به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقایان دکتر کیومرث یزدان پناه کارشناس مسائل بین الملل و دکتر احمد زارعان کارشناس مسائل غرب آسیا مهمانان استودیو گفتگوی ویژه خبری و علیرضا کمیلی کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا هم در ارتباط تلفنی با این برنامه درباره ابهام در مرحله دوم آتش بس غزه با هم به بحث و تبادل نظر پرداختند.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:

سوال: همانطور که در خبر‌ها دیدید سخنگوی جنبش مقاومت اسلامی حماس گفته در حال حاضر درباره مرحله دوم توافق هیچ مذاکره‌ای انجام نمی‌شود وی با تصریح بر این موضوع که رژیم اشغالگر مسئول تاخیر در آغاز مذاکرات مرحله دوم توافق غزه است اشاره کرده که رژیم اشغالگر می‌خواهد اسیران خود را بازگرداند، اما همچنان از متعهد شدن به پایان جنگ و خروج کامل از غزه طفره می‌رود بر اساس کلیات توافق آتش بس رژیم صهیونیستی در مرحله دوم باید به طور کامل از نوار غزه عقب نشینی کند و پایان جنگ اعلام شود.آقای دکتر یزدان پناه بپردازیم به کلیات موضوع توافق آتش بس در غزه و مهمترین عللی که الان رژیم صهیونیستی به آن نگاه می‌کند و این تاخیر‌ها را در ورود به مرحله دوم که پایان جنگ در غزه است دارد.
یزدان پناه: قرار بود آتش بسی که برقرار شده با توجه به عنوانش که آتش بس دائمی بود به صورت یک فصل الخطابی در سرزمین‌های اشغالی قرار بگیرد و اساس و بنیان این آتش بس به پایان جنگ و درگیری در این منطقه ختم شود و عقب نشینی ارتش رژیم صهیونیستی از کلیه اراضی تحت اشغالش در این مدت جنگ یک سال و اندی اخیر و به ویژه در نوار غزه در واقع با توجه به بنیان‌های این آتش بس که طرف مقابل رژیم صهیونیستی هم حماس بود و این توافقات با رهبران ارشد حماس و تشکیلات خودگردان صورت گرفت موید این بود که در واقع اینجا دارد اتفاقی می‌افتد که ما دیگر شاهد این سبک جنگ مخصوصاً جنایات رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی نباشیم، اما تجربه ۷ دهه درگیری در سرزمین‌های اشغالی و جنایات بی‌شمار بدون هیچ قید و بند رژیم صهیونیستی نشان می‌داد که این آتش بس هم مانند خیلی از آتش بس‌های گذشته مورد تعرض رژیم صهیونیستی قرار بگیرد و در نهایت در آن پروتکل‌های تایید شده قرار نگیرد و دوباره هنجار شکنی کند و زیر میز بزند. الان به نظر می‌رسد مسئله مرحله دوم آتش بس به واسطه همین رفتار‌های رژیم صهیونیستی بنابر دلایلی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد من فکر می‌کنم اولین دلیل آن برمی‌گردد به مسائل داخلی رژیم صهیونیستی و فشار‌هایی که وجود دارد و نتوانستند آن روند اقناعی که مردم خودشان را متقاعد کنند که این جنگ به نفع ما تمام شده دارند زمان می‌خرند البته این جزو سناریو ثابت این رژیم است همانطور که حیاتش را در بحران می‌بیند معمولاً هم در جا‌هایی که احساس شکست می‌کند سعی می‌کند فرار کند و زمان بخرد و این اتفاقات پیش بیاید. عامل دوم هم برمی‌گردد به موضع‌گیری‌های ترامپ در مورد غزه که این هم بی تاثیر نبوده شاید اتاق فکر رژیم صهیونیستی دارد این گونه تصور می‌کند که با توجه به اینکه ترامپ سنگی را در تاریکی پرتاب کرده که غزه باید بشود یک منطقه گردشگری وابسته به ایالات متحده مثلاً بخشی از سرزمین آمریکا در منطقه خاورمیانه، دارد زمان می‌خرد ببیند آیا این حرف ترامپ مبنای نظری و یا مبنای عملیاتی به خودش خواهد گرفت یا خیر که به نظرم هرگز چنین اتفاقی نخواهد افتاد و مسئله سوم هم برمی‌گردد به فرسایشی شدن توان نظامی رژیم صهیونیستی با همه تهدیداتی که دارند به لحاظ زمانی انجام می‌دهند، اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که ارتش رژیم صهیونیستی آمادگی درگیری مجدد در سرزمین‌های اشغالی را ندارد و اخیراً هم سطوح متعدد امنیت رژیم صهیونیستی توصیه کردند به رهبران این رژیم که فعلاً سطح سیاسی را حفظ کنند تا شرایط برای آزادی تمام اسرای اسرائیلی که در اختیار حماس هستند فراهم شود و بعد اگر شرایط فراهم شد بستر‌ها را برای کنار کشیدن آتش بس و یا برهم زدن قاعده بازی در سرزمین‌های اشغالی دوباره فراهم کنند.

