سید علی میرمحمدی دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران در گفتگو با خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صدا و سیما به نیاز بیش از ۲۰ صنعت به کاتالیست و جاذب‌ها اشاره کرد و گفت: کاتالیست به عنوان یک کالای راهبردی در تبدیل و تسریع واکنش مواد شیمیایی و تصفیه‌ی مواد نفتی در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، پالایش و سی‌ان‌جی، صنعت فولاد، خودرو، صنایع مس، صنعت دارو و مواد غذای و حتی دستیابی به هوای پاک و حفظ محیط زیست، کاربرد دارد. 

 

 

وی به مصرف داخلی سالانه حدود ۴۰ هزار تن کاتالیست در کشور اشاره کرد و افزود: توان تولید سالانه ۱۲۰ هزار تن کاتالیست در کشور وجود دارد به همین دلیل تولیدکنندگان مازاد تولید خود را به کشور‌های اطراف، روسیه، ونزوئلا، عمان صادر می‌کنند. 

 

 

میر محمدی در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص تامین مواد اولیه تولید کاتالیست ها؛ گفت: کاتالیست یک کالای دانش‌بنیان است و بخش زیادی از ماده اولیه در داخل و بخشی از خارج از کشور تامین می‌شود، اما تلاش تولیدکنندگان این است که به دانش فنی تهیه مواد اولیه دست پیدا کنند و همه مواد اولیه مصرفی را در داخل تامین کنند.

 

 

وی افزود: در طول ۲۰ سال گذشته برای تولید کاتالیست، برخی تولیدکنندگان با دانشگاه‌ها همکاری کردند، عده‌ای از طریق مهندسی معکوس و تعدادی هم با انتقال فناوری درصدد تولید و بومی سازی این محصول بوده اند. 

 

میرمحمدی در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص اینکه آیا تولیدات داخلی قابل رقابت با محصولات خارجی است؛ گفت: بله؛ وقتی محصولی را صادر می‌کنیم در واقع رقیب خارجی‌ها هستیم و با اروپایی‌ها در مناقصه شرکت می‌کنیم. 

 

 

 

دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران به تولید مهمترین کاتالیست صنعتی برای نخستین بار در کشور اشاره کرد و افزود:کاتالیست آر اف سی سی RFCC با تبدیل نفت کوره به بنزین و مواد سبک نفتی تولیدِ مازاد نفت کوره در پالایشگاه‌ها را کاهش می‌دهد.

 

وی با بیان اینکه تا کنون هزار تن از این کاتالیست مصرف شده است، گفت: در این فرایند ۵۰ درصد نفت کوره به بنزین و بقیه به گازوئیل و گاز‌های دیگر تبدیل می‌شود، هم اکنون پالایشگاه اراک و آبادان از این کاتالیست استفاده می‌کنند و پالایشگاه اصفهان هم به مصرف کنندگان این کاتالیست افزوده خواهد شد. 

 

 

میرمحمدی با بیان اینکه از سال ۱۳۸۷ درصدد ساخت این کاتالیست در کشور بوده ایم، گفت: هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان برای ساخت این کاتالیست سرمایه گذاری شد و با توجه به عظمت تولید آن می‌توان گفت تولید آن همتراز یک پالایشگاه است و فرایند مصرف آن در حفظ محیط زیست بسیار موثر است. 

 

به گفته میرمحمدی؛ اخیرا شخصی مدعی ساخت این نوع کاتالیست شده که توان اثبات این موضوع را نداشته و با وجود درخواست بازدید، رغبتی به این موضوع نداشت که این می‌تواند نشان از وارداتی بودن محصول باشد. 

 

 

وی به چالش‌های پیش روی تولیدکنندگان اشاره کرد و افزود: تولیدات واحد‌های ایرانی با کیفیت اروپا، قیمت چین و پرداخت با تاخیر انجام می‌گیرد که با توجه به تورم، تامین نقدینگی برای تولید کننده کاتالیست هم سخت می‌شود، به عنوان مثال گرانترین کاتالیست کیلویی ۱۱۰ هزار دلار است که توسط تولید کننده داخلی با قیمت ۳۵ هزار دلار و دو برابر کیفیت نمونه خارجی ساخته شده ولی پرداخت آن با تاخیر انجام می‌شود. 

 

میرمحمدی ادامه داد: وقتی که سفارش خارجی دارید گشایش اعتبار می‌کنید، تولیدکننده خارجی از بانک گشایش کننده اعتبار وام می‌گیرد، اما تولیدکنندگان داخلی دائما با بانک، بیمه و مالیات چالش دارند.

