«ژوزف شاهی»، «گاگیک طومانیان»، «فریبرز موریم»، «اسحاق تیزابی»، «جهانبخش نمیرانیان»، «رستم آذرباد»، «داریوش آبادیان»، «جانی بت اوشانا»؛ این‌ها و چندین و چند نام دیگر به گوش ما آشنا نیست. تنها از ترکیب چند نام در این میان، می‌شود حدس زد، اینها نام‌هایی است مربوط به پیروان ادیان دیگر که در ایران زندگی می‌کنند و جوامع کوچکی را برای خود تشکیل داده‌اند؛ ارامنه، زرتشتی‌ها و آخرین بخش هم متعلق به کلیمی‌هایی است که در ایران زندگی می‌کنند.

اما این نام‌ها اینجا چه می‌کنند؟

اینها بخشی از شهدای اقلیت‌های مذهبی در ایران هستند؛ هموطنایی که دوشادوش دیگر برادران و خواهران خود پا به میدان گذاشتند تا از خاک کشورشان دفاع کنند و چه جانانه هم دفاع کردند؛ شهدای بزرگی که هرچند با ما در دین اشتراک نداشتند، رنج هموطنانشان را رنج خود دیدند، سختی آنان را سختی خود پنداشتند و مردانه پا در رکاب نبرد گذاشتند.

دکتر آرمان بوداغیانس در کتاب گل مریم که درباره شهدای اقلیت‌های مذهبی به چاپ رسیده، راجع به شهادت شهید آرمن آلفرد گبری ـ که بدون آگاهی خانواده و پنهانی به جبهه‌ها رفته بود ـ می‌نویسد: «روزی «آلفرد» در پست دیده‌بانی مشغول کشیک بوده و دوستان او فکر می‌کردند که او خوابیده است! بعد از نزدیک شدن، متوجه شدند که پوتین‌های او پر از خون می‌باشد... «آلفرد» بر اثر اصابت گلوله به شهادت رسیده بود.»
 
لحظه‌های اینچنین کم نبودند و شهدای چنین کم نیستند؛ هرچند نامشان کمتر بر خیابان‌های شهر دیده می‌شود و تصویرشان کمتر دیوارهای شهر را آذین بسته؛ اما هستند خانواده‌های بسیاری که تصویر فرزند جوانشان را روی دیوار خانه‌شان کنار تمثال عیسی مسیح، زرتشت و شمعدان‌ها نه شاخه‌شان گذارده‌اند و هنوز دل در گروی آنان دارند.

به یاد همه شهدای بزرگی که در راه پاسداشت ایران عزیز پایمردی کردند و به احترام همه شهدای اقلیت‌های مذهبی؛

ایران جهان است
وقتی گره می‌خورد
گردنه‌های زاگرس
با چکاد آرارات
و دره‌های البرز
با تنگه‌های هندوکوش