با شروع فصل پاییز و سرما احتمال بروز بیماری نیز بیشتر می شود، شایع ترین بیماری های فصل پاییز که در کمین شما هستند را بشناسید و روش های پیشگیری از ابتلا به آن را در پارس نیوز بخوانید.
از دیدگاه طب سنتی ایرانی در هر فصل لازم است توصیه ها و تدابیری را برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری ها به کار ببریم. فصل پاییز زمانی است که هوا نه آنقدر گرم است که نیاز به خنک کردن محیط خودمان داشته باشیم و نه آنقدر سرد است که مجبور باشیم مثل زمستان خود را بپوشانیم.
مزاج فصل پاییز عموماً سرد و خشک گفته شده است که البته در مناطقی که بارندگی زیاد است از خشکی آن کم میشود. مزاج این فصل برای افراد سالم با مزاج معتدل و همچنین افراد با مزاج گرم و تر مناسب است. ولی برای افراد یا سوء مزاج سرد و خشک و یا افراد در سنین کهولت و پیری (بالای ۶۰ سال) مناسب نیست و میتواند باعث بروز یا تشدید علائم بعضی از بیماریها بشود.
هوای پاییز در طی روز متغیر است. معمولا صبح ها و عصرها هوا خنکتر و ظهرها گرم است. لذا لازم است در طی روز لباس یکسان نداشته باشیم و صبح و شب یک لباس اضافه به همراه داشته باشیم. برای در امان ماندن از هوای سرد و صبحگاهی و بادهای پاییزی بهتر است از شال کلاه و یا هدبند استفاده کنیم.
هوای پاییزی و باد های خنک میتواند باعث افزایش سردی و خشکی در بدن به ویژه در مفاصل شود. به همین خاطر توصیه میشود افراد از خوابیدن در مکان های سرد و زمین های سرد و مرطوب مثل سنگ پرهیز کند. همچنین بهتر است هنگام خواب سر با یک کلاه یا روسری نازک پوشیده بشود و سر به سمت پنجره و در معرض جریان هوا قرار نگیرد. این توصیه مخصوصاً برای کودکان و افرادی که زیاد سرما میخورند یا یبوست دارند مهمتر است.
هاگ های کپک بزرگترین محرک های آلرژی در پاییز هستند. گرچه مایتهای گرد و غبار در ماههای مرطوب تابستان رایج هستند، اما اولین باری که بخاری خود را در پاییز روشن میکنید، ممکن است باعث انتشار این هاگ ها در هوا شود .
سرماخوردگی می تواند هر کسی را در هر زمانی درگیر کند، اما پاییز زمان اوج شیوع آن است. این بیماری یک بیماری مسری است و ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد.
ویروس آنفولانزا در فصل پاییز شایع است. در صورت عدم درمان، بیماری می تواند شدید شده و به برونشیت یا ذات الریه تبدیل شود.
ممکن است در هوای سردتر احساس خراش یا درد در گلو کنید که منجر به گلودرد می شود. گلودرد نیز از علائم آلرژی، سرماخوردگی و آنفولانزا است.
نورو ویروس باعث التهاب معده می شود که یک بیماری بسیار مسری است و از پاییز تا زمستان نوسان کاملی دارد. این بیماری از فرد به شخص دیگر یا از طریق غذاهای آلوده به ویژه غذاهای دریایی منتقل می شود. گاستریت یا التهاب معده یک اصطلاح عمومی برای گروهی از بیماری ها و شرایطی است که منجر به التهاب پوشش محافظ معده می شوند.
گاستریت اغلب نتیجه عفونت باکتریایی است که بیشتر از زخم های معده ایجاد می شود. علاوه بر آن، استفاده منظم از داروهای تسکین دهنده درد و نوشیدن زیاد الکل می تواند منجر به بروز گاستریت شود.
التهاب معده ممکن است ناگهانی و شدید باشد که در این صورت به آن گاستریت حاد گفته می شود و یا به مرور زمان به آرامی در طولانی مدت ظاهر شود که به گاستریت مزمن معروف است و اگر درمان نشود ممکن است سال ها ادامه یابد.
نوروویروس باعث التهاب معده می شود. بسیار مسری است و از پاییز تا زمستان در نوسان کامل باقی می ماند. این بیماری می تواند از فردی به فرد دیگر یا از طریق غذاهای آلوده به ویژه غذاهای دریایی منتقل شود.
عفونت گوش در اثر التهاب یا ویروسی در گوش میانی ایجاد می شود و احتمال بروز آن در پاییز بیشتر از فصول دیگر است. آنها همچنین می توانند ناشی از بیماری های دیگری مانند آلرژی، سرماخوردگی و آنفولانزا باشند. عفونت گوش در کودکان شایع تر است.
اختلال عاطفی فصلی، نوعی افسردگی است که در فصل خاصی بروز می کند و با گذشت فصل از آن از بین می رود. اختلال عاطفی فصلی گاهی به عنوان افسردگی زمستانی شناخته می شود زیرا علائم معمولاً در زمستان مشهودتر و شدیدتر هستند. علائم اختلال عاطفی فصلی مشابه علائم افسردگی طبیعی است اما در یک دوره خاص از سال به طور مکرر بروز می کند.
