علت دندان قروچه در خواب یا بیداری می تواند استرس، افسردگی، تنش فکری و... باشد. این اختلال در کودکان بسیار شایع است. ما در این مقاله بصورت کامل و جامع راه های شناخت و پیشگیری از دندان قروچه را به شما یاد خواهیم داد و روش های خانگی و پزشکی برای درمان این اختلال را در اختیارتان می گذاریم.
دندان قروچه وضعیتی است که در آن فرد فشار زیادی روی دندان ها می آورد و آن ها را به یکدیگر فشار می دهد. دو نوع دندان قروچه وجود دارد؛ اولی هنگامی که فرد کاملا بیدار است و دندان قروچه ناخودآگاه ظاهر می شود و نوع دوم هنگام فشار دادن دندان ها در هنگام خواب است.
اگرچه دندان قروچه به دلیل استرس و اضطراب گاه به گاه اتفاق می افتد، اما اغلب در هنگام خواب رخ می دهد. دندان قروچه در هنگام خواب یکی از اختلالات دهان و دندانی بشمار می رود. افرادی که در هنگام خواب دندان های خود را روی هم فشار می دهند، بیشتر در معرض اختلالات دیگر خواب مانند خروپف هستند. اگر شما دچار دندان قروچه هستید، تا زمانی که علائم آن را مشاهده نکنید متوجه این عادت بد دهانی نمی شوید بنابراین دانستن علائم و علت دندان قروچه در خواب برای هر فردی بسیار مهم است.
عوامل متعددی ممکن است منجر به دندان قروچه در هنگام خواب شوند، از جمله:
در بیداری میتواند به دلیل اضطراب، استرس، خشم، ناامیدی یا خستگی باشد و یا راهکاری برای افزایش تمرکز عمیق.
شکستگی و لب پر شدن دندان علاوه بر این که به ترمیم نیاز دارد، میتواند نشانه شدیدتر شدن دندان قروچه نیز باشد. با روی هم فشار دادن دندانها و ساییدن رو به جلو و عقب آنها فشار زیادی به مینای دندان حتی هنگام خواب وارد میشود که در نهایت به دندان آسیب میزند. ترمیم شکستگی نه تنها هزینه بالایی را به بیمار تحمیل میکند، ممکن است به پوسیدگی دندان نیز منجر شود، بنابراین پیش از آن که تعداد بیشتری از دندانها بشکند، نایتگارد تهیه کنید.
برخی به دلیل مشکلات زودگذری چون استرس شغلی دندانها را گاهی روی هم فشار میدهند. چنانچه اکثر شبها دندان قروچه دارید، مشکل مزمن شده است و باید برای تهیه گارد به دندانپزشک مراجعه کنید. محافظهای دهانی هر چند عادت روی هم فشار دادن فکها را از بین نمیبرد، اما اثرهای منفی و عوارض آن روی دندانها را به حداقل میرساند.
اگر صبحها از سردردی آزاردهنده رنج میبرید، احتمال این که شبها دندان قروچه میکنید، بالا است. برای تهیه محافظ دهانی مناسب و کاهش عوارض دندان قروچه با دندانپزشک مشورت کنید. انجام تمرینهای آرامسازی نیز کمک میکند شبها آرامتر باشید و کمتر دندان قروچه کنید. البته دندانپزشکان سیمادنت روشهای دیگری را نیز به شما پیشنهاد میدهند.
اختلال مفصل فکی ـ گیجگاهی (TMJD) ناشی از التهاب عضلههای اطراف فک است که پیآمد روی هم فشار دادن دندانها است. چنانچه دندانپزشک وجود این اختلال را تشخیص دهد، استفاده از گارد را برای جلوگیری از ساییدگی دندانها و کاهش درد حاصل از این عارضه پیشنهاد میدهد.
