به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به همراه معاون امور صنعتی و تحقیقاتی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به پرسش ها درباره واکنش‌ها به توانمندی موشکی و پهپادی کشور پاسخ دادند.
مجری؛ خانم امامی: پهپاد مهاجر ۱۰ با حضور رئیس جمهوری اسلامی ایران رونمایی شد. آن چه رونمایی شد موضوع گفتگوی ویژه خبری امشب است هم به جهت جزئیات رونمایی و بررسی قابلیت‌های پهپادی و موشکی جمهوری اسلامی ایران و هم بررسی ابعاد و واکنش ها.
سردار سید مهدی فرحی؛ جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح: به نوبه خودم تبریک عرض می‌کنم روز صنعت دفاعی را خدمت مردم شریف ایران و همه جوانان و نخبگانی که در این افتخار بزرگ نقش داشتند و سهیم بودند.
مهندس افشین نادری شریف؛ معاون امور صنعتی و تحقیقاتی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح: من هم به نوبه خود هفته صنعت دفاعی، روز صنعت دفاعی را به همه صنعتگران این عرصه تبریک عرض می‌کنم.
سؤال: سردار آن چه با حضور رئیس جمهور رونمایی شد حاصل تلاش فن آوران و تلاش گران این عرصه، اگر بخواهیم در دو بعد موشکی و پهپادی آن را بررسی کنیم، مهمترین قابلیت‌ها و توانمندی‌ها را کدام موارد اشاره می‌کنید. ما در کجا بودیم و الآن در چه مرحله و در چه جایگاهی ایستادیم.
سردار فرحی: ما در این دو سرفصلی که اشاره فرمودید چه بحث موشکی و چه پهپادی عمر هر دو این محصولات عمر خیلی کوتاهی است حدود ۲۰ سال است هر دوی اینها ما حدود ۲۰ سال قبل خبری از این دو محصول وجود نداشت در کل صنایع دفاعی، ولی با یک همت بلندی که انجام شد در هر دوی این سرفصل‌های محصولی تلاش زیادی شد. در حوزه موشکی از سال تقریباً ۷۷ که یک تلاش جدی انجام شد وزارت دفاع وارد پنج مقوله موشکی شد؛ هم موشک‌های ضد زره، هم موشک‌های پدافند، هم موشک‌های کروز، هم موشک‌های بالستیک و هم ماهواره بر‌ها که به نوعی موشک و حاوی ماهواره هستند، این پنج مقوله را با یک نواختی و با تقدم و تأخری شروع کرد و امروز به لطف خدا در هر پنج زمینه شاخص‌های خیلی بلندی را کسب کردیم. که اگر بخواهم فقط در ارتباط با بحث بالستیک صحبت کنم که موضوع بحث امشب است و از سایر مقولات عبور کنم به خاطر هم ضیق وقت، هم این که هر کدامشان زمان زیادی می‌طلبد برای صحبت، موشک بالستیک از همان حدود ۲۰ سال قبل به صورت موازی در دو سرفصل وارد کار تحقیق و تولید شد. یکی موشک‌های بالستیک سوخت جامد، یکی موشک‌های سوخت مایع. هر دوی اینها مسیر بلوغ خیلی جدی‌ای را طی کردند و واقعاً در یک بازه زمانی کوتاه که من اگر بخواهم مقایسه کنم می‌توانم بگویم یک شبه ره صد ساله طی کرد صنعت موشکی ما، چون ۲۰ سال و ۲۵ سال در عرصه تولید موشک و اقتدار موشک انصافاً زمان خیلی کوتاهی است در مقایسه با حتی کشور‌های پیشرفته ولی این مسیر بلوغ و سیر تطوری که طی کرد از موشک‌های ابتدایی چه در سوخت جامد و چه در سوخت مایع کم کم مسیر بلوغ را طی کرد تا امروز که ما به یک بلوغ فوق العاده رسیدیم که آقای رئیس جمهور هم پریروز این را افتتاح کردند، هم موشک شهید قاسم تحت عنوان موشک سوخت جامد، و موشک خرمشهر تحت عنوان موشک سوخت مایع که البته هر دوی اینها مراحل تحویل دهی شان برای نیروی هوا-فضای سپاه بود.