آن ها معمولاً در پاییز یا زمستان شروع می شوند و در بهار بهبود می یابند. ماهیت و شدت اختلال عاطفی فصلی در افراد مختلف متفاوت است. برخی افراد فقط شرایط را کمی تحریک کننده می دانند، در حالی که برای برخی دیگر می تواند شدید باشد و زندگی روزمره آن ها را مختل کند.
برونشیت حاد التهاب لوله های برونش است که هوا را وارد ریه ها می کند. معمولاً توسط یک ویروس ایجاد می شود و اغلب پس از سرماخوردگی، گلودرد یا آنفولانزا رخ می دهد. ویروس ها یا باکتری هایی که باعث ایجاد برونشیت حاد در هوای سرد می شوند.
آرتریت التهاب مفاصل است که با افزایش سن بدتر می شود. آرتریت یک بیماری در تمام طول سال است اما افراد مبتلا به آرتریت گزارش می دهند که سرد و مرطوب است . آب و هوا ی سرد علائم آنها را تشدید می کند.
سینوزیت ناشی از التهاب بافتی است که سینوس ها، حفره های اطراف مجرای بینی را می پوشاند. سینوزیت در هوای سرد شایع تر است، فقط به این دلیل که شایع ترین علل سینوزیت، یعنی آلرژی، سرماخوردگی و آنفولانزا در این زمان از سال شایع است. هوای سرد باعث تشدید درد همراه با سردردهای سینوسی می شود.
شیوع بیماری : فصل پاییز و زمستان . این بیماری در بیشتر موارد علت ویروسی دارد.
علائم : تب ، سرفه های خشک و خشن و صدادار مانند پارس سگ ( barking couagh )
این ویروس باعث تنگشدن حنجره و نای میشود و این مجاری که مجاری اصلی هستند، مشکلات تنفسی را برای کودک پدید میآورند. بیماری معمولا با یک سرماخوردگی ساده شروع میشود .
شدت بیماری در شبها بیشتر است ، تنفس تندتر میشود و پوست شکم و دندهها حالت فرورفته پیدا میکند و گاهی کبودی لبها نیز دیده میشود.
تشخیص : بر اساس علائم بالینی و کلینیکی است ولی در موارد مشکوک رادیوگرافی رخ و نیم رخ کمک کننده است و در موادی که تنفس صدادار و خشن و به سختی انجام میشود ممکن است نیاز به بستریکردن کودک باشد .
درمان : اکثرا موارد نشانه های خفیفی دارند و خود بخود خوب شونده است و ظرف مدت 7-5 روز و بدون دارو بهبود می یابد
بخور و افزایش رطوبت هوای تنفس هم کمک کننده است
در موارد شدید تر نیازمند مراجعه به پزشک و اقدامات درمانی و گاها نیازمند بستری است
هوای سرد و مرطوب با خشک کردن مجاری تنفسی خطر حملات آسم را افزایش می دهد. سرماخوردگی و آنفولانزا، که یک مورد رایج در هوای سرد هستند، دیگر محرک هایی هستند که باعث تشدید آسم در طول پاییز می شوند.
ویتامین D برای سلامت جسمی و روحی ضروری است و رشد و استحکام مناسب استخوان ها را تضمین می کند. با این حال، از آنجایی که در فصل پاییز نور خورشید کمتری نسبت به تابستان دریافت می کنیم، در معرض خطر ابتلا به کمبود ویتامین D هستیم.
اگزما نوعی التهاب پوستی است که علائم آن شامل قرمزی، خشکی، پوستهریزی و تاولهای ریز میشود. همچنین با خارش و سوزش همراه است و میتواند باعث عفونت باکتریال ثانویه شود. پوست افراد مستعد به اگزما خشک و تحریک پذیر است؛ درواقع وقتی روی پوست آنها خراشی سطحی ایجاد کنیم ابتدا آن محل سفید شده و سپس یک خط قرمز به جای میماند. وضعیت آب و هوا در تشدید این بیماری موثر است، بهطوری که در فصل بهار و پاییز اگزما بیشتر دیده میشود.
هوای داخل خانه خود را در فصل سرما با دستگاه بخور سرد مرطوب نگه دارید. برای جلوگیری از خشک شدن و ترک خوردن پوست، از کرمهای مرطوبکننده یا لوسیونهای بدون بو استفاده کنید؛ کرمهای حاوی الکل میتوانند خشکی پوست را افزایش دهند. همچنین به جای صابونهای معمولی از صابونهای مخصوص پوستهای حساس استفاده کنید.
هرگز محل خشکی پوست و اگزما را نخارانید زیرا خاراندن باعث بدتر شدن علایم میشود. از گرفتن دوش آب داغ خودداری کنید و خیلی در حمام نمانید. استرس هم باعث بدتر شدن اگزما میشود، بنابراین باید راههای کنترل استرس را یاد بگیرید.
