به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، قانون جهش تولید دانش‌بنیان یکی از اولین قوانینی بود که در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی در دستور کار قرار گرفت و به تصویب رسید و حدود یک سال از ابلاغ این قانون می‌گذرد. 

هدف از برگزاری این رویداد این است که با مشارکت کسانی که قرار بوده به صورت واقعی از قانون جهش تولید دانش‌بنیان بهره‌مند شوند، میزان موفقیت و عدم موفقیت و چرایی و چالش‌های اجرایی شدن قانون تحلیل و بررسی شود.

در راستای نقش نظارتی مجلس اسلامی و گزارش دهی نهاد‌های مختلف در اجرای قانون، نخستین رویداد نظارتی قانون جهش دانش بنیاد به همت مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و خانه خلاق و مرکز نوآوری قوه مقننه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، برگزار شد.

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، روح الله دهقانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهوری، سید محسن دهنوی رئیس فراکسیون اقتصاد دانش‌بنیان مجلس شورای اسلامی و بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از جمله سخنرانان این رویداد بودند.

بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس طی سخنانی در افتتاحیه همایش نظاره جهش تولید دانش‌بنیان، گفت : مرکز پژوهش‌های مجلس تاکنون بیش از ۵۰ رویداد برگزار کرده است که یکی از این رویدادها، رویداد نظاره است که امیدواریم این رویداد موجب اجرای درست قانون جهش تولید دانش بنیان شود.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، توسعه اقتصاد دانش‌بنیان را راه‌حل مسائلی، چون مهاجرت نخبگان و اشتغال دانش‌بنیان کشور دانست و گفت: ارتقای بهره‌وری برای دستیابی به رشد اقتصادی در دنیای امروز متاثر از میزان بهره‌مندی آن‌ها از فناوری‎‌های پیشرفته است که آن هم در گروی توسعه رویکرد‌های دانش‌بنیان است.

وی گفت : توجه به سیاست‌های فناوری و نوآوری از قبیل افزایش سهم بودجه تحقیق و پژوهش توسعه علوم و فناوری‌های جدید، پشتیبانی از کارآفرینی و فعالیت‌های نوآورانه و توانمندسازی بخش‌های تعاونی و خصوصی یک ضرورت است. نامگذاری‌های سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ از سوی مقام معظم رهبری هم حاکی از اهمیت این موضوع است.

مجلس شورای اسلامی در گام نخست قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان را در سال ۱۳۸۹ به تصویب رساند و در گام دوم قانون جهش تولید دانش‌بنیان را در سال ۱۴۰۱، مصوب کرد تا زمینه‌های سیاستی در این حوزه ایجاد شود.

نگاهداری افزود : این قوانین در اجزای خود مسائل حوزه اقتصاد دانش‌بنیان را به خوبی شناسایی کرده‌اند، ولی نیاز به پیوند و ایجاد یکپارچگی میان اجزا و دمیده شدن روح لازم برای تحقق اهداف آن احساس می‌شود. ارزیابی عملکرد قانون جهش تولید دانش‌بنیان از چهار منظر، شناسایی مسئله و راه‌حل، اجرا از منظر هزینه-فایده، شیوه اجرا و ضمانت اجرای احکام، قابل توجه است، ضمن آنکه این قانون سه راهکار شامل تحریک طرف تقاضای فناوری، حل مسائل خاص شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق و تشویق به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و نهاد‌های حاکمیتی، برای حل مسائل پیش روی تولید دانش بنیان ارائه داده است.