مجری: یک تعبیر شما را طرح پرسش کنم البته تا دقایق چند این که این مسیر بلوغ یک مسیری بوده که صنعت موشکی ما در سایه تلاش صنعتگران این عرصه یک شبه ره صد ساله را رفته.
سؤال: سردار یک جایی گزارش شد که مثل فشنگ عمل می‌کند آن چه رونمایی شد، یعنی چه؟
سردار فرحی: من اولاً آن سؤال ابتدایی شما را پاسخ دهم که ما چطور یک شبه ره صد ساله را رفتیم. موشک دو ویژگی خیلی فوق العاده دارد در کشور ما، یکی این است که الآن یک محصول صد درصد تحریمی است. همه در‌ها به روی ما بسته است و دوم این که یک محصول فوق العاده راهبردی و با فناوری‌های بالا و بالاتر از همه اینها یک محصول سیستمی است یعنی باید تمام عوامل، مؤلفه‌ها و المان‌های آن باهم کار کنند. بیش از ۱۰ هزار فانکشن یا وظیفه به صورت میلی ثانیه‌ای باید با همدیگر همکاری کنند و یک حرکت سیستمی را انجام دهند. یعنی فوق العاده محصول پیچیده از آن طرف هم در شرایط تحریم، بنابراین این کار تقریباً نشدنی بوده ولی ما با همت بلند و ارتباطات بسیار گسترده و استفاده از شبکه همکاران، دانشگاه ها، جوان‌های مختلف و همچنین شرکت‌های دانش بنیان این کار به لطف خدا عملیاتی شد و امروز محصولی آمده بیرون که مثل فشنگ عمل می‌کند، یعنی چه مثل فشنگ عمل می‌کند یعنی اولاً کوچک است، چابک است، ارزان است و به صورت بسیار تاکتیکی است یعنی کمتر از ۱۰ دقیقه آماده پرتاب می‌شود، کمتر از ۱۰ دقیقه و سرعتش فوق العاده بالاست بین ۱۲ تا ۱۶ ماخ است و برخوردش به هدف حدود ۵ تا هفت ماخ است، ورودش به جو کاملاً سرعت بسیار بالایی دارد و ضد پدافند و ضد جنگال است. این نقش یک فشنگ را دارد.
سؤال: و قبلاً چطور بوده؟
سردار فرحی: قبلاً زمان حاضر به راه شدن شاید چند ساعت بود و زمان حتی جمع کردن و خارج شدن چند ساعت بود و دقت‌ها خیلی پایین‌تر بود، سرعت‌ها خیلی کمتر بود و شانس این که مورد هدف قرار بگیرد خیلی بیشتر بود. الآن به لطف خدا همه مسائل حل شده و این موشک می‌تواند مثل یک تیر فشنگ در ابعاد گسترده و با تیراژ بسیار بالا و با نواخت بالا شلیک شود.
