گردشگری از جمله صنایعی است که بیشترین آسیب را از همه گیری کرونا در جهان و ایران متحمل شده است. برخی برآوردها نشان می دهد بخش گردشگری ایران که بیش از 90 درصد آن مردمی است، در طول ۱۸ماه گذشته حداقل ۳۰هزار میلیارد تومان زیان متحمل شده است. این زیان در حالی است که دولت روحانی در واکسیناسیون عمومی کرونا بسیار ضعیف عملکرده و عملا چشم انداز روشنی از چرخش دوباره ی گردشگری وجود ندارد.

مهدی نجفی مدیرعامل مجموعه دانش بنیان ایرسا و یکی از فعالان گردشگری در گفت وگویی با طرح مشکلات، چالش ها و راه حل ها، به مسئله رونق گردشگری و ویژگی های وزیر آینده پرداخته است.

نجفی در پاسخ به سوالی در خصوص ویژگی های وزیر گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی دولت آیت الله رئیسی گفت: وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری وزارتخانه ای تخصصی با کارکردی مشخص است؛ پس لازم است فردی با توانایی، تجربه و دانش و بینش این حوزه را اداره کند. به عبارت ساده تر فردی باید این مسئولیت را بپذیرد که با گردشگری آشنا بوده و از این حوزه آگاه باشد. ما انتظار داریم در چینش کابینه سه عامل مهم تخصص و تجربه، فساد ستیزی و کارآمدی رعایت شود، آقای رئیسی گفتند که من در چینش کابینه این سه ویژگی را مدنظر قرار خواهم داد. تمامی فعالان صنفی به دنبال این هستیم که وزیر فساد ستیز ، کاردان و پرتحرک باشد.

این فعال گردشگری تاکید کرد: کاردانی ارتباط مستقیم دارد با شناخت وزیر از صنعت گردشگری و حوزه میراث فرهنگی کشور؛ وزیری که صنعت گردشگری را نمی شناسد ، آشنایی با این حوزه ندارد قطعا نمی تواند وزیر کاردانی باشد و اتفاقاتی که می افتد همین رویکردی می شود که الان هست.

مدیر عامل ایرسا در پاسخ به این سوال که نحوه تعامل وزیر دولت سیزدهم با بخش خصوصی چگونه باید باشد با اشاره به این که هیچ برنامه ای بدون درنظر گرفتن نظرات ذی نفعان موفق نمی شود، گفت: وزیر آینده باید ساز و کار مشخصی در ارتباط با بدنه گردشگری کشور داشته باشد ، اگر وزارت گردشگری می خواهد موفق باشد، بخش خصوصی باید در تدوین برنامه های بلند مدت و میان مدت وزارتخانه حاضر باشد. اگر بخش خصوصی که ذی نفع اصلی است در سیاست گذاری ها حاضر نباشد و نتواند چالش ها و راه حل ها را به راحتی و صراحت بیان کند، نتیجه اش همین برنامه هایی می شود که امروز گردشگری کشور را تعطیل کرده.

این فعال گردشگری تاکید کرد: بر اساس آمارها بیش از ۹۰ درصد صنعت گردشگری ایران متکی به بخش خصوصی است. یعنی صنعت گردشگری ما دست دولت نیست، بخش خصوصی است که در این حوزه نقش آفرینی می کند، مثل صنعت نفت نیست که کلا دولتی باشد. به همین دلیل اگر می خواهند برنامه ای موفق باشد باید ذی نفعان یعنی بخش خصوصی(هتلدار-تورلیدر-آژانس و...)در تدوین و اجرای برنامه ها مشارکت داشته باشند.

نجفی در پاسخ به این سوال که مهمترین چالش پیش روی وزارت گردشگری چیست گفت: کرونا گردشگری ایران را به نابودی کشانده، در بهترین برآوردهای کارشناسی می گوید در ۱۸ ماه گذشته حداقل ۳۰هزار میلیارد تومان به صنعت گردشگری ایران، زیان وارد شده است. درصد اشغال هتل های مشهد به عنوان یکی از قطب های گردشگری کشور را ببینید، وضعیت هتل ها و ظرفیت های گردشگری مازندران، گیلان، اصفهان و فارس را مطالعه کنید. به آمارهای گردشگران خارجی که عمدتا عراقی بودند نگاه کنید، وضعیت بسیار ناگوار است. حدود ۱۰۰۰ آژانس گردشگری در کشور تعطیل شده است. این درحالی است که ما هیچ برنامه منسج و موثر جبران و کاهش خسارت از وزارت میراث فرهنگی ندیده ایم، همچنین هیچ افق روشنی برای واکسیناسیون عمومی و بازگشت شرایط به قبل تا نوروز سال ۱۴۰۱ متصور نیستیم و این یعنی تحمیل زیان های بیشتر به صنعت گردشگری ایران. گمان ما این است وزیر گردشگری اگر درک دقیقی از شرایط نداشته باشد و نتواند یک راه حل جامع برای کاهش خسارات کرونا تدوین کند، شاهد تداوم رکود و خسارت و بیکاری خواهیم بود.

مدیرعامل شرکت گردشگری ایرسا با تاکید بر این که برای رونق گردشگری، باید گردشگری را اقتصادی دید معتقد است: اگر گردشگری را اقتصادی ببینیم و بدانیم که گردشگری می تواند باری از بار مشکلات مردم کم بکند، آن وقت می توانیم بگوییم که گردشگری ما موفق است. همه مشکلات ما این است که به پتانسیل های اقتصادی گردشگری بی توجه هستیم و فقط در مورد آن شعار می دهیم و هیچ هدف کمی نداریم.

مهدی نجفی در پایان با اشاره به این که اگر گردشگری را به عنوان راهگشای اقتصادی ببینیم که می تواند ۱۰٪ یا ۲۰٪ از مشکلات اقتصادی مان را کم بکند گفت: با چنین نگاهی به گردشگری بهای لازم را می دهیم ، با گردشگری همکاری می کنیم و تمام اینها همان طور که گفتم برمی گردد به اینکه بینش رئیس جمهور و سیاست گذاران چیست. به هر حال امیدواریم وزیری متخصص آشنا با کارکردهای این وزارتخانه از سوی آیت الله رئیسی برگزیده شود و گردشگری ایران را نجات دهد.