خبرگزاری میزان - سید عباس عراقچی شامگاه دوشنبه با حضور در یک برنامۀ زندۀ تلویزیونی، گفت: سالگرد شهادت سردار قاسم سلیمانی و چهلمین روز درگذشت شهادت شهید فخری زاده تسلیت و یاد و خاطره آنها به خصوص شهید فخری زاده که در دستاوردهای هستهای ما به لحاظ دانشی، نظری و تئوریک، تلاش زیادی داشتند را گرامی میداریم، اتفاقا آنچه که امروز اتفاق افتاد یک وجه سمبلیک دارد از آن جهت که پیشرفتهایی که در ایران صورت گرفته متوقف شدنی نیست و اینگونه نیست که با حذف فیزیکی فردی بتوانند آرمانها و دستاوردهای آنها را متوقف کنند، این مسیری است که در سیل خروشان ملت ایران قرار دارد.
عراقچی یادآور شد: وقتی که اینها سوخت را به ما ندادند، در سال ۸۹ برای اولین بار موفق شدیم که خودمان این سوخت را تولید کنیم، ما بیش از ۴۰۰ کیلو مواد غنی شده ۲۰ درصد تولید کردیم که برای سال ها، سوخت راکتور تحقیقاتی تهران را کفایت میکرد، در برجام هم در یک داد و ستد کلان با توجه به اینکه نیاز عینی ما برای سالها تامین شده بود، قرار بر این شد که تولید سوخت ۲۰ درصد متوقف شود، چون از دید آنها سوخت ۲۰ درصد یک اقدام بسیار بزرگ برای رسیدن به سلاح هستهای بود که البته این دید آنها بود، اما از دید ما طبیعتا فرق میکرد.
وی ادامه داد: آن زاویهای که آنها به آن نگاه میکردند، تولید غنی سازی ۲۰ درصد را یک قدم بسیار بزرگ در تکنولوژی هستهای ایران میدیدند لذا در برجام توافق کردیم، غنی سازی ۲۰ درصد متوقف شود ضمن آنکه سوخت هم به اندازه کافی تولید شده بود و امروز هم آقای کمالوندی گفتند که ما هنوز برای ۵، ۴ سال آینده سوخت راکتور تحقیقاتی تهران را داریم، لذا نیاز فوری وجود نداشته و ندارد و طبق برجام هر زمان که این سوخت تمام میشد، دو سال قبل از آن اعلام میکردیم یا امکاناتی فراهم میکردند که این سوخت را بخریم یا اینکه خودمان دوباره تولید کنیم، منتها هنوز چند سال فاصله داشتیم تا به آن نقطه برسیم.
با خروج آمریکا از برجام در پنج گام تعهدات خود را کاهش دادیم
معاون سیاسی وزیر امور خارجه عنوان کرد: وقتی که آمریکا از برجام خارج شد و تعادل دادهها و ستاندهها به نوعی بر هم خورد و در قسمت رفع تحریم ها، منافع ما در برجام کاهش پیدا کرد و حتی به صفر رسید ما نیز گامهایی را در مقابل آنها اتخاذ کردیم، ۵ گام اتخاذ شد که بر اساس آنها تعهدات خود را یک به یک کاهش دادیم، البته به شکلی که راه دیپلماسی کماکان باز باشد و امکان بازگشت وجود داشته باشد.
وی افزود: در گام دوم کاهش تعهدات برجامی اعلام کردیم که دیگر به غنی سازی زیر ۳/۶۷ درصد که در برجام پیش بینی شده مقید نیستیم و تا هر میزان که لازم بدانیم و نیاز باشد، درصد غنی سازی را بالا خواهیم برد؛ از زمانی که این گام را برداشتیم، حدود یک سال پیش، درصد غنی سازی را به تدریج بالا بردیم، اما آن را زیر ۵ درصد نگه داشته بودیم تا اینکه مجلس شورای اسلامی در قانون اخیر خود، قانون راهبردی، دولت را مکلف کرد به اینکه غنی سازی ۲۰ درصد را سریعتر شروع کند؛ فارغ از اینکه اختلاف نظرهایی بین دولت و مجلس وجود داشت و یا به لحاظ کارشناسی ما دیدگاههایی داشتیم، وقتی این قانون تصویب شد الزام آور و لازم الاجراست و ما به عنوان مجری قانون موظف هستیم که قانون را اجرا کنیم و هیچ تردیدی در این موضوع وجود ندارد.
عراقچی تصریح کرد: بعد از تصویب این قانون، آئین نامههای اجرایی آن توسط دولت تهیه شد و امروز این کار صورت گرفت؛ روال قانونی این اقدام هم به صورت کامل طی شده، به آژانس اطلاع داده شده، پرسش نامههای مربوطه را پر کردند، آژانس راستی آزمایی کرد و پس از آن غنی سازی ۲۰ درصد در کمال شفافیت، به شکل روشن و بدون هیچ مخفی کاری انجام شد.
غنی سازی ۲۰ درصد بر اساس معاهده پادمان، ان پی تی و برجام است
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه ما رسما و قانونا طبق اختیاراتی که معاهده پادمان و NPT به ما میدهد این کار را انجام دادیم گفت: وقتی که ما شروع به کاهش تعهدات خود کردیم، این کار را بر اساس حقوقی که در برجام داریم، اتخاذ کردیم؛ از نظر ما، ضمانت اجرای برجام خود ما هستیم که هر زمان که تشخیص بدهیم که طرف مقابل تعهدات خود را انجام نمیدهد، میتوانیم آن مکانیزم یا سازوکار حل اختلافات که به نوعی به «اسنپ بک» هم مشهور است را طی کنیم.
