فرض کنیم فعل این افراد روشن باشد، رذالت و اوباشگری، به هم ریختن جامعه، عربده‌کشی و تهدید کردن مردم همگی از جمله رفتارهایی است که به این دسته از افراد نسبت داده می‌شود. در مرحله بعد باید علل پیدایش این افراد روشن شود. در واقع سه مرحله مهم اینجا وجود دارد؛ یکی اینکه این پدیده چگونه به وجود می‌آید و دیگری اینکه چگونه باید پیشگیری کرد و بعد از ایجاد، چگونه باید با آن برخورد شود.
 درباره پدیده اراذل و اوباش، ریشه‌های فرهنگی و اقتصادی وجود دارد. جامعه‌شناسان معتقدند بعد فرهنگ در خصوص این افراد بسیار پررنگ است یعنی تا افرادی در جامعه احساس تحقیرشدگی و ندیده گرفته شدن و احساس توهین نبینند به رفتارهای اوباشگری روی نمی‌آورند. محرومیت نسبی نیز یکی از مسائلی است که در خصوص این آسیب از اهمیت بالایی برخوردار است، محرومیت نسبی به این معناست که فردی یا گروهی در جامعه به انتظارات و حقوقی که توقع دارند، نرسیده‌اند و احساس می‌کنند به قولی دیگران حق آنها را خورده‌اند. مسأله مهم دیگری که در زمینه این افراد باید به آن پرداخته شود، مسأله برچسب‌زنی است. در تمامی آسیب‌های اجتماعی به این نتیجه می‌رسیم که وقتی برچسب‌های اجتماعی یا انگ به فرد یا گروهی زده شود، ناخودآگاه این افراد به سمت رفتارهای ناهنجار کشیده می‌شوند.
 زمانی اراذل و اوباش را در سطح شهر با رفتاری تحقیرآمیز می‌چرخاندند و به نمایش می‌گذاشتند، این در حالی است که همین عمل، به گونه‌ای برچسب‌زنی به این افراد است و سبب گسترش رفتارهای مجرمانه آنها می‌شود. برچسب‌زنی سبب می‌شود آنها هم عمل خود را تأیید کرده و رفتارهای ناشایست را بکرات در سطح جامعه تکرار کنند. نکته دیگری که سبب گسترش اوباشگری می‌شود، طرد شدن آنها از خانواده و جامعه است. وقتی افراد، وابستگی‌ها و پیوندهایی با گروه‌های اجتماعی، خانواده و حتی نهادهای آموزشی نداشته باشند، به سمت آسیب سوق داده می‌شوند تا خود را در جامعه مطرح کنند و این عامل سبب می‌شود با تجمیع این افراد طرد شده و پیوند ایشان با یکدیگر، خرده‌فرهنگ‌هایی هم شکل بگیرد. معمولاً در این خرده فرهنگ‌ها کارهای خلاف موجب بروز شخصیت و خودنمایی آنها می‌شود و در حاشیه اجتماع و در محلات پررنگ‌تر شده و بستر ارتکاب خلاف و آسیب‌ها نیز در آن مناطق بیشتر شود.
 اگر بخواهیم چنین رفتارهایی در جامعه وجود نداشته باشد، باید پیشگیری کنیم، پذیرش، آموزش و جلوگیری از انگ زدن قطعاً روش‌هایی هستند که به‌سادگی می‌توانند از آسیب‌های این‌چنینی جلوگیری کنند اما در صورت بروز چنین آسیب‌هایی، آفتابه به گردن بستن و در خیابان چرخاندن و اعمال شدیدترین برخوردها با ایشان نمی‌تواند راه چاره باشد، باید زمینه‌های به وجود آمدن این پدیده‌ها را از بین ببریم و کارفرهنگی انجام دهیم تا شاهد کاهش چنین آسیب‌هایی باشیم.

23302