خبرگزاری میزان _ روزنامه همشهری نوشت: همزمان با برگزاری جامجهانی ۲۰۲۲ در دوحه، پایتخت قطر، بحثهای زیادی درباره میزان دخل و خرجها در جریان رقابتهای جامجهانی مطرح شده است. قطر کوچکترین کشوری است که تاکنون میزبان جامجهانی فوتبال بوده است.
کوچکترین کشور بعدی سوئیس است که میزبان جامجهانی فوتبال در سال ۱۹۵۴بود، اما از نظر هزینه، قطر بیشترین هزینهها را صرف این رقابتها کرده است. نشریه فوربس، جامجهانی قطر را با هزینه ۲۲۰ میلیارد دلار گرانترین جام تاریخ فوتبال عنوان کرده و نوشته است که این هزینه ۱۵برابر بیشتر از آخرین دور جامجهانی در سال۲۰۱۸ در روسیه است.
وبسایت اسپرت گانگا درباره هزینههای قطر در جامجهانی در گزارشی مینویسد که قطریها تا پیش از شروع این رقابتها، هر هفته ۵۰۰میلیون دلار برای تقویت زیرساختهای حملونقل و ساخت بیمارستانها، هتلها، فرودگاهها و چندین استادیوم جدید هزینه کردهاند.
البته منابع دیگری مانند اکونومیست، هزینه قطر در جامجهانی را تا ۳۰۰ میلیارد دلار نیز عنوان کردهاند که بخش قابل توجهی از این هزینهها صرف زیرساختهایی مانند مترو شده است.
در عین حال، این هزینهها سود چندانی برای کشورهای میزبان نداشته است. دانشگاه لوزان با انجام تحقیقاتی به این نتیجه رسیده که بین سالهای ۱۹۶۴تا ۲۰۱۸، جهان شاهد برگزاری ۳۶رویداد ورزشی بینالمللی بوده که فقط ۵رویداد آن سودآور بوده است و بقیه ۳۱رویداد جهانی با ضررهای کلان مواجه شدند.
همچنین از ۱۴ جامجهانی بررسی شده در این تحقیق، فقط یک جام تا به حال سودآور بوده است و آن هم مربوط به جامجهانی ۲۰۱۸ روسیه است. در این جام، روسها حدود ۲۳۵ میلیون دلار درآمد بهدست آوردند که عمده این درآمد به واسطه قراردادهای کلان حق پخش مسابقات بوده است. با این حال سود روسیه نیز از این رقابتها فقط برابر با ۴.۶درصد هزینهها بود نه بیشتر.
در مسابقات جامجهانی، تقریباً همه هزینههای اصلی بر عهده کشور میزبان است. از سوی دیگر، فیفا بهعنوان نهاد جهانی حاکم بر فوتبال بیشترین درآمدزایی را از این مسابقات دارد و این نهاد فقط برخی هزینههای عملیاتی را متقبل میشود.
بیشترین درآمد فیفا نیز از جامجهانی فوتبال شامل پولهای فروش بلیت، حمایتهای تبلیغاتی شرکتها و بنگاههای اقتصادی و بخش عمده آن هم از درآمدهای حق پخش مسابقات است که مستقیم به خزانه فیفا میرود. برای مثال، در آخرین جامجهانی که مربوط به سال ۲۰۱۸ بود، فیفا ۵.۴ میلیارد دلار درآمد بهدست آورد که فقط بخشی از آن به تیمهای ملی کشورها اختصاص داده شد.
البته صورتحساب بلند بالای هزینههای جهانی ورزش با انتقادات و نارضایتیهایی نیز از سوی شهروندان میزبان روبهرو است و طی یک دهه گذشته، موارد متعددی از اعتراضات در شهرهای میزبان درباره سود و زیان رویدادهای جهانی ورزش برگزار شده است.
با نگاهی به آمارها به این نتیجه میرسیم که در سالهای اخیر کشورهای کمتری بهعنوان میزبان، داوطلب اینگونه رویدادها شدهاند. درحالیکه برای میزبانی بازیهای المپیک تابستانی در سال ۲۰۱۶، ۷ نامزد وجود داشت، اما برای رقابتهای جهانی سال ۲۰۲۴ فقط ۲ کشور برای میزبانی اعلام آمادگی کردند.
در سال ۲۰۱۳ و یک سال پیش از آنکه برزیل میزبان جامجهانی ۲۰۱۴ شود، این کشور با دورهای از اعتراضات گسترده و بیسابقه روبهرو شد که بسیاری از شهرهای این کشور را بهمدت چند هفته درگیر کرد. اعتراضات علیه میزبانی جامجهانی حتی در جریان رقابتهای سال ۲۰۱۰ در آفریقایجنوبی تا زمان برگزاری مسابقات ادامه یافت.
میزبانی پر هزینه از رقابتهای جهانی ورزشی، موضوع تازهای است. بر مبنای هزینههای سال ۲۰۱۸، جامجهانی ۱۹۶۶ فوتبال در انگلیس که با حضور ۱۶تیم برگزار شد، فقط حدود ۲۰۰ هزار دلار به ازای هر فوتبالیست هزینه داشت، اما این هزینهها به ازای هر فوتبالیست در سال ۲۰۱۸، به ۷میلیون دلار رسید.
بهنظر میرسد بخش عمدهای از این افزایش هزینهها با ساخت ورزشگاههای جدید برای بازیهای جامجهانی ارتباط دارد. در قطر نیز، از ۸ استادیوم موجود برای جامجهانی، ۷ مورد آن جدیدالتاسیس است و طی ۱۰سال گذشته ساخته شده است. در جامجهانی۱۹۶۶ انگلیس اما هیچ ورزشگاه جدیدی احداث نشد.
انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.