 

 

وی افزود: یکی دیگر از چالش‌های این صنعت خودمحوری و استفاده نکردن از تجربیات واحد‌های تولیدی است به عنوان مثال کاتالیستی که در یک واحد تولید و مصرف می‌شود، مصرف کنندگان در واحد دیگر دوباره آزمایش‌هایی را انجام می‌دهند که همین موضوع باعث کندی توسعه در این صنعت می‌شود، اگر یک واحد صنعتی کاتالیستی را مصرف کرده واحد دیگر هم باید آن را قبول کند.

 

 

دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران با بیان اینکه بیشتر فعالان کاتالیست از بخش خصوصی هستند؛ گفت: بخش دولتی متاسفانه به حوزه کاتالیست سازی وارد شده که در اصل نباید ورود کند، زیرا بخش خصوصی سرمایه‌گذاری کرده و با ورود دولت، بخش خصوصی با چالش و فشار مواجه خواهد شد. 

 

 

میرمحمدی ادامه داد: هم اکنون شرکت زیر مجموعه فولاد به حوزه کاتالیست وارد شده و بخش خصوصی را تحت فشار قرار می‌دهد و به هر قیمتی که خواست محصول را عرضه می‌کند و در مناقصات شرکت نمی‌کند، اینطور بخش خصوصی را با مشکل مواجه می‌کنند و زمرمه‌هایی هست که دیگر بخش‌های دولتی هم در حال ورود به این حوزه هستند.

 

وی در خصوص اینکه آیا کاتالیستی هست که بخش خصوصی توان تولید آن را نداشته باشد و به بخش دولتی محول شود گفت: در صنعت نفت و گاز و صنایع دیگر، حدود ۵ کاتالیست هنوز ساخته نشده است، زیرا بدلیل مصرف خیلی پایین، سرمایه گذاری برای بخش خصوصی صرفه اقتصادی ندارد به همین دلیل بخش خصوصی روی این‌ها کار نمی‌کند، اما بخش دولتی و پژوهشگاه‌ها مانند پژوهشگاه پتروشیمی برای ساخت این کاتالیست‌ها فعالیت می‌کنند که در مقابل ۹۰ کاتالیست ساخته شده و کاربردی در صنایع مختلف توسط بخش خصوصی، بسیار ناچیز است. 

 

 

 

دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران با بیان اینکه خوشبختانه وزارتخانه‌های صمت و اقتصاد همکاری خوبی با انجمن تولیدکنندگان کاتالیست داشته اند، گفت: امسال این ۹۰ کاتالیست به وزارت صنعت ارسال شد و براساس ابلاغ وزارت صمت به وزارت اقتصاد و دارایی و به گمرکات، ورود ۹۰ کاتالیست تولید داخل طبق قانون ممنوع شده است که کار مثبت این دو وزارتخانه در حمایت از تولید داخل بوده است.

 

 

وی ادامه داد: متاسفانه به روش‌های غیرقانونی برخی واحد‌های صنعتی این کاتالیست‌ها را وارد می‌کنند به عنوان نمونه یکی از واحد‌های پتروشیمی ۲ سال قبل کاتالیست وارد می‌کرد، اما شکایت از آن هنوز نتیجه‌ای نداشته است. همچنین به صورت قاچاق با تغییر کد تعرفه و تغییر اسم از گمرک هم وارد می‌شود. 

 

وی علت واردات کاتالیست از سوی برخی واحد‌های تولیدی را از طرفی استفاده از ارز نیمایی و از طرفی نبود باور و اعتماد به تولیدات داخلی هم در بخش خصوصی و هم دولتی عنوان کرد و گفت: با وجود قانون حمایت از تولید داخل و الزام بخش دولتی به مصرف کالای داخلی بازهم عده‌ای اقدام به واردات می‌کنند. 

 

 

به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران؛ مدیران و متولیان صنعت باید برنامه بازدید از صنایع مختلف داخلی را به منظور اطلاع از توان واحد‌های تولیدی در دستور کار خود قرار دهند تا به این باور برسند که تولیدکنندگان در همه زمینه توانایی تولید، تامین نیاز داخل و حتی صادرات دارند. 

 

 

انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران ۱۳ عضو دارد که ۳ عضو در زمینه کاتالیست‌های خودرویی با تولید ۴ میلیون قطعه و بقیه در تولید کاتالیست صنایع دیگر با تولید ۱۲۰ هزار تن در کشور فعالند.