سؤال: یک بخشی از ویژگی‌ها و توانمندی‌ها را سردار به آن اشاره کردند بپردازیم به ویژگی‌های خاص مهاجر ۱۰ و یک نکته مهم که ما بین مهاجر شش تا مهاجر ۱۰ باز هم مهاجر داشتیم؟
آقای نادری: ما قبل از این که بحث پهپاد مهاجر ۱۰ را مطرح کنیم بگذاریم من این نکته را اشاره کنم. پهپاد یکی از بومی‌ترین سامانه‌های دفاعی ماست. شاید ما در ایران جزو اولین کشور‌هایی هستیم در دنیا که از پهپاد به عنوان یک عملیات رزمی استفاده کردیم. در دوران دفاع مقدس پهپاد مهاجر یک و این سامانه؛ ایده اش، پرورش این ایده، محصولات مختلفی که ایجاد شد کاملاً داخل کشور خود ما بومی شد. اما پهپاد مهاجر ۱۰ و پهپاد‌هایی که تفاوتش نسبت به مهاجر شش و بین مهاجر شش و مهاجر ۱۰ چه اتفاقی افتاده؟ این پهپاد مهاجر ۱۰ نسبت به مهاجر شش مداومت پروازی اش دو برابر شده. پهپاد مهاجر ۱۰ پهپادی است که در کلاس پهپاد‌هایی هستند که دارای مداومت پروازی بالا در ارتفاع متوسط هستند. مداومت پروازی اش نسبت به پهپاد مهاجر شش دو برابر شده، حمل محموله و بارش دو برابر شده، ویژگی بارز این پهپاد نسبت وزن به محموله قابل حملش که این پهپاد یک پهپاد خیلی سبک و با توجه به سبکی اش می‌تواند وزن خیلی خوبی را از محموله‌های مختلف و وسایل مختلف حمل کند. بین مهاجر شش و مهاجر ۱۰ هم ما پروژه‌های مختلفی را داریم. ما پهپاد مهاجر ۸ سال گذشته رونمایی شد، یک پهپاد از لحاظ ابعادی خیلی کوچکتر از پهپاد مهاجر شش، یک پهپاد گشتی است نه به عنوان یک پهپاد رزمی و کاربری بیشترش به عنوان یک پهپاد آموزشی استفاده می‌شود سال گذشته رونمایی شد و تصاویرش درآمد. پروژه‌ای داریم تحت عنوان پهپاد مهاجر هفت و ۹ و در دست کار است و این طور نیست که الزاماً این به ترتیب شماره این پروژه‌ها رونمایی شود؟ نه این با مأموریت‌ها و قابلیت‌های مختلف در دست بررسی است که آن‌ها هم در وقت خودش ارائه و رونمایی خواهد شد. این نکته را هم اضافه کنم؛ پهپاد مهاجر ۱۰ یک پهپاد نیست که این طور ما امروز ما یک پهپاد ارائه کنیم بگوییم رفتیم تا چند سال دیگر دوباره یک پهپاد دیگر مثلاً بشود مهاجر ۱۲، مهاجر ۱۴ یا مهاجر ۲۰؛ توسعه صنعت پهپادی در کشور و در نیرو‌های مسلح یک نقشه راه دارد. این نقشه راه منشعب از میدان نبرد و محیط عملیاتی است از یک طرف نیاز‌های عملیاتی در آن تعریف می‌شود، میدان نبرد، شرایط میدان در آن مهیا می‌شود، پیش بینی و براورد می‌شود از یک طرف فناوری‌هایی که بومی شده و فناوری‌هایی که باید کسب شود مشخص می‌شود. با توجه به این نقشه راه ما می‌دانیم که چه سالی چه فناوری‌ای را باید کسب کنیم، چه فناوری را باید توسعه دهیم به چه محصولی برسیم، با این محصول چه قابلیتی را باید ایجاد کنیم و با کدام پهپاد. این برنامه شده، زمان بندی دارد دقیقاً مشخص است.
سؤال: و الآن مطابق این زمان بندی‌ها در عرصه موشکی و پهپادی پیش رفتید؟
آقای نادری: دقیقاً هم طبق این زمان بندی دارد پیش می‌رود و قابلیت‌های مختلفی در این نقشه راه مشخص شده که امروز پهپاد مهاجر ۱۰ را دیدیم، در اینده قابلیت‌های مختلف با پهپاد‌های متفاوت دیگری قطعاً ارائه خواهد شد.