سوال: آقای دکتر زارعان توافق آتش بس در غزه و گذران مرحله اول و علل تاخیر در آغاز مرحله دوم که اهداف کلی و کلانش پایان جنگ در غزه است، مروری داشته باشیم در مرحله اول چالش‌هایی که رژیم صهیونیستی در آن گرفتار شد در مواجهه با برقراری آتش بس و ببینیم رویکردش نسبت به ورود به مرحله دوم چگونه است.
زارعان: ابتدا باید بررسی کرد که رژیم تحت چه شرایط و تحت تاثیر چه زمینه‌های آتش بس را قبول کرد، رژیم به اهدافش در جنگ نظامی دست پیدا نکرد و به شدت در داخل سرزمین‌های اشغالی به ناکارآمدی در اداره جنگ متهم شد اهدافی را تعیین کرده بودند که مهمترین آن حذف مقاومت از غزه بود و آن بحث آزادی اسرایشان هم در اولویت‌های جنگی‌شان بود، اما نه در اولویت اول، آنها این جنگ را آغاز کردند ولی به این هدف دست پیدا نکردند و از سوی دیگر در معرض فشار شدید در داخل بودند از سوی افکار عمومی که چرا دولت در زمینه آزادی اسرا اقدام موثری انجام نمی‌دهد در حالی که می‌داند از طریق نظامی نمی‌تواند اسرا را آزاد کند لذا در این شرایط بود که رژیم در عرصه نظامی دچار استیصال شده بود و از آن طرف هم در معرض فشار افکار عمومی قرار داشت و به این آتش بس تن داد و نکته قابل توجه هم اینجا این است که حماس توانست شروط خودش را در این آتش‌بس محقق کند شروطی که از اول حماس مطرح کرده بود خوب رژیم صهیونیستی خیلی با این شروط موافق نبود، ناچار این شروط را پذیرفت، اما همان موقع هم که این آتش بس را پذیرفت بخش‌های مهمی در جریان‌های سیاسی رژیم صهیونیستی مخالف این آتش بس بودند از کابینه رژیم صهیونیستی ۷ نفر مخالف بودند و بعد از پذیرش آتش بس چند وزیر از کابینه استعفا دادند و وزرای دیگری تهدید به استعفا کردند و اعلام کردند اگر این آتش بس ادامه پیدا کند ما از دولت استعفا می‌دهیم و طبیعتاً ۱۴ کرسی از ائتلاف حاکم از این ائتلاف خارج می‌شد و دولت نتانیاهو سقوط می‌کرد خوب تحت تاثیر چنین شرایطی نتانیاهو این را پذیرفت و از اول هم می‌شد حدس زد که رژیم در این آتش بس صرفاً به دنبال آزادی اسرا است یعنی اصلاً بحث خروج از غزه و پایان جنگ و خروج از محور فیلادلفیا که یکی از ملاحظات اساسی مصری‌ها بود رژیم به دنبال این نیست، چون به اهداف خودش دست پیدا نکرده و معتقد است اگر وضعیت به همین شکل در غزه ادامه پیدا کند ممکن است ۷ اکتبر دیگری رقم بخورد، از این جهت به نظرم می‌رسد به دنبال گونه‌ای از آتش بس است که اولاً موقتی باشد و منجر به خروج نظام میان رژیم صهیونیستی از غزه نشود و رژیم صهیونیستی کماکان بتواند در غزه مداخله نظامی و اقدامات نظامی خودش را علیه مقاومت انجام بدهد و به نوعی اگر آتش بسی هم محقق شد یک آتش بس با پایان باز باشد به نحوی که هر وقت صهیونیست‌ها خواستند بتوانند به غزه حمله نظامی کنند یا هوایی یا حمله زمینی محدود یا هر اقدام نظامی دیگر انجام دهند.

