مجری: تجارت جمهوری اسلامی ایران با مجموعه قاره آفریقا، آمار‌ها به ما چه می‌گویند؟
آقای لطیفی / سخنگوی گمرک ایران: همان طور که در گراف‌ها نشان دادید، صادرات مان به کشور‌های آفریقایی در سال ۱۴۰۰ از بین ۵۵ کشور آفریقایی حدود ۵۰ کشور صادرات داشتیم و از نظر تعداد در حوزه صادرات این میزان خوب است، ولی از لحاظ حجم این حجم صادرات مطلوب نیست و فقط ۲ و نیم درصد از کل صادرات سال ۱۴۰۰ به کشور‌های آفریقایی بوده است و این میزان وسعت جغرافیایی و جمعیت و نزدیکی به جمهوری اسلامی ایران این در مقایسه با قاره آمریکای لاتین یا اقیانوسیه می‌سنجیم، این شاید به خاطر حمل و نقل مباحث دیگر شاید متفاوت باشد، ولی غرابت‌های فرهنگی، روانی و حتی قومی در بعضی از این کشور‌ها و بحث مذهبی در برخی از این کشور‌های آفریقایی بیشتر از این مطلبد.
در سال گذشته ۲ میلیون و ۵۲۶ هزار و ۳۹۹ تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۱۹۹ میلیون و ۴۴۲ هزار و ۱۵۰ دلار صادرات به کشور‌های آفریقایی بوده است و غنا اول است، آفریقای جنوبی، نیجریه، موزامبیک چهارم، پنجم کنیا، سودان ششم، هفتم الجزایر، تانزانیا هشتم و سومالی نهم و دهم ساحل عاج و مجموع این صادرات حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار است.
مجری: حدود یک میلیارد و ۱۹۹ میلیون دلار است.
آقای لطیفی: حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار صادرات ما بوده است و در حوزه واردات هم از مجموع کشور‌های آفریقایی فقط ۱۸ کشور واردات داشتیم که کلا همان طور که می‌دانید از لحاظ ارزش ۶۰ میلیون و ۳۷۰ هزار و ۹۵۹ دلار هست و از لحاظ وزن فقط ۶۵ هزار و ۲۲۸ تن هست که تانزانیا، غنا، اتیوپی، آفریقای جنوبی، کنیا و از سیشل ..
مجری: یک هیاتی از کشور نیجریه چند روز گذشته به جمهوری اسلامی ایران سفر داشتند و دستاورد این سفر را بفرمایید و این که چند سند همکاری امضا شد و این سند‌ها در چه حوزه‌هایی بوده است؟
آقای پیمان پاک / رئیس سازمان توسعه تجارت: این اجلاس ششمین اجلاس کمیسیون مشترک ایران و نیجریه بود که وزیر امور خارجه نیجریه به همراه هیات‌های بلند پایه از نیجریه و چند نفر از نمایندگان بخش خصوصی و سیاست خارجی نیجریه به ایران آمدندو همین امروز هم درایران حضور دارند و برنامه‌های مختلفی تعریف شد و به غیر از برگزاری کمیسیون مشترک، که یک سند اصلی به علاوه هشت سند فرعی را داشتیم. در حوزه‌های صنعت، در حوزه تجارت، در حوزه استاندارد، در حوزه گردشگری و در حوزه بحث هواپیمایی و در حوزه جوانان و در عرصه‌های مختلف دیگر مثل کشاورزی، برنامه‌های خوب دیگری هم داشتیم و رئیس اتاق بازرگانی نیجریه با اتاق بازرگانی ایران داشت، صحبت‌های مختلفی داشتند. جلسات بخش خصوصی و بازدید‌هایی را برای این هیات از صنایع پیشرفته ایران از حوزه توربین، نیروگاهی در بخش خودرو، لوازم خانگی تعریف کردیم و به نوعی یک آشنایی باحوزه صنعت، معدن و تجارت ایران را پیدا کردند.
نیجریه یک کشور بیش از صد میلیارد دلار تراز تجاری که سهم با این یکی از کشور‌هایی است که بیشترین حجم تجاری را با ما دارد حدود ۱۲۵ میلیون دلار تجارت ماست در صورتی که اقتصاد دو کشور مکمل است. نه نیجریه بلکه کل قاره آفریقا مواد اولیه‌ای که قاره آفریقا صادر می‌کند مورد نیاز ایران است و در مقابل تولیدات ایران موردنیاز قاره آفریقا و کشور نیجریه و این حجم تجاری دو کشور بسیار پایین است.
مجری: موتور اقتصاد هر کشور را بخش خصوصی تشکیل می‌دهد و بازوی قوی اقتصاد در حوزه روابط داخلی و خارجی در تجارت و بازرگانی همین بخش خصوصی است. هشت سند همکاری امضا شده است و در این سند‌های همکاری چقدر به ظرفیت‌های بخش خصوصی کشورمان توجه شده است؟
آقای مهرانی/ معاون بین الملل اتاق بازرگانی: مدیران تلاش می‌کنند که ظرفیت‌های سیاسی کشور در خدمت تجار و بخش خصوصی باشد و نهایتا به اقتصاد و معیشت خانوار منتهی شود. ما در اتاق بازرگانی شاهد این تلاش‌ها هستیم و تقدیر و تشکر می‌کنیم از مسیر رسانه ملی داشته باشم. طبیعتا بحث اقتصاد نمی‌تواند منصرف از بحث تجارت شود و حداقل از ابتدای قرن بیستم این تاثیرگذاری شدید تجارت و مولفه‌های تجاری را بحث اقتصاد داشته است و برنامه شما خبری است و تحلیلی نیست، اما اقتصادمان جزو بیست اقتصاد دنیا بوده است یا هفدهم یا هجدهم، در این عدد‌ها بوده است، ولی تجارت مان کمتر از نیم درصد تجارت جهانی، این نشان دهنده این است که تجارت مان از اقتصادمان عقب است و ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های اقتصادی مان بالاست، ولی از آن طرف موتور محرکه شاید خیلی خوب کار نمی‌کند. آسیب شناسی خیلی بحث مفصلی است و در واقع در این مغال نگنجد و خیلی کلی مستلزم سیاست گذاری‌های راهبردی و بلندمدت است و بخش عمده در اختیار حاکمیت و مجموعه دولت است و اتاق بازرگانی به عنوان سازمان مردم نهاد که در حوزه سیاست گذاری و خدمت رسانی وظایفی برعهده دارد. عمده آن چه که به عنوان چالش یاد کنیم، این است که در حوزه سیاست گذاری راهبردی بلندمدت آن قدری خوب عمل نکردیم که امروز کماکان این بحث را داریم که چرا آفریقا؟
همین که صورت مسئله و گزارش ارائه شده و برآیند‌های صحبت شده کماکان راه درازی از حیث راهبردی و زیرساختی داریم و سیاست گذاری‌های عملیاتی و اجرایی، قابل تقدیر بوده و زحمات دولت در همین مدت کوتاه فرصت‌های بسیار مغتنمی ایجاد شده است.