علت : تب خال یک عفونت ویروسی مسری و شایع است که بوسیله ویروس هرپس سیمپلکس رخ می دهد
انواع تبخال : تبخال دهانی ـ صورتی - تبخال تناسلی
راه های انتقال : بوسیدن یا نی نوشابه مشترک و تماس جنسی
علل تشدید کننده : تابش نور ماورای بنفش، تب، قاعدگی، استرس ، ضعف سیستم ایمنی و ضربه به پوست
توجه : عفونتهای تبخالی در شیرخواران و افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی و نیز تبخال چشم، خطرناک و با احتمال مرگ و میر همراه است.
تورم و قرمزی در ناحیه صورت، اطراف دهان از جمله لثهها و حلق ، احساس خستگی، تب، احساس درد در صورت و عضلات ، تاولهای ریز در اطراف لب، صورت، لثه، زبان، داخل دهان و روی دستگاه تناسلی
درمان : تبخال درمان قطعی ندارد ولی علایم آن قابل درمان است.
پاییز اوج زمان درد و ناراحتی در بیماران مبتلا به سندرم یا پدیده رینود است. این اختلال نادر عروقی که 3 تا 5 درصد از جمعیت عمومی را درگیر میکند، باعث تنگ شدن شدید رگهای خونی در انگشتان دست و پا میشود. مناطق آسیبدیده ممکن است به رنگ آبی یا سفید درآید. در موارد شدید، از بین رفتن گردش خون ممکن است باعث ایجاد زخم یا حتی نکروز بافت شود.
به محض اینکه شک کردید که به هر یک از این بیماریها مبتلا شدهاید، به پزشک خود مراجعه کنید. شما میتوانید با انجام اقدامات درمانی در زمان مناسب، تسکین و بهبود سریعتری را تجربه کنید.
تا جایی که ممکن است باید از خوردن خوراکی هایی که موجب سرد و تر و خشک تر شدن بدن و همچنین افزایش غلظت خون می شود پرهیز کرد. بهتر از خوردن غذاهایی مانند گوشت گاو و گوساله، غذاهای مانده، کنسروها و کمپوتها، سوسیس و کالباس و فستفود، ادویه های تند و تیز، مواد سرخ کردنی، بادمجان، عدس، قارچ، انواع کلم، ماست و دوغ ترش، پنیر شور و شوریهایی مثل چیپس و پفک و آجیل شور، نسکافه و کاکائو، ترشیجات و چای پررنگ پرهیز کرد یا تا جای ممکن کمتر از آنها استفاده شود. در این فصل باید از زیادهروی در مصرف میوههای سرد و تر مثل هندوانه و خیار هم پرهیز کرد.
اما خوراکیها و غذاهایی هم هستند که مصرف آنها در پاییز توصیه میشود. در این فصل بهتر است بیشتر از خوراکی هایی که مزاج گرم و تر و متعادل دارند استفاده کنیم. مانند انواع آبگوشتها با گوشت گوسفند، سوپ جو با هویج و جعفری، خورشت کدو و بهآلو، تخم مرغ عسلی، فرنی و حریره بادام. مصرف شیرینیهای تهیه شده از شکر و مغز بادام یا پسته مانند لوز بادام یا پسته، جوز قند و میوه های فصل مانند سیب شیرین، گلابی، پرتقال، لیموشیرین، انار، انگور شیرین، فالوده سیب، آب سیب و سکنجبین کاهو هم به عنوان میان وعده یا صبحانه پیشنهاد میشود.
با توجه به اینکه با سرد شدن هوا دستگاه گوارش انسان سرد و تر میشود و نیاز بدن هم به غذا افزایش مییابد به طور طبیعی در این فصل بیشتر غذا میخوریم. در پاییز میشود به میزان متعادل از غذاهای سنگین مانند آش رشته و حلیم و کله پاچه استفاده کرد اما باید به خاطر داشته باشیم که طبق قانون همیشگی در این فصل هم پرخوری و پرنوشی و درهم خوری ممنوع و زیان بخش است.
خیر. در این فصل باید ازفصد و حجامت پرهیز کرد مگر اینکه توصیه پزشک معالج باشد. همچنین فعالیتهای جنسی هم بهتر است کمتر باشد. مانند تمامی طول سال باید سعی کنیم دچار یبوست نشویم و تدابیر رفع یبوست مانند مصرف آب جوش و خاکشیر به صورت ناشتا را همیشه به کار ببریم؟
فعالیت بدنی در فصل پاییز برای حفظ تندرستی یک اصل است. باید ورزش و فعالیت بدنی به مقدار متعادل ولی منظم و روزانه انجام شود. البته از ورزش شدید که باعث تعریق شدید و ضعف و افزایش خشکی بدن می شود پرهیز شود. با ورزش متعادل و عدم اجازه برای انباشت مواد زائد در بدن میشود از سوء مزاج و مشکلات و بیماریهای پاییزی جلوگیری کرد.
بهتر است ورزش عصر و یا نزدیک غروب انجام شود و ورزش بعد از خوردن غذا هم نباشد.