سؤال: سردار فرحی یک بخشی از صحبت‌ها و مصاحبه شما در بعضی سخنرانی‌ها اشاره و تأکید داشت برای این که نرخ تولید ما این قدر در این حوزه و این موضوع زیاد است که امکان نگهداری آن را به سختی داریم. الآن همین وضعیت هست؟
سردار فرحی: خوشبختانه نرخ تولید خیلی خیلی شتاب گرفته، هم از لحاظ تنوع، هم از لحاظ تیراژ و هم از لحاظ کمیت که اینها عملاً تنوع بیشتر، تیراژ بالاتر به گونه‌ای که ما نرخ رشد محصولمان از نرخ رشد زاغه هایمان خیلی بیشتر شده، یعنی ما به رغم داشتن این همه شهر‌های موشکی و این همه مجموعه‌هایی که موشک‌ها را می‌توانند نگهداری کنند ولی ما نرخ رشدمان در تولید بیشتر است. این موضوع دارد حل می‌شود و تعاملی که با نیرو‌های بهره بردار و هوا-فضای سپاه داریم این کار دارد به یک جمع بندی خوبی می‌رسد که ما بتوانیم از مکان‌های جدید هم ایجاد کنیم و هم استفاده موقت کنیم تا بتوانیم این نرخ تولید بالا را بتوانیم در ظرف‌های مخصوص و مکان‌های مناسب خودش نگهداری کنیم که این خود، پیام خیلی خوبی دارد، پیام خوبش این است که قابلیت و تولید انبوه محصولات خیلی خوب فراهم شده. من علاوه بر این که به شما عرض کردم که ما در محصولات موشکی بحث تاکتیکی‌تر شدن که زمان شلیک به ۱۰ دقیقه رسید، دقت که به نقطه زیر سی متر رسیده و اثربخشی که سرجنگی‌ها قابلیت فوق العاده پیدا کردند و همچنین برد که ما به حداکثر دو هزار کیلومتر رسیدیم و این را متوقف کردیم به خاطر این که دکترین و سیاست‌های کشور بالای دوهزار کیلومتر نیست و همچنین نگهداری و ماندگاری محصولات مان در انبار‌ها الآن به بالای ۱۰ سال رسیده که فوق العاده نکته مهمی است، علاوه بر اینها ما مانورپذیری را هم برای موشک هایمان اعمال کردیم. استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی را کم کم داریم اعمال می‌کنیم و قابلیت‌های ضد جنگال و ضد جنگ سایبری را هم به آن اضافه می‌کنیم؛ اینها همه پیام‌های مثبتی است که کنار اینها تیراژ دارد انبوه می‌شود و تنوع هم چه در سوخت مایع و چه در سوخت جامد دارد بیشتر و بیشتر می‌شود. بعد مشکل نگهداری آن‌ها هم حتماً با کمک همه دوستان حل خواهد شد.
سؤال: آقای مهندس به نقشه راه اشاره کردید، زمان بندی‌ها در صنعت موشکی و پهپادی و صنعت دفاعی ما که مطابق برنامه ریزی‌ها داریم پیش می‌رویم، اما یک سؤال بسیار مهم این که ما چرا روی حوزه پهپادی تمرکز داریم، چه قدرت دفاعی را در موقعیت‌های مختلف برای جمهوری اسلامی ایران این تمرکز و این دستاورد‌ها به همراه خواهد داشت؟
آقای نادری: طبیعی است که در دکترین دفاعی در نقشه راه دفاع و عملیات هر کشوری نقطه اتکا؛ قابلیت‌ها و مزیت‌های کلیدی اش است. هر کشوری نقشه‌های عملیاتی خود را بر اساس توانمندی‌های خود، نقاط قابل اتکای خود تعیین می‌کند و سعی می‌کند عرصه نبرد را با آن ابعاد و با آن متغیر‌ها رقم بزند. طبیعی است که ما دو عامل قدرت زا، دو عامل توانمندساز و باعث اقتدار دفاعی نیرو‌های مسلح؛ یک موضوع اش موضوع موشکی است، یک موضوع دیگر؛ موضوع پهپادی است طبیعی است که ما روی این موضوع سرمایه گذاری کنیم، قابلیت هایش را افزایش دهیم و از این قابلیت‌ها در عرصه‌های مختلف استفاده کنیم. استفاده از این قابلیت‌ها در عرصه‌های مختلف باعث توسعه حوزه عملیاتی این محصول خواهد شد. ما به عنوان مثال و عرض کردم در نقشه راه؛ مثلاً قابلیت‌های پهپاد‌های آب نشین، قابلیت پهپاد‌های ناونشین، قابلیت پهپاد‌هایی که بتوانند عملیات جنگ الکترونیک انجام دهند، بتوانند قابلیت جمع آوری اطلاعات، اشراف اطلاعاتی انجام دهند به عنوان یک مزیت و محصولی است که نقطه اتکای نیرو‌های مسلح ماست و این دائماً در حال توسعه و پیشرفت است و بر اساس این قابلیت‌های دفاعی هم برنامه ریزی خواهد شد.