سوال: ارتباط تصویری با لبنان داریم آقای حسینی خبرنگار صدا و سیما، آقای حسینی وضعیت تاخیر شروع مرحله دوم آتش بس در غزه، رسانه‌های منطقه مشخصاً با توجه به نکاتی که کارشناسان در استودیو هم اشاره کردند وضعیت میدانی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی به چه صورت است که وارد نمی‌شود به مرحله دوم که در نهایت پایان جنگ در غزه اعلام شود؟
حسینی: مذاکرات قاهره شکست خورده و منابع صهیونیست به این موضوع اشاره می‌کنند که ادامه سیاست نتانیاهو برای وقت کشی و کارشکنی در مذاکرات آتش بس ممکن است مشکلات بیشتری را برای باقیمانده اسیران صهیونیست در غزه فراهم کند و همین موضوع به اختلافات درونی در جامعه صهیونیستی و در سطوح سیاسی رژیم بیشتر دامن خواهد زد، اما فراتر از این اتفاقاتی که الان دارد می‌افتد آن چیزی که باعث شد اصل رژیم صهیونیستی با یک مشکل جدید و جدی الان رو‌به‌رو شود این است که مقاومت فلسطین مشخصا حماس و جنبش جهاد اسلامی در روز آتش بس دقیقاً یک ظهور کاملاً مقتدرانه داشت و این برنامه آمریکا و رژیم صهیونیستی را برای مرحله بعد از جنگ یا روز بعد از جنگ در غزه و چشم انداز غزه و هویت غزه بعد از جنگ کاملا این برنامه را به هم ریخت و به یک چالش جدی این موضوع را کشاند، در عین حال نتانیاهو بعد از آمدن ترامپ و بعد از سقوط نظام بشار اسد در سوریه احساس می‌کند که یک نفس تازه گرفته و در عین حال برخی محافل صهیونیستی و از نگاه صهیونیستی محافل و مراکز راهبردی یعنی جا‌هایی که اندیشه دارند و فکر می‌کنند نگران هستند از ریسک بالای نتانیاهو به این معنا که نتانیاهو دارد به سمتی می‌رود که ممکن است رژیم صهیونیستی هر آنچه که به دست آورده را کاملاً از دست بدهد این اختلاف در میان صهیونیست‌ها وجود دارد که چه راهی را انتخاب کنند یا بروند به سمت روند عادی سازی روابط با رژیم‌های باقیمانده عربی که همچنان با رژیم صهیونیستی روابط علنی ندارند و رژیم صهیونیستی در پشت دیوار‌های حائل خودش را تقویت کند در موضع دفاعی نگاه نتانیاهو برعکس است او فرار به جلو را انتخاب کرده و ما شاهد این سیاست نتانیاهو در کرانه باختری رود اردن، در داخل فلسطین و همچنین در سوریه هستیم کسانی که مخالف نتانیاهو هستند این موضوع را اعلام می‌کنند که این سیاست نتانیاهو بسیار خطرناک است، چون اگر یک انفجار گسترده در داخل فلسطین، در کرانه باختری و غزه و همچنین فراتر از داخل فلسطین در محیط پیرامونی فلسطین در سوریه و حتی ممکن است با لبنان دوباره روی دهد ممکن است اصل موجودیت رژیم صهیونیستی با یک چالش و بن‌بست جدی رو‌به‌رو شود که دیگر حتی کمک‌های ناتو و آمریکا نتواند به رژیم کمک کند. به هر حال نتانیاهو برای باقیماندن خودش نیاز دارد به ایجاد تنش و موضوع غزه موضوعی است که سر این موضوع الان نتانیاهو دارد بازی می‌کند و آن اتفاقی که در مراسم تحویل اسیران رژیم صهیونیستی دارد می‌افتد و نمایش قدرت حماس را می‌بینیم برای نتانیاهو یک مشکل و بحران جدی است به این معنا که پایان جنگ غزه یا اعلام پایان این جنگ همانطور که موجب برکناری و استعفای تمام سطوح امنیتی و نظامی رژیم تا الان شده موجب سرنگونی نتانیاهو خواهد شد، نتانیاهو ادامه بحران را برای حیات سیاسی خودش لازم می‌بیند.

