به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای علیرضا مهاجر در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با بیان این که پیش بینی ما تولید ۹ میلیون تن گندم در سال جاری زراعی است، افزود: سال گذشته حدود چهار و نیم میلیون تن خرید تضمینی داشتیم و دو میلیون تن نیز صنوف، صنعت و کارخانجات ماکارانی خریداری کردند و حدود یک و نیم میلیون تن نیز کشاورزان برای کشت سال بعد ذخیره کردند.
وی گفت: با توجه به این که برای تأمین نیاز دو سال کشور باید گندم ذخیره داشته باشیم، بر اساس شرایط جدید ذخایرمان را افزایش دادیم که بخشی از واردات گندم در این جهت است.
آقای مهاجر افزود: با توجه به گرانی گندم در سراسر دنیا و افزایش قیمت‌های دستمزد و نهاده ها، دولت قیمت خرید تضمینی گندم را به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش داد.
وی گفت: با توجه به کاهش ۲۵ تا ۳۰ درصدی بارندگی در مقایسه با سال گذشته، فشار آبی بر مزارع زیاد است و در یکی دو سال اخیر نیز به دلیل گرانی، استفاده از نهاده‌ها کاهش یافت، بنابراین دولت برای کاهش قیمت کود‌های پایه کمک کرد و قیمت این نهاده‌ها ۴۵ تا ۴۶ درصد کاهش یافت.
معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی گفت: برای سال آینده زراعی تلاش می‌کنیم با برنامه ریزی بهتر، عملکرد در واحد سطح را برای گندم افزایش دهیم.
آقای مهاجر افزود: زمانی که بارندگی کاهش می‌یابد کشاورزان آب را به محصولاتی اختصاص می‌دهند که درآمد بیشتری دارند، بنابراین به رغم داشتن مزارع خوب گندم، تولید کاهش می‌یابد.
وی گفت: مشکل در حوزه دانه‌های روغنی اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی است، زیرا محصولی که با این ارز وارد می‌شود با محصول تولید داخل ۲۰ هزار تومان اختلاف قیمت دارد و کارخانجات ترجیح می‌دهند کالای وارداتی بخرند.
آقای مهاجر افزود: این سیاست در سال‌های اخیر موجب شد در تولید دانه‌های روغنی عقب بیفتیم در حالی که می‌توانستیم در همه استان‌های کشور کلزا که آب کمتری نیاز دارد و پاییز کشت می‌شود تولید کنیم.
وی با بیان این که برنامه وزارت جهاد کشاورزی در حوزه دانه‌های روغنی، توسعه کشت کلزا است گفت: کشت کلزا باعث پایداری تولید گندم می‌شود.
معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی افزود: برنامه ریزی مفصلی برای تولید کنجد انجام داده ایم، زیرا این گیاه در حالی که در تابستان کشت می‌شود، اما آب بسیار کمی نیاز دارد و درصد روغن آن بالای ۵۰ درصد و بسیار با کیفیت است.
آقای مهاجر گفت: برای تأمین ۵۰ درصد نیاز کشور به دانه‌های روغنی در پنج شش سال آینده برنامه ریزی کرده ایم.
علیرضا عباسی نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: ازجمله کار‌های ما در مجلس، اصلاح ساختار شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی بود که برای اجرایی شدن الگوی کشت کمک مناسبی است.
وی افزود: در سال‌های گذشته قیمت‌های خرید تضمینی بسیار دیر اعلام می‌شد و کشاورز نمی‌دانست چه محصولی کشت کند، اما با اصلاح شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی، قیمت خرید تضمینی به موقع اعلام می‌شود.
آقای عباسی گفت: دولت گذشته باید در ابتدای برنامه ششم الگوی کشت را ابلاغ می‌کرد، اما تا کنون دولت‌ها در این زمینه کوتاهی کرده اند.
محمد قربانی؛ معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی نیز در این برنامه گفت: جمع بندی وزارت جهاد کشاورزی درباره اجرای الگوی کشت این است که باید یک بسته حمایتی جامع و تشویق کننده برای عملیاتی شدن الگوی کشت به کشاورزان ارائه شود.
وی افزود: در این زمینه بحث کشاورزی قراردادی را مطرح کردیم که بر اساس آن، اتحادیه ها، صنایع و شبکه خریداران در کشاورزی قراردادی مشارکت می‌کنند.
آقای قربانی گفت: قیمت محصولات کشاورزی از مؤلفه‌های بسیار مهم برای جهت دهی به الگوی کشت است و این که کشاورزان چقدر محصول تولید کنند.
وی افزود: در شورای قیمت گذاری، قیمت‌هایی که برای خرید محصولات کشاورزی در نظر گرفته ایم برای کشاورزان بسیار تحریک کننده است.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که قیمت امسال گندم با استقبال چشمگیر کشاورزان روبرو شده است گفت: برای سال زراعی آینده نیز سیاست تشویقی برای کشاورزان در جهت عملیاتی کردن الگوی کشت خواهیم داشت
آقای قربانی افزود: با هوشمند سازی بازار محصولات کشاورزی، تولید کننده بیشترین نفع را از قیمت پرداختی مشتریان می‌برد و درآمد کشاورزان افزایش می‌یابد.
