سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صمت امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه با اشاره به اینکه یکی از مسائل ساختاری در اقتصاد ایران، بحث نرخ ارز است اظهار داشت: با دست خودمان قیمت های داخلی را به نرخ ارز متصل کرده ایم.
وی افزود: ارز از سه مسیر باعث تورم و افزایش قیمت ها می شود؛ یک مسیر قیمت مواد اولیه است که همه با آن مواجه هستند. دومین اثر نرخ ارز، اثر انتظاری تورمی است. این مورد نیز برای همگان شفاف است. اثر سوم؛ این است که بعضی کالا مثل پتروشیمی طبق قوانین و مقررات مصوب خودمان به نرخ ارز متصل است. بنابراین بخش عمده ای از ضرورت اصلاح ساختار به این موارد مربوط می شود. به طور نمونه بایستی این اثر سوم را قطع کنیم. این موضوع در فولاد اتفاق افتاده است؛ الان در بازار فولاد از نرخ ارز پیروی نمی کند.
فاطمی‌امین گفت: همه ما می دانیم که نظام مالی و بانکی ما به شدت دچار مشکل است. و یکی از سه مولفه تولید منابع مالی مواد اولیه است. در این باره بایستی روش های نوین تامین مالی را اجرا کنیم. یکی از این راه کارها، تامین مالی زنجیره است که در سال گذشته آغاز شد و 4 هزار میلیارد تومان عملیاتی شد و خوشبختانه در هفته های گذشته در ستاد اقتصادی دولت مصوب شد 20 درصد تسهیلات از این طریق پرداخت شود. این تامین مالی زنجیره ای حداقل 30 تا 40 درصد بهره وری منابع عمومی را بیشتر می کند.
وزیر صمت در ادامه در خصوص خودرو اظهار داشت: در حوزه خودرو، وضعیت صنعت خودرو قابل قبول نیست ولی روند قابل قبول است. پارسال در پایان خردادماه، 143 هزار خودرو کف پارکینگ خودروسازان بود (خودروی ناقص) ولی در سال جاری این رقم به 42 هزار دستگاه خودرو رسیده است. یعنی 70 درصد کاهش خودروهای کف کارخانه در سه ماه اول امسال نسبت به سه ماه ابتدایی سال 1400 داشتیم.
وی گفت: آمار تحویل خودرو در سه ماه اول امسال 246 هزار دستگاه بوده است که این رقم در مدت مشابه سال گذشته 181 هزار دستگاه خودرو بوده است. یعنی 36 درصد رشد در آمار تحویل خودرو داشته ایم. وی افزود: الان سایپا 1800 خودرو در روز و ایران خودرو نیز 2600 دستگاه خودرو در روز تولید می کند که نشان می دهد در تولید خودرو به یک ثباتی رسیده ایم. امسال علاوه بر اینکه تولید خودرو نسبت به سال قبل حداقل 50 درصد بیشتر خواهد شد، ترکیب پلتفرم ها تغییر خواهد کرد.
وزیر صمت در ادامه در خصوص بازار خودرو اظهار داشت: صنعت خودروی روسیه بعد از اینکه جنگ روسیه و اوکراین و تحریم های روسیه اتفاق افتاد، به شدت دچار مشکل شد، طرف های تجاری از روسیه خارج شدند. خب بعضی از خودروهایی که در روسیه تولید می شود مثل ال نود که ما تندر 90 می گوییم، هم در ایران و هم در روسیه سابقه تولید دارد. مذاکراتی صورت گرفت تا ما یک سری قطعاتی که آن ها تولید می کنند را بگیریم و دوباره خط تولید ال نود را فعال کنیم و یک سری قطعاتی را هم ما به طرف روسی بدهیم. بنابراین همکاری خودرویی ایران و روسیه در حال حاضر در سطح قطعات خودروست.
وی در مورد موضوع واردات اظهار داشت: ببنید ما به دو دلیل به واردات خودرو توجه داریم. یعنی دو کارکرد از واردات خودرو در سال جاری انتظار داریم. کارکرد اول پر کردن شکاف عرضه و تقاضاست. سال گذشته کمتر از یک میلیون دستگاه خودرو تولید شد این در حالی است که برآورد ما تا یک میلیون و 600 هزار تقاضا در بازار خودروست. این در حالی است که از سال 97 هم واردات صورت نگرفته است و یک تقاضای انباشته از این بخش داریم. از سوی دیگر چندین میلیون خودرو فرسوده در کشور داریم. پس یک انباشت در تقاضای خودرو داریم. خب این انباشت در تقاضا و شکاف عرضه و تقاضا، باعث شده تا قیمت کارخانه ای خودرو با قیمت بازار، بعضا 30، 40، 50 و گاهی 100 درصد تفاوت قیمت داشته باشد. و این نقش باعث شده تا خودرو از یک کالای مصرفی به کالای سرمایه تبدیل شود. بنابراین یکی از روش هایی که می تواند این شکاف را پرکند، واردات خودروست.