سؤال: سردار من بر می‌گردم به پاسخ پرسش قبل و تأکید شما مبنی بر بالا بودن نرخ تولید و تلاش‌هایی که دارد در این حوزه صورت می‌گیرد و یک سؤال؛ ما پر بودن انبار‌های موشک را داریم و از یک طرف دیگر می‌بینیم که انبوه موشک‌های دیگری به سپاه دارد الحاق می‌شود، مطمئناً این پیام دارد.
سردار فرحی: بله پیام بازدارندگی، پیام قدرت و اقتدار، ضمن این که تنوع موشک خودش کاربرد‌های مختلف دارد مثلاً در حوزه موشک‌های کروز که خود یک نرخ انواع موشک در آن پنج سرفصلی که عرض کردم هست تبدیل شده به دستان بلند کشور که می‌تواند هم از عمق کشور و هم از ساحل، هم از دریا، هم از هوا و هم از زیرسطح بتواند شلیک کند با برد هزار کیلومتر که چند هفته پیش توسط آقای وزیر دفاع افتتاح شد؛ تحت عنوان موشک کروز ابومهدی و اینها همه تنوع موشک‌ها نشان می‌دهد کاربرد‌های مختلف دارد دیده می‌شود ولیکن دقت و کیفیت در همه اینها مشترک است که متناسب با نیاز‌های راهبردی کشور و همین طور که آقای مهندس نادری شریف فرمودند بسته به دکترین دفاعی کشور ما نیاز به ابزار‌های متعدد داریم که هر کدام سر جای خودش به کار بیاید و کاربردی شود.
سؤال: آقای مهندس من اشاره کنم به بخشی از صحبت‌های رئیس جمهور که تأکید کردند که ما امروز قاطعانه می‌توانیم ایران را به عنوان یک کشور پیشرفته و فناور معرفی کنیم، اگر بخواهیم طبق دکترین دفاعی و آن چه برنامه زمان بندی است در این موضوع و در این حوزه بیاییم رصد کنیم و موضوع را نگاه کنیم به چه موارد و توانمندی‌ها و فناوری‌ها و پیشرفت‌هایی می‌توانیم اشاره کنیم؟
آقای نادری: اجازه دهید من همین سؤال شما را محدود کنم به سامانه پهپادی. یا مثال دیگر روی سامانه موشکی، وقتی ما داریم می‌گوییم کشور موفق شد یک پهپاد تولید کند، در این پهپاد فناوری بسیار زیادی نهفته شده، موضوع موتورش، موضوع مواد اولیه‌ای که باعث می‌شود هم استحکام لازم را به پهپاد بدهد، هم پهپاد سبک شود در شرایط مختلف کار کند. سیستم‌های کنترل پروازش، سیستم‌های الکترونیک هوایی اش، سیستم‌های ارتباطی اش، سیستم سلاحش، خود سیستم سلاحش؛ هوشمندی اش، ایستگاه زمینی که این را کنترل می‌کند، سیستم‌های مقابله با جنگ الکترونیکش؛ اینها همه فناوری‌هایی هستند که در داخل کشور توسعه پیدا کرده و این توسعه فناوری هم به این راحتی به دست نیامده، یعنی حتماً یک سری از موضوعات باید از توسعه علوم و علوم پایه شروع کنیم بیاییم به عقب و به توسعه فناوری برسیم. ما در پهپاد از متریال تا سامانه یعنی از مواد اولیه اش داخل کشور تولید می‌شود بعد مرحله بعدی اش قطعاتش است، مرحله بعدی زیرسامانه اش است، مرحله بعدی اش؛ سامانه. همه اینها فناوری بسیار زیادی در هر یک از این موضوعات نهفته است، وقتی ما داریم در مورد یک