سوال: ممنون از شما آقای حسینی، آقای دکتر یزدان پناه برگردیم به نکته‌ای که آقای حسینی به آن اشاره کردند بی‌نتیجه ماندن و شکست مذاکرات قاهره و وقت کشی رژیم صهیونیستی از این وقت کشی و برگشت به نقطه صفر رژیم صهیونیستی چه سودی می‌برد؟
یزدان پناه: مذاکرات مصر که از قبل هم مشخص بود به سرانجام نخواهد رسید یعنی همین که بعد از این مذاکرات ما سکوت مقامات عالی رتبه آمریکایی به ویژه آقای ترامپ را داریم نشان می‌دهد که ماهیتاً چنین طرح‌هایی در این بازه زمانی نه تنها این بازه زمانی حتی برای ۵۰ سال آینده هم در این منطقه اصلاً جواب نمی‌دهد این برمی‌گردد به اینکه اصالتاً و ذاتا اگر قرار است بحرانی در این منطقه مهار شود باید فلسطینی‌ها به رسمیت شناخته شوند این یک نکته اساسی است که به نظر من گیر مقامات اسرائیل هم در این مسئله است که اگر قرار است به رسمیت شناخته شود کشور فلسطین با کدام ویژگی‌ها و با چه شکل و شرایطی، این یک بحث اساسی است که ما نباید از آن غفلت کنیم، مسئله دوم هم این است که برمی‌گردد حالا آن ضعف‌های رژیم صهیونیستی سر جای خودش این تشتتی که در حوزه نوار غزه و سرزمین‌های اشغالی وجود دارد به هر حال از تشکیلات خودگردان انتظار می‌رود که در این شرایط حساس و تاریخی یک وحدت رویه‌ای را با نیرو‌های حماس و رهبران حماس و سایر رزمندگان که اینجا جانانه برای سرزمینشان دارند می‌جنگند باید به وجود بیاید اگر نیاید این می‌تواند به رژیم صهیونیستی بهانه بدهد آنها استاد این کار هستند که از این تشتت‌ها بدترین سو استفاده‌ها را بکنند ممکن است مسئله‌ای اتفاق بیفتد بازیابی شیوه مجدد ترور رهبران حماس، این یکی از نکاتی است که به نظر من باید دوستان آنجا متوجه این موضوع باشند، مسئله دوم ارزیابی اینکه آیا رژیم صهیونیستی می‌تواند دوباره مثل همین ۱۵ ماه گذشته با این حجم و با این گستردگی به سرزمین اشغالی مخصوصاً نوار غزه عملیات گسترده انجام بدهد؟ حداقل قطعاً برای بازه زمانی مشخص امکان‌پذیر نیست، چون آن پشتوانه‌هایی که قبلاً داشته انجام می‌شده الان از سوی متحدان اصلی‌اش از جمله آمریکا انجام نمی‌شود، درست است که ترامپ به لحاظ بمباران رسانه‌ای همه هم و غمش را برای حمایت از اسرائیل گذاشته است، اما ترامپ واقعی این گونه نیست در واقع حساب دو دو تا چهار تای همه جوانب را دارد و مسئله سوم که در این زمینه خیلی موثر است و می‌تواند تعیین کننده باشد ارزیابی توان نظامی رزمندگان حماس و مقاومت در سرزمین‌های اشغالی است اسرائیلی‌ها تمام این مدت می‌گفتند و حماس را از بین بردیم، اما یکباره مواجه شدند با حجم گسترده بسیار سازمان یافته و هدفمند و مجهز و انگار نه انگار که اینها ۱۵ ماه تمام دارند زیر شدیدترین بمباران‌ها و حملات نظامی رژیم صهیونیستی در آن منطقه به سر می‌برند این بازنمایی قدرت واقعی رزمندگان حماس هم معادلات رژیم صهیونیستی را بر هم زده است، یک نوع پرخاشگری و عصبانیت در سیستم روانی سیاسی تصمیم گیری رژیم صهیونیستی به طور واضح الان مشاهده می‌شود و همه هم این را متوجه شدند این مسائل باعث می‌شود که اگر یک اتفاق نظری در سرزمین‌های اشغالی میان رهبران سیاسی نظامی و امنیتی فلسطینی‌ها وجود داشته باشد اینها به خوبی می‌توانند آتش بس را مدیریت کنند بروند وارد فاز دوم شوند و تازه در فاز دوم با قدرت بیشتری اهداف فلسطینی‌ها را در تحقق آتش بس و صلح و در نهایت به رسمیت شناختن آنها انجام بدهند. این به نظرم یکی از ضروریاتی است که امروزه در سرزمین‌های اشغالی دیده می‌شود اگر ما به ریشه تاریخی اش هم برگردیم همین مسئله است، چون بالاخره ریشه تاریخی موضوع برای یک روز، دو روز، یک سال و دو سال نیست بلکه قرن‌ها تداوم دارد و به نظرم این مسئله‌ای است که باید در روند ابهام زدایی مرحله دوم آتش بس نیرو‌های فلسطینی به بهترین شکل ممکن از آن استفاده کنند.