وزیر صمت اظهار داشت: به هر حال ما امسال واردات بیش از یک میلیون خودروی سواری که مجموعا با خودروهای تجاری به یک میلیون و 600 هزار دستگاه می رسد، را در برنامه داریم. فاطمی امین توضیح داد: بر اساس گفت‌وگوهایی که با خودروسازان انجام‌شده، امسال برنامه تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه سواری، وانت و سنگین و تجاری را در دستور کار قرار داده‌ایم. خب انتظار داریم که این واردات یک بخشی از تقاضا را تامین کند. از سوی دیگر در برنامه واردات خودرو، علاوه بر اینکه به دنبال این هستیم که یک بخشی از تقاضا را تامین کنیم، به دنبال این هستیم که عمده واردات در قیمت کمتر از 10 هزار دلار باشد تا هم سطح بازار محصولات را کامل کند و هم به تدریج داخلی سازی شود. به گفته وزیر صمت، خودروهای اروپایی هستند که زیر 10 هزار دلار تولید می شوند. خودروهای با برندهای معروف و معتبر با قیمت زیر 10 هزار دلار دارند. این که از روسیه یا جایی دیگر وارد می شود، کار ما نیست و مربوط به بخش خصوصی است. البته ما چند قید داریم؛ اول اینکه خودرویی که وارد می شود بایستی خدمات پس فروش داشته باشد؛ دوم در واردات خودرو طبق قانون اخیر مجلس، باید یک انتقال فناوری شکل بگیرد. سوم باید کیفیت و استاندارد مناسب داشته باشد. حالا اینکه هندی، روسی، چینی و یا اروپایی باشد، آن خودرویی که استاندارهای ما را رعایت کند و مطلوب باشد اجازه واردات خواهد داشت. وی تاکید کرد: واردات خودروی دست دوم هم متوقف و ممنوع است و قرار نیست در این موضوع، واردات خودروی دست دوم صورت بگیرد.
وی در مورد زمان واردات خودرو بیان کرد: آئین‌نامه 10 بندی واردات خودرو تهیه و تدوین و در دولت مطرح‌شده که امیدواریم دو ماه پس از زمان ابلاغ آن، واردات خودرو انجام شود.
وی بابیان اینکه در سه ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تولید خودرو 2 درصد کاهش‌یافته است، گفت: البته این کاهش تولید نکته مهمی نیست، زیرا در سه ماهه نخست امسال 167 هزار خودروی کامل تولیدشده است درحالی‌که در سه ماهه سال گذشته 43 هزار خودروی کامل تولیدشده بود.
وزیر صمت اعلام کرد: متأسفانه در آمار تولید خودرو در سال گذشته اشتباهاتی وجود داشت به‌عنوان‌مثال اگرچه در سال گذشته تنها 43 هزار خودرو کامل تولیدشده بود و 170 هزار خودرو ناقص بود، اما آمار تولید 213 هزار خودرو بیان‌شده بود که این آمار نادرست است، زیرا آمار واقعی خودرو باید تنها شامل خودروهایی باشد که به‌صورت کامل تولیدشده‌اند.
وزیر صمت در پاسخ به پرسشی مبنی بر اهداف صنعت خودرو در سال ۱۴۰۲، گفت: منظور ما این نیست که در آن سال همه‌چیز در مورد خودرو درست می‌شود، اما در این سال به اصلاح ساختار مدیریتی در خصوص خودرو خواهیم رسید به این صورت که ظرفیت‌های خالی این صنعت فعال و زنجیره تأمین اصلاح و بدیهیات کیفیت پایین تا سال ۱۴۰۲ اصلاح خواهد شد.
فاطمی امین افزود: البته برنامه ما برای تحول در صنعت خودرو تا سال ۱۴۰۴ است، اما تا سال ۱۴۰۲ به نقطه عطف در صنعت خودرو خواهیم رسید.
وی در مورد توقف ناگهانی عرضه دو خودرو در بورس کالا توضیح داد: از یک ماه و نیم پیش گفت‌وگوهایی با بورس کالا برای توقف عرضه خودرو در بورس کالا صورت گرفته بود، اما متأسفانه روال را جلو بردند و نامه یک روز پیش از عرضه به بورس کالا در مورد توقف عرضه خودرو نیز درواقع یک اتمام‌حجت بود.
وزیر صمت گفت: بورس کالا درواقع برای عرضه کالاهای بی‌نام‌ونشان است، البته من باعرضه خودرو در بورس مخالف نیستم، اگرچه این کار حرفه‌ای نیست.
فاطمی امین توضیح داد: در مورد عرضه خودرو در بورس کالا رانت وجود داشت و کسانی که رانت آن‌ها از بین رفت، فضای رسانه‌ای را معکوس کردند.
فاطمی امین در مورد خودروهای وارداتی دپو شده در گمرک نیز عنوان کرد: تعدادی خودرو بدون ثبت سفارش از سال گذشته در گمرکات وجود دارد و ما هیچ برنامه‌ای برای واردات این خودروها نداریم.
وی بیان کرد: زمانی خودرو امکان ترخیص از گمرکات دارد که ثبت سفارش شود، بنابراین اگر مدتی از زمان نگهداری این خودروها در گمرکات بگذرد این خودروها به املاک تملیکی می‌رود و ما نیز هیچ برنامه‌ای برای واردات آن‌ها نداریم، زیرا همان‌طور که گفته شد قیودی برای واردات خودرو در نظر گرفته‌شده مبنی بر اینکه واردات خودرو همراه با انتقال تکنولوژی آن‌ها باشد.
