تحریریه پارسینه - گروه اقتصادی: تصویر عمق رکود در بازار مسکن در ایران، رفته رفته دقیق‌تر می‌شود. بر این اساس، آمار ساخت و ساز ۱۶ ساله در شهر تهران بر حسب تعداد مجوز یا پروانه ساخت و ساز صادر شده حاکی از آن است که سال ۱۳۹۹، در کنار سال ۱۳۹۴، بدترین سال‌های عرضه مسکن در پایتخت بوده، این در حالی است که بروز برخی رخداد‌ها همچون تغییرات در میزان تسهیلات اعطایی برای خرید یا ساخت مسکن یا ورود انبوه سازان خارجی، می‌تواند بازار مسکن کشور را زودتر از پیش بینی‌ها از رکود خارج کند.

آمار جدید از تعداد مجوز‌های ساخت و ساز

 

رکود در بازار مسکن برای اهالی این بازار و عموم شهروندان ایران تقریباً محسوس است و این در حالی است که با انتشار مجموعه آمار‌های مختلف که برخی از آن‌ها تازگی دارد، تصویر عمق این رکود دقیق‌تر می‌شود. آمار تعداد مجوز‌های ساخت و ساز صادر شده در تهران در بازه ۱۶ ساله اخیر نشان می‌دهند که از ابتدای سال ۱۳۸۳ تا انتهای سال ۱۳۹۸، در هر سال به طور میانگین حدود ۱۲۶ هزار واحد مسکونی در پایتخت مجوز ساخت یا پروانه ساختمانی دریافت کرده اند.

این در حالی است که بیشترین تیراژ سالانه ساخت مسکن در تهران، مربوط به سال ۱۳۹۱ بود که در این سال، مجموعا ۲۵۳ هزار واحد مسکونی (کمی کمتر از ۲ برابر میانگین سالانه) پروانه ساخت دریافت کردند. به این ترتیب، سال ۱۳۹۱، در ۱۶ سال اخیر بالاترین میزان صدور مجوز منجر به ساخت و ساز واحد‌های مسکونی را شاهد بوده است.

از آن سو، اما کمترین تیراژ ساختمانی در ۱۶ سال اخیردر تهران نیز مربوط به سال ۱۳۹۴ بود که در این سال تنها ۶۵ هزار واحد مسکونی (حدود یک چهارم سال ۱۳۹۱)، پروانه ساخت دریافت کردند. این، اما در حالی است که در سال جاری و تا پایان بهمن ماه، تعداد مجوز‌های دریافت شده تنها ۴۷ هزار مورد بوده و هر چند هنوز آمار اسفندماه به این داده‌های آماری اضافه نشده، می‌توان تصور کرد که امسال از نظر صدور مجوز ساخت و ساز، عمیق‌ترین رکود را در ۱۶ سال اخیر شاهد بوده است.

رونق بعد از رکود تا چه اندازه محتمل است؟

اما آیا ممکن است رکودی تا این اندازه عمیق، به دنبال خود یک رونق هم داشته باشد؟ واقعیت این است که چرخه‌های رونق و رکود جزئی جدایی ناپذیر از اقتصاد و تجارت هستند و به این ترتیب، به نظر می‌رسد کاهش عرضه در سال جاری، دیر یا زود خود را به شکل افزایش قیمت، افزایش مجدد عرضه (از طریق ورود سرمایه گذاران جدید) و افزایش تقاضا نشان بدهد.

با این همه، در مورد زمان بروز این رخداد‌های زنجیره وار نمی‌توان مطمئن بود. بررسی‌های آماری دیگری هستند که نشان می‌دهد بازار مسکن در ایران، اکنون چند سال متوالی در رونق بوده و دوره رکود تازه شروع شده است. اگر همه چیز مطابق روند‌های پیشین پیش برود، دوره کنونی رکود در بازار مسکن ممکن است تا سال ۱۴۰۲ هم طول بکشد و از آن زمان به بعد، دوباره دوره‌ای از رونق شروع شود. در همین حال، اقدامات سیاست گذار (افزایش احتمالی تسهیلات خرید یا ساخت مسکن) و یا ورود شرکت‌های انبوه ساز خارجی به بازار مسکن، می‌تواند این پیش بینی را تحت تاثیر قرار دهد.

در جدول زیر، قیمت‌های جدید پیشنهادی برای املاک مسکونی فروشی در تهران را مشاهده می‌کنید:

 

قیمت پیشنهادی برای فروش مسکن در تهران (هفته منتهی به 22 اسفند ماه)
محله	متراژ (متر مربع)	سن بنا (سال)	قیمت (هر متر مربع)
جشنواره/ زهدی	55	11	10 میلیون تومان
سبلان جنوبی/ ولیعصر	79	17	20 میلیون و 200 هزار تومان
نامجو/ اقبالی	100	نوساز	25 میلیون تومان
گلبرگ غربی/ کرمان	77	17	23 میلیون تومان
هروی/ افتخاریان	105	5	60 میلیون تومان
گیشا/ پروانه	107	5	40 میلیون تومان
نیاوران/ مژده	110	نوساز	90 میلیون تومان
طرشت/ خداداد	91	8	34 میلیون تومان
دروس/ یارمحمدی	150	14	80 میلیون تومان