در سه‌ماهه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌گذشته در گروه کشاورزی و صنایع غذایی خشکبار به لحاظ وزنی و ارزشی افت قابل‌توجهی کرده است. در این دوره به لحاظ وزنی خشکبار کاهشی ۴۷درصدی در وزن و افت ۵۸درصدی در ارزش داشته است. رویدادی که از نگاه فعالان اقتصادی این حوزه ناشی از کاهش شدید تولید و عدم‌تمایل صادرکنندگان به صادرات پسته است. محمد صالحی، رئیس هیات‌مدیره انجمن پسته ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» درخصوص علل کناره‌گیری صادرکنندگان این محصول از تجارت گفت: مشکلات ناشی از رفع تعهدات ارزی منجر به کاهش شدید تمایل صادرکنندگان به صادرات پسته شده است. او در ادامه این گفت‌وگو درخصوص میزان تولید و مشکلات آن نیز سخن گفت. در ادامه این گفت‌وگو را بخوانید:
سال گذشته محصول پسته نسبت به سال1399 کاهش یافت. این کاهش نیز ناشی از سرمازدگی است. الان دو سال متوالی است که ما با سرمازدگی مواجه هستیم، اما گذشته از سرمازدگی صادرکنندگان مشکل رفع تعهد ارزی دارند، در واقع از سال‌گذشته که دولت صادرکنندگان پسته را موظف کرده است، پسته‌ای که با ارز آزاد می‌خرند را در نیما عرضه کنند؛ صادرکنندگان دیگر تمایلی به صادرات ندارند، چون این اتفاق به‌شدت به صادرکنندگان آسیب می‌زند. همین الان ما پسته را با نرخ آزاد بخریم و بعد بخواهیم در نیما عرضه کنیم باید 15درصد زیر قیمت پسته را تحویل بدهیم. براین اساس نیز به‌رغم اینکه درحال‌حاضر انبارهای کشاورزان و صادرکنندگان مملو از پسته است، ولی صادرکنندگان تمایلی به صادرات ندارند.
بله بارها مکاتبه کرده‌ایم اما متاسفانه دولت از موضع خود کوتاه نمی‌آید. دولت می‌گوید وقتی شما کالایی را صادر می‌کنید ارز آن را بازگردانید، ما با این موضوع موافق هستیم. آنجا ما با دولت موافق نیستیم که ما را مجبور می‌کند با قیمتی که اعلام کرده کالا را عرضه کنیم.
سال 1399 میزان تولید پسته 220هزار تن بود؛ این رقم در سال‌گذشته 70هزار تن افت کرد. در سال‌گذشته ما 150هزار تن پسته تولید کردیم. پیش‌بینی می‌شود امسال این رقم به 135هزار تن برسد. این روند نیز ناشی از سرمازدگی شدید در سال‌های اخیر بود. گذشته از اینکه کشاورزان پول کافی برای اصلاح باغات خود نداشتند.
الان مجموع آنچه در انبارهای کشاورزان و صادرکنندگان است بیش از 30هزار تن پسته است.
ما مشکلی در قیمت‌گذاری نداریم؛ چون غیر از آمریکا رقیبی نداریم. آمریکا یک رقم پسته دارد و قیمت آن نیز 8هزارو 400 الی 8هزارو 500 دلار در تن است، در مقابل ایران چند رقم پسته دارد؛ براین اساس ارقام ریز پسته را زیر 8هزار دلار و ارقام درشت پسته را 9هزار دلار عرضه می‌کنیم.
الان آمریکا بیش از 600هزار تن پسته تولید می‌کند و اگر این روند ادامه پیدا کند آمریکا به‌طور کامل بازار پسته را از ما می‌رباید.