سیستم پهپادی صحبت می‌کنیم از هوشمندی، از کنترلش، از سوختش، از سر جنگی اش، از ارتباطش با هواپیما، ارتباطش با ایستگاه زمینی؛ اینها همه فناوری‌هایی است که اینجا به کار برده شده و در همین کشور توسط شرکت‌های دانش بنیان، نخبگان، خبرگان همین کشور توسعه داده شده، عرض کردم واقعاً موضوع پهپاد؛ یکی از بومی‌ترین سامانه‌های دفاعی ماست؛ و اینها همه نقطه قابل اتکای ماست. من یک مثال کوچکی عرض کنم رد شوم بروم، شاید حدود ۱۵- ۱۶ سال پیش برای این که یک مهمات هوشمند داشته باشیم خیلی از کشور‌ها یا انتقال فناوری نمی‌کردند یا نمی‌دادند یا اگر می‌دادند اجازه نمی‌دادند به نقاط حساس یا فناوری گلوگاه این دستگاه دست پیدا کنیم. اما امروز به نقطه‌ای رسیدیم که این فناوری را داریم به دنیا صادر می‌کنیم و دنیا پذیرفته که ما صاحب این فناوری هستیم، صاحب فناوری هوشمندسازی، دقت، نقطه زنی روی انواع مهمات، انواع سامانه سلاح‌ها و این حاکی از توانمندی و ظرفیت‌های بسیار خوبی که داخل کشور وجود دارد.
سؤال: به ابومهدی اشاره کردید سردار، الآن موشک‌های کروز ما با ابومهدی سرآمد هستند.
سردار فرحی: بله، من فقط یک نکته‌ای را قبل از این که پاسخ سؤال حضرتعالی را بدهم در تکمیل فرمایشات آقای مهندس نادری شریف عرض کنم؛ بحث نوآوری در وزارت دفاع؛ این هم یک مسیر بلوغی را طی کرده، امروزه نوآوری باز در وزارت دفاع کاملاً نهادینه شده، طی مدت ۱۰ سال گذشته، ورود به عرصه استفاده از نخبگان ملی و دانشگاه‌ها و همچنین پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌های دانش بنیان، ما امروز به جرأت می‌توانیم ادعا کنیم که بیش از ۶۰ درصد قابلیت‌ها و توانمندی‌هایی که در محصولات دفاعی ما وجود دارد، اینها همه برگرفته از ظرفیت‌های بیرون وزارت دفاع است. نوآوری باز، یعنی عملاً شما در بسیاری از مراکز علمی و دانشگاهی و تحقیقاتی کشور آثار وزارت دفاع را می‌بینید، محصولات دفاعی را می‌بینید، جوان‌های بسیار زیادی بدون این که عضو وزارت دفاع باشند دارند خدمات شایسته‌ای می‌دهند، این نوآوری باز خودش پیام خیلی خوبی دارد و آن این است که ما هر کاری می‌توانیم انجام دهیم، آزمایشگاه‌های مختلف، زیرساخت‌های مختلف، انگیزه‌های خیلی خوب که نتیجه اش از داخلش هر محصولی بیرون می‌آید ازجمله این موشک کروز ابومهدی که اشاره کردید که این دیگر آخرین دستاورد موشک‌های کروز ماست. موشک کروز هم عین موشک بالستیک مسیر خوبی را طی کند. از موشک‌های کروز برد کوتاه که حدود ۲۰ کیلومتر بود تا برد متوسط حدود ۱۲۰ کیلومتر تا برد بلند حدود ۳۰۰ کیلومتر و این دیگر برد راهبردی موشک ابومهدی با برد هزار کیلومتر و ان شاء الله ما...
سؤال: کروز هایپر سونیک خواهیم داشت با توجه به این مسیری که الآن اشاره می‌کنید.