وی تصریح کرد: ماده ۳۶، این اختیار را به ما میدهد که درخواست تشکیل کمیسیون مشترک و پس از آن کمیسیون مشترک وزرا داشته باشیم و اگر کماکان به این جمع بندی رسیده باشیم که تعهدات طرف مقابل اجرا نشده باشد، بر اساس آخرین جمله بند ۳۶، ایران میتواند تعهدات خود را به صورت جزئی و یا کلی متوقف کند که ما تصمیم گرفتیم به صورت جزئی و مرحله به مرحله، تعهدات خود را متوقف کنیم؛ بنابراین شروع مجدد ۲۰ درصد هم بر اساس NPT، هم بر اساس معاهده پادمان و هم بر اساس برجام قانونی است چراکه ما حق خود را در برجام اجرا میکنیم.
«اسنپ بک» ایران در برجام، کنار گذاشتن تعهدات و بازگشت به وضعیت قبل است
عراقچی افزود: این طور که مشهور شده، فکر میشود که فقط آمریکاییها و یا غربیها حق «اسنپ بک» دارند در حالی که «اسنپ بک» ایران هم، بازگشت به وضعیت قبلی خود و کنار گذاشتن تعهداتش است و اتفاقا این ما هستیم که «اسنپ بک» را اجرا کردیم، تا به اینجا آوردیم و کماکان هم برجام سرجایش است.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه اینگونه نیست که نیاز فوری به غنی سازی ۲۰ درصد داشته باشیم اظهار داشت: بر اساس قانون مجلس، ما مکلف به اجرا هستیم و بند ۷ مصوبه مجلس هم تصریح دارد که اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل کرد، مراتب به مجلس گزارش داده میشود و مجلس میتواند، تصمیم دیگری اتخاذ کند؛ بنابراین اگر طرفهای مقابل ما بتوانند به تعهدات خود عمل کنند طبیعی است که ما هم در این اقدام تجدید نظر خواهیم کرد و امکان بازگشت به تعهدات کامل خودمان در برجام را داریم.
در عرض ۱۲ ساعت، غنی سازی ۲۰ درصد را احیا کردیم
وی افزود: اتفاقا غنی سازی ۲۰ درصد یکی از مواردی است که خیلی سریع و آسان میتوانیم به تعهدات قبلی خود (غنی سازی زیر ۳/۶۷ درصد) برگردیم، همان طور که خیلی سریع توانستیم شروع کنیم؛ بر خلاف آنچه که گفته میشد صنعت غنی سازی ایران در اثر تحریمها با مشکلاتی مواجه شده، امروز ثابت شد که اینطور نیست و ما در عرض ۱۲ ساعت، توانستیم غنی سازی ۲۰ درصد را احیا کنیم.
عراقچی در خصوص برنامه جمهوری اسلامی ایران برای غنی سازی بالای ۲۰ درصد نیز اظهار داشت: در مصوبه مجلس به این موضوع اشاره شده و به لحاظ فنی و فناوری هم، آن طور که دوستان ما در سازمان انرژی اتمی میگویند، توانایی آن برای ما وجود دارد، ولی طبیعی است که این اقدام بر اساس نیازهای کشور صورت میگیرد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه ما کماکان به اصل خودمان مبنی بر حرمت سلاحهای هستهای پایبند هستیم، خاطر نشان کرد: سلاحهای هستهای علاوه بر اینکه جایی در اعتقادات دینی ما جایی ندارد، در محاسبات امنیتی و دفاعی ما نیز از جایگاهی برخوردار نیست بنابراین سیاست جمهوری اسلامی ایران در رد سلاحهای هسته ای، هیچ تغییری نکرده و کماکان در سر جای خود قرار دارد.
وی تاکید کرد: برنامه هستهای و برنامه غنی سازی ما بر اساس نیازهای میدانی پیشرفت میکند و در حال حاضر نیازی وجود ندارد که غنی سازی بیش از ۲۰ درصد داشته باشیم و اگر روزی نیازی برای این سوخت تعریف شود، کشور تصمیم خواهد گرفت.
عراقچی در خصوص واکنشهای صورت گرفته به غنی سازی ۲۰ درصد نیز اظهار داشت:ا روپاییها در این زمینه حق صحبت کردن ندارند، اگر این اقدام انحراف از برجام است عدم اجرای تعهداتشان در برجام، انحراف کامل از برجام است لذا اگر آنها خواهان حفظ برجام هستند بهتر است اول مسیر و انحرافات خود را اصلاح کنند و آن موقع است که خواهند دید ایران به تعهداتش بر خواهد گشت.
اروپاییها حق طلبکاری ندارند/الان هم راه بسته نیست
وی با تاکید بر اینکه راه حفظ برجام در این است که طرفهای غربی به اجرای تعهدات خود در برجام، شامل رفع تحریمها بر گردند، گفت: اروپاییها ناتوانایی خود را کامل نشان دادند، البته برخیها کماکان معتقدند عدم اراده و عدم توانایی، بالاخره کشورهای اروپایی نتوانستند تضمین کنند ایران از منافعش برخوردار شود لذا حق طلبکاری ندارند ضمن آنکه الان هم راه بسته نیست و غنی سازی ۲۰ درصد به معنای مرگ برجام نیست، اگر آنها به تعهداتشان بر گردند، ۲۰ درصد هم برگشت پذیر است؛ هم اکنون ما چهار هزار کیلو اورانیوم زیر ۴ درصد داریم و اگر اروپاییها به تعهداتشان عمل کنند همه اقدامات ایران با در نظر گرفتن ترتیباتی قابل بازگشت است.