وی گفت : شاخص‌های ارزیابی اثربخشی قانون می‌بایست به جای تمرکز بر ارزیابی ورودی محور، چون تعداد شرکت‌ها و تعداد معافیت‌های مالیاتی بر ارزیابی‌های خروجی محور، چون حجم سرمایه‌گذاری، دانش فنی توسعه یافته، میزان فناوری انتقال یافته، صادرات دانش‌بنیان، و خوشه‌سازی شرکت‌های دانش بنیان و صنعتی، تاکید داشته باشند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص تحریک طرف تقاضای فناوری در قانون جهش تولید دانش‌بنیان، گفت: برای این مهم باید ببینیم انگیزه و دغدغه در دستگاه‌های اجرایی به غیر از الزام قانون چگونه ایجاد می‌شود، همچنین چه باید کرد تا فرایند ورود نهاد‌های عمومی غیر دولتی به بخش‌ها تسریع شود، برای تقویت تحریک طرف تقاضای فناوری، باید فعالیت‌های دانش‌بنیان به استان‌ها نیز تسری یافته و همچنین سازوکاری انگیزشی و تشویقی برای صنایع بزرگ و پر مصرف به منظور استفاده آن‌ها از محصولات دانش‌بنیان به وجود آید، ضمن آنکه شاخص‌های اثربخش و خروجی محور به جای شاخص‌های ورودی محور در این زمینه به کار گرفته شود.

نگاهداری ، در خصوص ضرورت حل مسائل خاص شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، گفت : برای این موضوع می‌بایست مطالبات شرکت‌های دانش‌بنیان از دستگاه‌های اجرایی اخذ و به درستی رفع شوندکه در این زمینه مواردی، چون رقابت غیرعادلانه با شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی و عدم تامین مالی و حمایت از صندوق‌های پژوهش و فناوری استان‌ها، دیده می‌شود.

وی با تاکید بر لزوم پکپارچه نگری و کل نگری زیست بوم فناوری و نوآوری با سایر زیست بوم‌های حکمرانی، گفت: باید ببینیم شرکت‌های دانش‌بنیان و واحد‌های فناور و کسب و کار‌های نوپا در کجای زیست‌بوم کسب و کار کشور قرار گرفته‌اند تا سازوکار حضور آن‌ها در زیست‌بوم‌های حکمرانی کشور را به وجود بیاوریم.

تخصیص اعتبارات پیش بینی شده در قانون به بخش دانش‌بنیان، یک صرورت است. رویکرد دانش بنیان می‌بایست در سطح جامعه، حکمرانی و مدیران عرصه تولید و زیر بنایی اداره کشور نهادینه شود.

سید محسن دهنوی، عضو هیات رئیسه مجلس هم در سخنانی با تاکید بر اهمیت ویژه برگزاری این رویداد نظارتی، تاکید کرد: این قانون به گواه فعالان زیست بوم و همچنین تایید مقام معظم رهبری جزو بهترین قوانینی بود که در این دوره مجلس به تصویب رسیده است. همچنین معتقدیم تکمیل این اقدام خوب، اجرای درست این قانون است و رویداد نظارتی قانون جهش تولید دانش‌بنیان، گام مهمی در راستای پیگیری اجرایی شدن این قانون است.

وی افزود : امروز مسأله ما فتح قله‌های فناوری و تبدیل شدن اقتصاد ما به اقتصاد دانش بنیان است که فارغ از دولت‌ها و مجالس و جایگاه‌های سیاسی و اقتصادی، مدیون رهبر معظم انقلاب هستیم که پای این موضوع ایستادند و امروز جایگاه علمی و فناوری ما زبانزد کشور‌های دنیا است.

دهنوی به قانون جهش تولید دانش بنیان اشاره کرد و گفت : بخش‌هایی از قانون تا امروز اجرا شده و بخش‌هایی از آن منتظر اجرا است. 

وی همچنین افزود: برخی بخش‌ها که باید مجوز‌های کسب و کار را صادر کنند، خلل‌هایی دارند از این رو همچنان ، به کمک ریاست مجلس برای حمایت از دانش بنیان نیاز داریم.

رئیس فراکسیون اقتصاد دانش بنیان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه گام‌های بلندی برای رسیدن به قله در حوزه دانش بنیان برداشته ایم، اما کافی نیست، عنوان کرد: مجلس و دولت آمادگی کمک به این زمینه را دارد، اما مهم‌ترین اقدام باید از سوی افرادی که در حوزه دانش بنیان فعالیت کرده و فعالان زیست بوم دانش بنیان ، انجام شود .