سردار فرحی: نخیر، موشک‌های کروز در فرایند هایپرسونیک فعلاً نمی‌روند، آن موشک‌های بالستیک است که رفتند، ولیکن ما موشک‌های سوپرسونیک را برای کروز دیدیم که در مثلاً برد ۳۰۰ کیلومتر و ان شاء الله به زودی هم کارش انجام خواهد شد. اما موشک ابومهدی که رونمایی شد برای برد هزار کیلومتر، هنوز این جریان توسعه ادامه دارد و ما برای برد‌های بیشتر آن هم طرح، توسعه و برنامه داریم. موشک بسیار قابل با سرجنگی یعنی بزرگترین سر جنگی موشک‌های کروز ما؛ موشک کروز ابومهدی ماست و دقت‌های فوق العاده بالا دارد، ضمن این که قابلیت‌های مانور بسیار زیاد دارد، ارتفاع بسیار کمی را می‌تواند برود و توانمندی‌های فوق العاده دارد و در تولید انبوه که در دو ماه پیش تقریباً رونمایی شد، حجم انبوهی از آن‌ها تحویل نیرو‌های مصرف کننده شد.
سؤال: یک نکته؛ با این قابلیت‌ها و توانمندی ها، ما میزان تحرکات دشمنان مان در منطقه در نزدیکی جمهوری اسلامی ایران و آن چیزی که همیشه به عنوان تهدید محسوب می‌شد، چه تغییراتی کرده؟ ما هر مرحله‌ای یک دستاورد با قابلیت‌ها و توانمندی‌های جدید را شاهد هستیم.
سردار فرحی: پاسخ سؤال حضرتعالی دو تا نکته دارد و آن این است که اولاً خود این محصولات و تولیدات؛ قدم اول بازدارندگی می‌آورد؛ یعنی اصلاً باعث می‌شود تهدید حذف شود، چون وقتی اقتدار را ببینند، قدرت و توانمندی را ببینند، محصول را ببینند، شایستگی‌های محصول و مشخصات محصول را ببینند خود به خود یعنی عامل اصلی بازدارندگی است؛ و نکته دوم این که اگر هم خطایی رخ دهد بالأخره این اقتدار خیلی کار می‌کند و برای کشور ما برگ برنده است در عرصه‌های تقابل و دشمنان ما خوب این را می‌دانند که باید خودشان را ببرند تا هزار کیلومتری مرز‌های آبی ما، چون موشک‌های ما الآن بردشان هزار کیلومتر است و این دستان بلند نظام جمهوری اسلامی است که می‌تواند تا هزار کیلومتر آن طرف‌تر را به صورت نقطه زن مورد هدف قرار دهد و ان شاء الله در آینده نزدیک بیشتر.
سؤال: مهندس نادری شریف شما به نشانه تأکید و تأیید سر تکان دادید، می‌خواهم ببینم با توجه به این که معاون امور صنعتی و تحقیقاتی هستید، حتماً این موضوعات در سرفصل شما است و مهمترین برنامه ریزی هایتان برویم سراغ جنگنده ها؛ چیست؟
آقای نادری: در رابطه با جنگنده‌ها به صورت خاص...
سؤال: برویم سراغ کوثر؛ از جنگنده کوثربرای ما بگویید.
آقای نادری: من قبل از این که وارد بحث جنگنده شویم اجازه دهید یادی بکنیم از شهید بزرگوار شهید ستاری، یک زمانی در این کشور اصلاً ساخت هواپیما یک آرزو بود، ایشان جزو اولین کسانی بودند که ساخت هواپیما را در کشور استارت زدند، شروع کردند و این کار اتفاق افتاد. ما در ساخت هواپیما با پروژه آذرخش روی بال هواپیما تحقیقاتی انجام دادیم، فهمیدیم بال را می‌توانیم بسازیم، با پروژه صاعقه تغییراتی روی بدنه دادیم، سکان عمودی را بی شکل کردیم، دو تایی کردیم، آمدیم در جنگنده کوثر روی بدنه هواپیما، بال و بدنه را تغییر دادیم؛ هواپیمای تک کابین را کردیم دو کابین و به این باور رسیدیم که اصلاً می‌توانیم. این فعل باور و این فعل توانستن وقتی صرف شد شروع کردیم به هواپیما ساختن، بال و بدنه را در کوثر خودمان ساختیم، موتور را