وی گفت: برای اجرای الگوی کشت برای هر محصول یارانه کشت متفاوت می‌دهیم و مانند بورس در محصولات کشاورزی سبدگردانی خواهیم داشت.
حجت ورمزیاری؛ کارشناس اقتصاد کشاورزی نیز در این برنامه گفت: از نظر تولید گندم مشکل خاصی نداریم، اما در حوزه عملکرد در واحد سطح با استاندارد‌ها فاصله بسیاری داریم.
وی افزود: اکنون میانگین برداشت گندم از یک هکتار زمین آبی چهار تن است در حالی که برخی کشاورزان کشورمان هشت تن و برخی ۱۲ تن گندم در هکتار برداشت می‌کنند.
آقای ورمزیاری گفت: به دلیل نداشتن آموزش مناسب برای کشاورزان، شکاف عملکردی در واحد سطح وجود دارد.
وی افزود: تعداد مروج‌ها در مقایسه با تعداد کشاورزان بسیار کمتر است و نمی‌توانیم به طور کامل به کشاورزان آموزش دهیم.
کارشناس اقتصاد کشاورزی گفت: ترویج بخش خصوصی نیز موفق نبوده است.
آقای ورمزیاری افزود: از سال ۱۳۴۰ تا سال ۱۳۹۶ در واحد سطح گندم پنج برابر در مقایسه با میانگین عملکرد دنیا عقب افتاده ایم.
وی گفت: هر سالی که بارندگی بیشتر می‌شود تولید گندم نیز افزایش می‌یابد که این نشان می‌دهد نتوانسته ایم برای افزایش عملکرد در واحد سطح برنامه ریزی جدی انجام دهیم.
آقای ورمزیاری افزود: اگر در برخی از سال‌ها تولید گندم افزایش یافته به دلیل افزایش سطح زیرکشت این محصول بوده است.
وی گفت: در حالی که تعیین قیمت خرید تضمینی گندم باید بر اساس نرخ تورم باشد، اما در بسیاری از سال‌ها این قیمت افزایش نیافته است.
کارشناس اقتصاد کشاورزی افزود: در سال‌های گذشته با وجود این که در قانون اساسی و سیاست‌های کلی بحث خودکفایی مطرح شده است، اما در دوره‌هایی افرادی سر کار آمده اند که خودکفایی را مزخرف می‌دانستند.
آقای ورمزیاری با بیان این که واژه خوداتکایی انحرافی از واژه خودکفایی است گفت: بر اساس قانون اساسی، نباید خود اتکایی جایگزین خودکفایی شود.
وی افزود: در موارد زیادی به دلیل نبود الزامات اجرایی، قوانین اجرا نشده است.
آقای ورمزیاری گفت: به جای این که زنجیره ارزش دانه‌های روغنی را در مناطق مستعد متمرکز کنیم، کشت دانه‌های روغنی را در همه جای کشور پخش کردیم که باید در این زمینه تغییر رویکرد دهیم.
وی افزود: کشت دانه‌های روغنی باید بر اساس الگوی طب اسلامی- ایرانی و با نگاه سلامت محور باشد.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی گفت: با توجه به این که در شرایط کم آبی قرار داریم، اما ناترازی تولید وجود دارد و در حالی که به دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی وابستگی شدید داریم، اما هندوانه، گوجه و صیفی جات را بیش از نیاز کشور تولید و، چون نمی‌توانیم آن‌ها را صادر کنیم از بین می‌رود.
آقای ورمزیاری افزود: دولت با پایش کیفیت اراضی و شاخص‌های الگوی کشت، ارزیابی اراضی قابل کشت را انجام دهد.
وی گفت: کشت جایگزین باید برای کشاورز جذابیت داشته باشد و معیشت او را تأمین کند.
آقای ورمزیاری افزود: در کشاورزی قراردادی باید کارخانجات به کشاورزان در تأمین نهاده با کیفیت و قیمت پایین کمک کنند، اما اکنون مشخص نیست کارخانجات آمادگی انجام این کار را دارند یا خیر.
وی گفت: وزارت جهاد کشاورزی باید برنامه اقدام ارائه دهد تا به سرانجام طرح‌های ویژه‌ای مانند ۵۵۰ هزار هکتاری خوزستان و ایلام که برای آن‌ها هزینه بسیاری شد، اما به بهره وری کامل نرسید و مردم در این زمینه دچار مشکل شدند، دچار نشوند.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی افزود: باید تولید دانش بنیان و بهره برداری یکپارچه همراه با زنجیره ارزش در بخش کشاورزی داشته باشیم.
آقای ورمزیاری گفت: اراضی کشاورزی دولتی بسیاری داریم که باید زیر کشت محصولات اساسی بروند.
