سیلی خوردن سرباز مازندرانی از یک نماینده مجلس سبب واکنشهای بسیاری از سوی مردم و چهره های مختلف شد. در این میان، بسیاری از واکنشها معطوف به رفتار غیرقانونی یک قانونگذار و نبود تمکین نماینده مجلس از قانون بود.
با وجود عذرخواهی نماینده مجلس، شمار زیادی از شهروندان در گفتوگوهای عمومی و فضای مجازی خواهان اجرای قانون و برخورد قانونی با وی شده بودند.
این در حالی است که در شرایطی متفاوت، بعضا اخبار و فیلمهایی منتشر شده که تعدادی از شهروندان خواستار رفتاری سهلگیرانه با فردی شدهاند که قانونشکنی کرده است.
چند سال قبل، شماری در یکی از خیابانهای تهران به موتورسواری که موتورش به علت نداشتن مدارک کافی و گواهینامه توقیف شده بود و به شدت به مامور نیروی انتظامی اعتراض میکرد، کمک کردند تا موتورش را آزاد کرده و از محل بگریزد.
برخی معتقدند نگاهی به این اخبار نشان دهنده برخوردی دوگانه با قانون است؛ رفتاری که گاهی له و گاهی علیه قانون است .
پژوهشگر ایرنا درباره رفتار مردم با قانون در شرایط متفاوت با «مصطفی اقلیما» جامعه شناس و یکی از چهرههای برجسته مددکاری اجتماعی گفت و گو کرده است.
مردم مقابل قانون نمیایستند بلکه رفتار قانونی را خواستارند
اقلیما درباره این رفتارهای متضاد اظهار داشت: نبود آموزش درست سبب شده است تا به نقشمان در زندگی آگاهی نداشته باشیم . مردم همیشه خواهان اجرای قانون هستند اما گاهی دیدهایم حتی روبروی پلیس ایستادهاند تا از یک شهروند دفاع کنند. در واقع در جریان آن موتورسوار یا دختری که در پارک دستگیر شده و مردم به حمایت از او روبروی پلیس میایستند باید در نظر داشته باشید مردم روبروی قانون نایستادند بلکه خواهان برخورد قانونی مجری قانون در سمت پلیس با فرد خاطی بودند. یک دختر شاید هنجارشکنی کرده یا موتورسواری خلاف قانون رفتار کرده است اما رفتار قانونی و حقوق شهروندی مجری قانون را مجاب میکند تا او را به صورت محترمانه بازداشت کند، حقوق قانونی او را رعایت کند و او را به دادگاه یا مراجع قضایی تحویل دهد. وقتی پلیس مجبور به اقدام تند شود، مردم تحریک شده و به مقابله برمیخیزند
این جامعه شناس با اشاره به اینکه سرباز وظیفه مجری قانون بوده و طبق قانون نباید اجازه عبور به هیچ شخصی میداده و کاری که انجام داده رفتار قانونی و جزئی از شرح وظایف او بوده است گفت: این سرباز در نقش یک سرباز وظیفه شرح وظایف خود را انجام داده است اما به علت ادبیاتِ گاهی نادرست در کلانتریها و اماکن اجرای قانون که نسبت به متهمین به کار میرود از یک اصطلاح ناپسند استفاده کرده است چرا که احساس کرده حق با او است و فرد روبروی او فارغ از هر سمتی متهم به قانونشکنی است و این آموزش به صورت غیرمستقیم و از طریق مشاهده نحوه رفتار با متهمان به او رسیده است و دقیقا این امر سبب تحریک نماینده شده است .
تاکید رهبری بر شایستهسالاری؛ ضرورتی که همیشه رعایت نمیشود
اقلیما افزود: از سوی دیگر، نماینده مجلس یک فرد قانونگذار است که نقش خود را فراموش کرده و به جای اینکه این نحوه برخورد را در مجلس پیگیری کند تا شهروندان دچار این توهینها نشوند و احترام به قانون را متذکر شود، به صورت سرباز وظیفه یک سیلی نواخته و بعد هم در صدد توجیه ماجرا است در حالی که یک نماینده باید شخصیت و شان نماینده شدن را داشته باشد وبه نقش خود به عنوان یک مرجع قانونگذار آگاهی داشته باشد. نماینده مجلس به عنوان یک فرد متعهد و مسوول و مسلمان از مردم رای گرفته است اما این رفتار نه نشانی از صعه صدر و حسن خلق مسلمانی دارد نه تعهد به مردم بلکه رفتاری شخصی ومرهون قدرت است .
به گفته رئیس انجمن علمی مددکاری ایران، مقام معظم رهبری هر سال در دیدار با مسوولان کشوری بر لزوم شایسته سالاری، پایبندی به قانون و پاسخگویی تاکید دارند. حضور افرادی که این چنین رفتارهای خارج از چارچوب دارند نشاندهنده عدم اجرای شایسته سالاری است یعنی فردی در یک پست منصوب شده که ابعاد اجتماعی و شانیت و شرح وظایف آن شغل را رعایت نمیکند.
وی در ادامه تصریح کرد: همه افراد در هر جایگاهی باید به نقش خود آگاه باشند و آموزشهای لازم جهت انجام شرح وظایف خود را ببینند. همه دستگاه ها باید آموزشهای لازم را به نیروهای خود بدهند و نحوه برخورد با ارباب رجوع و کسانی را که مراجعه میکنند را یاد بگیرند. نماینده مجلس و مدیران هم که دارای تریبون هستند و و زیر ذره بین رسانه ها قرار دارند باید به عنوان الگویی مناسب رفتاری درست داشته باشند. برخورد خشن و ضرب و شتم از سوی هیچ مسوولی در هیچ جایگاهی پذیرفته نیست و این رفتار سبب تحریک مردم و برخورد با مجری قانون است. در واقع مردم همیشه خواهان اجرای قانون هستند اما گاهی از نحوه رفتار مجریان قانونی گلایه دارند.