به گزارش بهداشت نیوز
در هنگام مقابله با پوسیدگی دندان، پر کردن یک روش درمانی عالی است. وقتی ذرات غذا در دهان، توسط باکتری‌های ساکن در آنجا به اسید تبدیل می‌شوند، دندان‌های فرد آسیب می‌بیند. این اسیدها مینای دندان و در نهایت لایه‌های داخلی دندان‌های فرد را می‌خورند. در صورت عدم رسیدگی، پوسیدگی دندان می‌تواند به محفظه پالپ برسد و عصب و پالپ را در معرض باکتری‌ها و بقایای دیگر قرار دهد. چنین مواردی منجر به آلوده شدن دندان می‌شود که ممکن است برای درمان آن، به عصب کشی یا استخراج نیاز داشته باشد.
بهترین راه برای مقابله با حفره‌های ناشی از پوسیدگی دندان، متوقف کردن آن‌ها در جای خود است. با استفاده از پرکردن می‌توان این کار را ارزان‌تر انجام داد. پر کردن را می‌توان با آمالگام نقره، رزین‌های کامپوزیت و فلزاتی مانند طلا و نقره انجام داد. رزین‌های کامپوزیت، امروزه محبوب‌ترین گزینه هستند. زیرا رنگ آن‌ها همانند دندان‌های طبیعی است و در نتیجه تشخیص آن‌ها در داخل دهان فرد، غیر ممکن است.
دکتر متخصص اندودنتیست کیست؟
همانطور که گفته شد، حفره‌های دندانی ناشی از باکتری‌ها، رژیم غذایی اسیدی و پر قند، بهداشت نامناسب دهان و حساسیت خود فرد در برابر پوسیدگی دندان است. در صورت عدم درمان، پوسیدگی گسترش می‌یابد و باعث مشکلات ساختاری می‌شود که به اقدامات پیچیده‌تری نیاز دارد. پر کردن با کامپوزیت رزین، برای ترمیم حفره، می‌تواند در یک قرار ملاقات با دندانپزشک انجام شود. به طور معمول در روش پر کردن، پرکننده‌های سرامیکی و پرسلن دوام و ماندگاری بالاتری نسبت به رزین کامپوزیت دارند. ولی معمولاً برای انجام آن‌ها به دو قرار ملاقات با پزشک نیاز است.
بنا به تشخیص دندانپزشک، برای بهبود جویدن یا گاز گرفتن باید از پر کننده هایی مثل آمالگام، پرسلان، کامپوزیت طلا و نقره برای هم سطح سازی دندان استفاده کرد. در بیشتر موارد، بیماران با از دست دادن مینای دندان، حساسیت دندان را تجربه می‌کنند و با قرار دادن مواد مناسب پرکننده دندان، متوجه بهبودی چشمگیر یا از بین رفتن کامل حساسیت می‌شوند.
تاج که به کلاهک نیز معروف است، پروتز دندان است که برای محافظت از دندان آسیب دیده استفاده می‌شود. تاج ظاهر دندان را که می‌پوشاند، بازیابی می‌کند و به بازیابی عملکرد آن کمک می‌کند. از تاج غالباً برای پس از انجام درمان ریشه بر روی دندان، همراه با پروتزهای دیگر مانند پل‌ها و ایمپلنت‌ها و ترمیم دندان‌هایی که به دلیل ضربه به شدت آسیب دیده‌اند استفاده می‌شود.
