورم عمومی و ماهانه اعلام میکند فاصله زیادی با تعاریف مرسوم ابرتورم دارد.
اما از یک طرف دیگر مرور وقایعی که از سال 2014 به بعد در ونزوئلا رخ داد، میتواند این نگرانی را ایجاد کند که در صورت تداوم وضعیت فعلی، خطر نزدیک شدن به شرایط تورمی بسیار شدید -نه لزوما ابر تورم- را نباید دستکم گرفت.
ابرتورم زمانی اتفاق میافتد که پول رسما به یک تکه کاغذ تبدیل شود. در شرایطی که ابرتورم حاکم میشود، پول کاغذی و اعتبار موجود در حسابهای نقدی ارزششان را از دست میدهند.
نشانههای ظاهری ابرتورم حداقل در مثالهای تاریخی بهشکلی است که مردم پول را کیسهکیسه جابهجا میکنند. نشانه ظاهری بعدی هم این است که از زمان اقدام برای خرید کالا تا انجام خرید، قیمت کالا قابلیت افزایش چند برابری را پیدا میکند.
قیمت کالا جوری تغییر میکند که مغازهدار از درج قیمت روی اقلام خودداری میکند و عبارت قیمت لحظهای مدام به گوش خریدار میرسد. اینها فقط بخشی از نشانههای ظاهری ابرتورم بهحساب میآید که نمونههای آن را در کشورهایی مثل مجارستان و ونزوئلا نقل میکنند.
نرخ تورم تعریف مشخصی دارد و به دو شکل معنا پیدا میکند. نرخ تورم نقطهبهنقطه و نرخ تورم ماهانه. منظور از نرخ تورم، محاسبه سرعت رشد قیمتهاست. زمانی که از تورم نقطهبهنقطه صحبت میشود، بازه زمانی را در یک سال اخیر میگذارند و تورم ماهانه هم میزان افزایش قیمتهای یک ماه را درقیاس با ماه قبل میسنجد.
نرخ ابرتورم هیچوقت قرار نیست مشخص باشد. یعنی هیچوقت توافقی روی عدد تورمی که بهمعنای ابرتورم تعبیر میشود، وجود نداشته.