خودمان ساختیم، الکترونیک هوایی را خودمان ساختیم، سیستم‌های قدیمی و آنالوگش را خودمان به سیستم‌های جدید و دیجیتال تبدیل کردیم و شد جنگنده کوثر. یک خورده رفتیم جلوتر دیدیم نه توان ما اینجا نیست، اینجا جای ایستادن نیست می‌توانیم بیشتر برویم و حرکت کنیم. شروع به اقدام طراحی هواپیما کردیم، هواپیمای جت آزمایشی یاسین؛ خودمان این هواپیما را طراحی کردیم، موتورش مال خودمان است، تمام سیستم‌های پروازی اش مال خودمان است، محاسباتش، آزمایشات و آزمون هایش مال خودمان است. چند وقت پیش این هواپیما رونمایی شد، در آینده نزدیک هم پروازهایش انجام خواهد شد و به تولید خواهد رسید، اما جنگنده کوثر هم در آینده نزدیک تا قبل از پایان سال ۱۴۰۲ ما یک پرواز جمعی از این جنگنده کوثر خواهیم داشت، یک پرواز شش فروندی همزمان که تحویل نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران خواهد شد و این حکایت از تولید انبوه این جنگنده دارد که در کشور تمام قطعات و مجموعه‌ها و زیرسامانه هایش دارد ساخته، تولید و به بهره برداری می‌رسد. علاوه بر آن، سامانه سلاح هایش هم دارد به روز می‌شود، سامانه سلاح هایش هم با توجه به پیشرفت‌هایی که روی انواع مهمات‌های هوشمند، انواع موشک‌های دقیق و نقطه زن این توانمندی را پیدا کردیم، روی این هواپیما دارد کاربری اش انجام می‌شود که بتوانیم از این سامانه سلاح‌ها در این جنگنده استفاده کنیم.
سؤال: مباحث بسیار زیادی در حوزه پهپادی، موشکی، جنگنده‌ها وجود دارد، اما به قدر بضاعت اگر بخواهید جمع بندی کنید سردار و نکات مهم این بحث و رونمایی و سایر موضوعات این حوزه را بگویید برای ما چه می‌گویید؟
سردار فرحی: این که وزارت دفاع دارد می‌رود به سمت خلق جدید، نوآوری، فناوری‌های نو و عرصه‌های هوشمندسازی؛ اینها را ما همه را در قالب یک ماتریس تعریف کردیم که ۳۴ شاخص را برای آن تعریف کردیم، به تمام سازمان‌های وزارت دفاع این ابلاغ شده که اینها باید در بازه‌های زمانی سه ماهه بتوانند این ۳۴ پارامتر و شاخص را انجام دهند؛ تمام شاخص‌های توسعه فناوری، نوآوری، ارتباط با دانشگاه ها، با نخبگان، شرکت‌های دانش بنیان، پارک‌ها و مراکز علم و فناوری است. بنابراین افق وزارت دفاع در یک نگاه؛ افق نوآورانه به سمت محصولات جدید، خلق جدید، خلاقانه و دستاورد‌های بی نظیر خواهد بود.
سؤال: و یک سؤال کوتاه پیش بینی تان از زمان رونمایی موشک‌های سوپرسونیکی که اشاره کردید کی خواهد بود؟
سردار فرحی: اینها چند فاز دارد؛ فاز اولش به نظر می‌آید که امسال بتوانیم این کار را انجام دهیم که برد کمتری دارد و فاز بعدی اش برای سال آینده است.
سؤال: و مهمترین نکات از دید شما؟
آقای نادری: من خیلی سریع می‌خواهم به این نکته اشاره کنم دستاورد‌هایی که امروز رونمایی و ارائه شد، دستاورد‌هایی که در گذشته ارائه شده و قطعاً در آینده ارائه خواهد شد، همه محصول این کشور است، محصول توانمندی و زیرساخت‌های این کشور است ما اگر بیاییم نگاه به داخل کنیم، به توانمندی‌های خودمان اعتماد کنیم، به نخبگان و جوان‌های خودمان اعتماد کنیم، قطعاً به این دستاورد‌ها و بیشتر از این هم خواهیم رسید، فقط مهم این است که برگردیم نگاه به داخل و از این ظرفیت بتوانیم استفاده کنیم.