تاج‌ها معمولاً از سرامیک ساخته می‌شوند. اما از فلزاتی مانند طلا و نقره نیز می‌توان استفاده کرد. تاج نوعی ترمیم غیرمستقیم دندان است. ترمیم غیر مستقیم دندان زمانی انجام می‌شود که ساختار دندان حمایتی کافی، برای ترمیم صحیح دندان وجود نداشته باشد. در این موارد، مواد و روش‌های لازم برای اصلاح اوضاع به دقت برنامه‌ریزی می‌شود. پس از آن، ترمیم تاج یا روکش دندان در آزمایشگاه ساخته می‌شود و در ملاقات‌های بعدی، روی دندان بیمار قرار داده می‌شود. تاج که کاملاً یک دندان ناپایدار را می‌پوشاند، از ترمیم‌های غیر مستقیم به حساب می‌آید. این مورد رنگ و عملکرد سالم دندان را به عقب برمی‌گرداند. برخی از تاج‌ها را می‌توان از زیر سازی فلزی پوشانده شده با روکش چینی تهیه کرد. در حالی که برخی دیگر کاملاً سرامیکی هستند. دندانپزشک شما، به شما کمک می‌کند تا بهترین مواد را با توجه به شرایط خود انتخاب کنید.
مسلما دندان طبیعی همیشه از مواد تاج مصنوعی بهتر است. مراقبت از تاج همیشه بیش از مراقبت از دندان طبیعی کار می‌برد. تاج، دندان را می‌پوشاند اما یک نقطه در مرز بین آن و دندان طبیعی وجود دارد که به آن حاشیه می‌گویند که یک شکاف نازک می‌تواند، نقطه ورود ذرات غذا و سایر موادی باشد که می‌توانند پوسیدگی دندان ایجاد کنند. همیشه مهر موم کردن کامل حاشیه امکان پذیر نیست و بسیاری از بیماران برای جلوگیری از این پوسیدگی، دندان‌های خود را به اندازه کافی تمیز نمی‌کنند.
در بسیاری از موارد، ممکن است حاشیه تاج باعث تحریک لثه اطراف شود و لثه در حاشیه از دندان عقب بماند و باعث لقی و بیماری احتمالی لثه شود. مواد خارجی که در زیر خط لثه باقی می‌ماند، اغلب منجر به تحریک دائمی یا بیماری لثه می‌شود. از دیگر مسائل و مشکلات تاج این است که، دندان طبیعی گاهی تغییر رنگ می‌دهد. بنابراین، رنگ تاج ممکن است به طور محسوسی از رنگ دندان طبیعی متمایز شود. مواد چینی درتاج ممکن است، به راحتی در معرض ترک خوردگی یا خرد شدن باشند که می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان شود.
بنابراین ممکن است سرانجام مجبور شوید تاج را تعویض کنید. اگر آسیب به دندان اصلی یا پوسیدگی در حاشیه یا پوسیدگی در شکاف‌های چینی تاج، امکان عفونت پالپ یا بافت نرم داخل مینای دندان اصلی را داشته باشد، تاج از درمان کانال ریشه جلوگیری نخواهد کرد.
از بریج دندان برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته استفاده می‌شود و از دو قسمت تشکیل شده است. تاج‌هایی که روی دو دندان طبیعی، نزدیک به شکاف قرار می‌گیرند و دندان های مصنوعی که با تاج‌ها در جای خود قرار گرفته‌اند. دندان‌های لنگر را اباتمنت می‌نامند. در حالی که دندان‌های مصنوعی، به عنوان پونتیک شناخته می‌شوند. بریج یکی از گزینه‌های مقرون به صرفه در هنگام جایگزینی چند دندان است. همانطور که گفتیم، بریج صرفاً اصطلاحی است برای زمانی که یک یا چند تاج به هم چسبانده می‌شوند تا چندین دندان آسیب دیده را بپوشانند و جایگزین کنند.
هنگامی که باکتری از طریق تراشه، ترک یا حفره وارد دندان می‌شود، دندان را آلوده می‌کند. در صورت رعایت نکردن یک سری موارد، فاکتور خطر ابتلا به عفونت دندان افزایش می‌یابد. مواردی از قبیل بهداشت نامناسب دندان از جمله مسواک نزدن دوبار در روز و نخ دندان نکشیدن، یک رژیم غذایی با قند بالا از جمله خوردن شیرینی و نوشیدن نوشابه، خشکی دهان که اغلب به دلیل افزایش سن یا به عنوان یک عارضه جانبی از برخی داروها ایجاد می‌شود، باعث ایجاد عفونت دندان می‌شود.