چنانچه به طور مداوم داروهای ضدافسردگی مصرف میکنید، با دندانپزشک درباره تهیه محافظهای دهانی مشورت کنید. ماده اصلی تشکیل دهنده بعضی از این داروها باعث دندان قروچه شبانه میشود. بنابراین اگر داروهایی مانند پاکسیل مصرف میکنید، باید از دندانهای خود در برابر اثرهای جانبی آنها محافظت کنید. به علاوه با متخصص درباره تنظیم مقدار این داروها یا تغییر آنها مشورت کنید.
علائم و نشانه های دندان قروچه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
دندان قروچه در شب می تواند منجر به مشکلات متعددی شود، از جمله:
برخی از روش های غیر پزشکی وجود دارد که به کاهش دندان قروچه در هنگام خواب کمک می کند، مانند:
بعد از شناخت علت دندان قروچه به سراغ درمان آن می رویم. در بسیاری از موارد، درمان لازم نیست زیرا خیلی از کودکان بدون درمان، دندان قروچه را پشت سر می گذارند و بسیاری از بزرگسالان هنگام دندان قروچه، دندان های خود را آنقدر محکم نمی فشارند که به دنبال درمان باشند.
با این حال، اگر این مشکل پیشرفته باشد، برخی گزینه های درمان دندان قروچه عبارت اند از: برخی تکنیک های دندانپزشکی، درمان و داروها برای جلوگیری از آسیب دندان و تسکین درد فک است.
هنگام تشخیص بیماری در کلینیک های دندانپزشکی، در اکثر بیماران از آتل های دندانی یا محافظ گارد شبانه استفاده می شود که هدف آن جلوگیری از خونریزی در ساختار دندان و عدم فشردن و ساییدن دندان هنگام خواب است، گاهی برای درمان دندان قروچه از داروهایی مانند شل کننده های عضلات استفاده می شود.
نکته مهم در درمان دندان قروچه این است که منبع اصلی این عادت را در کنار استفاده از نایتگارد بیابید و برطرف کنید تا در روند ایجاد اختلال ساییدگی دندان مانع ایجاد کنید .
اگر دندان قروچه پیآمد استرس است، هر روز مدتی را به فعالیتهای کاهش دهنده استرس مانند ورزش، مطالعه یا مدیتیشن اختصاص دهید.
کافئین و نیکوتین از جمله محرکهایی هستند که واکنشی مشابه استرس را تولید میکنند و باعث انقباض عضلهها میشوند.
از جویدن آدامس یا مداد خودداری کنید، چون این حرکت به طور ناخودآگاه و غیرارادی دندان قروچه و روی هم فشار دادن دندانها را در پی دارد.
مشکل دندان قروچه تنها به بزرگسالان محدود نمی شود، تقریباً 15 تا 33 درصد از کودکان دندان های خود را بهم می فشارند. نوزادان وقتی دندان های شیری آنها ظاهر می شود نیز ممکن است شروع به فشردن دندان های خود کنند و بیشتر کودکان تمایل دارند پس از ظاهر شدن پدیده دندان قروچه، هرچه سریع تر از آن خلاص شوند.
به طور معمول، کودکان اغلب هنگام خواب دچار دندان قروچه می شوند نه در ساعات بیداری و علت دندان قروچه در خواب برای کودکان می تواند به مسائل مختلفی مربوط باشد. دندان قروچه به ندرت مشکلات جدی دهان و دندانی ایجاد می کند. با این حال، دندان قروچه می تواند باعث درد فک، سردرد و فرسایش دندان شود.
در صورتی که احساس کردید دندان های کودک شما دچار فرسایش شده است یا اگر کودک شما از حساسیت یا درد دندان شکایت دارد، با متخصص های اطفال کلینیک شبانه روزی رایا مشورت کنید.
اگر دندانپزشک به این نتیجه برسد که مشکل دندان قروچه شما به مشکل خواب جدی برمیگردد، شما را به متخصص خواب ارجاع می دهد. متخصص خواب پزشکی است که در زمینه مشکلات خواب تخصص گرفته است. او مشخص می کند آیا نوعی اختلال خواب مانند وقفه تنفسی در حین خواب دارید یا نه.