بهتر است با مشاهده نشانه‌های آبسه دندان که شامل درد شدید دندان به صورت مداوم و ضربان‌دار به استخوان فک، گردن و گوش، حساسیت به گرما و سرمای شدید، حساسیت به فشار، جویدن یا گاز گرفتن، تب، ورم صورت یا گونه، غدد لنفاوی نرم و متورم زیر فک یا گردن، نشت مایعی بد بو و بد مزه در صورت پارگی آبسه در دهان، مشکل در تنفس و بلعیدن، هر چه سریع‌تر نزد یک دندانپزشک بروید.
هدف از درمان، خلاص شدن از شر عفونت است. برای رسیدن به این هدف، دندان پزشک شما ممکن است آبسه را باز کرده و آن را تخلیه کند. دندانپزشک یک برش کوچک در آبسه ایجاد می‌کند و اجازه می‌دهد چرک تخلیه شود و سپس به شما می‌گوید که محل را با آب نمک بشویید. گاهی اوقات یک تخلیه لاستیکی کوچک قرار می‌دهد تا در حالی که تورم کاهش می‌یابد، منطقه را برای تخلیه باز نگه دارد.
جراحی ریشه دندان هم یک روش معمول است که برای از بین بردن عفونت و درمان دندان استفاده می‌شود. برای انجام این کار، دندانپزشک با فرو رفتن در دندان شما، بافت مرکزی دندان بیمار یعنی پالپ را برداشته و آبسه را تخلیه می‌کند. سپس اتاق پالپ دندان و کانال‌های ریشه را پر و مهر و موم می‌کند. دندان ممکن است برای تقویت آن به تاج نیاز داشته باشد. به خصوص اگر این یک دندان پشتی باشد که به مقاومت بالاتری نیاز دارد. اگر از دندان ترمیم شده خود به درستی مراقبت کنید، می‌توانید آن را تا آخر عمر داشته باشید و هیچ‌گاه دندان شما دچار آسیب یا عفونت مجدد نخواهد شد.
البته در مواردی هم که راهی برای نجات دندان آسیب دیده وجود نداشته باشد، دندانپزشک دندان شما را می‌کشد و آبسه را تخلیه می‌کند تا از شر عفونت خلاص شوید. پس از آن احتمالا آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. اگر عفونت محدود به محل آبسه باشد، ممکن است نیازی به آنتی بیوتیک نباشد. اما اگر عفونت به دندان‌های اطراف، فک یا مناطق دیگر شما سرایت کرده باشد، دندانپزشک احتمالاً یک نوع آنتی بیوتیک را برای جلوگیری از گسترش بیشتر آن تجویز می‌کند. اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، ممکن است آنتی بیوتیک را نیز توصیه کند. علاوه بر این، دندانپزشک شما ممکن است یک سری مراحل دیگر را برای کمک به کاهش ناراحتی و درد دندان توصیه کند. مثلا اینکه دهان خود را با آب نمک گرم بشویید و در صورت نیاز از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن استفاده کنید.
گاهی اوقات عفونت کانال ریشه ممکن است پس از انجام یک عمل جراحی ریشه دندان ایجاد شود. جراحی ریشه دندان یک روش دندانپزشکی بسیار رایج است. اما آیا باید نگران عفونت کانال ریشه پس از عمل باشید و آیا ممکن است عوارض احتمالی، بعد از جراحی ریشه وجود داشته باشد؟
در حقیقت باید بررسی شود که چگونه عفونت کانال ریشه را بشناسیم. چه عواملی باعث می‌شود این علائم عفونی به وجود بیایند و چگونه تحت درمان قرار گرفته شوند؟