سوال: آقای دکتر زارعان در سوال قبل اشاره کردید به محور فیلادلفیا، یک مسئله و موضوع اختلافی حالا در مسیر آتش بس است آن طور که رژیم صهیونیستی اعلام کرده در مسیر آتش بس و بر اساس پیش‌بینی‌هایی که شده بود رژیم صهیونیستی از محور فیلادلفیا خارج نخواهد شد، چرا برای رژیم صهیونیستی این محور پراهمیت است؟
زارعان: یکی از راهبرد‌های اساسی رژیم محاصره ۳۶۰ درجه غزه است یعنی غزه را هم از سمت جنوب که محور فیلادلفیا است و هم از سمت غرب که محور دریا است و هم از سمت شرق و شمال که سرزمین‌های اشغالی است بتواند به صورت ۳۶۰ درجه محاصره کند برآورد صهیونیست‌ها این است که اصلی‌ترین راه تجهیز و تسلیح مقاومت محور فیلادلفیا مرزی است که غزه با صحرای سینای مصر دارد و خیلی تاکید دارند که بتوانند کنترل این منطقه و این محور را که حدود ۱۲ کیلومتر است به دست بگیرند و بتوانند این محاصره را تکمیل کنند البته بر اساس توافقی که در گذشته بین مصری‌ها و رژیم صهیونیستی بوده طبیعتاً کنترل این محور باید به دست مصری‌ها و طرف فلسطینی یعنی آن تشکیلات خودگردان باشد یکی از شروط این آتش بس ترک و تخلیه محور فیلادلفیا و البته محور نتساریم که غزه را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌کرد تخلیه این دو محور توسط رژیم صهیونیستی بود، به هر حال صهیونیست‌ها نمی‌خواهند این دو محور را تخلیه کنند ضمن اینکه به شدت به دنبال تداوم حضورشان در غزه هستند به ویژه بخش‌های شمالی، به ویژه بخش‌های شرقی و معتقد هستند اگر آتش بس مرحله دوم اتفاق بیفتد که بر اساس طرح آتش بس در مرحله دوم باید خروج کامل نیرو‌های رژیم صهیونیستی از غزه اتفاق بیفتد این یک شکست بزرگ و راهبردی برای رژیم صهیونیستی خواهد بود کما اینکه اسموتریچ وزیر دارایی رژیم صهیونیستی اعلام کرده بود اگر رژیم بخواهد مرحله دوم را اجرایی و عملیاتی کند از کابینه استعفا می‌دهد و زمینه سقوط دولت فراهم می‌شود این از آن ملاحظاتی است که صهیونیست‌ها به شدت از آن احساس نگرانی می‌کنند و به همین دلیل نمی‌خواهند به مرحله دوم آتش بس تن بدهند و بیشتر به دنبال تمدید مرحله اول هستند یعنی کمک‌ها و محموله‌های امدادی وارد شود و محموله‌های سوخت وارد شود و تبادل اسرا اتفاق بیفتد و اتفاقاً نگران حماس هم این است اگر قرار باشد مرحله اول تمدید شود و بعد از تبادل اسرا عملاً اصلی‌ترین ابزار حماس که همین اسرا هستند برای دستیابی به آن آتش بس کامل توقف کامل جنگ حماس این ابزار را از دست می‌دهد و آن اتفاقی که نباید بیفتد خدای نکرده ممکن است اتفاق بیفتد، این همان ملاحظه‌ای است که حماس دارد و نگرانی است که محور مقاومت از این ناحیه احساس می‌کند.

سوال: آقای علیرضا کمیلی کارشناس و تحلیلگر مسائل غرب آسیا به صورت تلفنی به جمع ما اضافه شدند، آقای کمیلی با توجه به علل تاخیر ورود رژیم صهیونیستی به مرحله دوم چشم انداز توافق آتش بس در غزه را چطور می‌بینید؟
کمیلی: چند معادله در هم پیچیده شده است، من فکر می‌کنم یکی از چیز‌هایی که رژیم دنبال آن بود این بود که با سفر نتانیاهو به آمریکا و هارت و پورت‌هایی که ترامپ انجام داد و اعلام خطر جنگ فراگیر و آتش و اینها حماس را به عقب نشینی وادار کند و حماس ایستادگی کرد و توانست بخش عمده‌ای از توافقی که انجام شده بود را انجام دهد و به نتیجه برساند و همین که از سر و صدا و تهدید‌های ترامپ نترسیدند ترامپ توانسته آنها را در آن موقعیتشان حفظ کند و آن موقعیت آنها اعلام قدرت حداکثری‌شان و تغییر تاثیر غزه یعنی غزه‌ای که خراب شده و تبدیل به ویرانه شده را با کار‌هایی که در بحث تبادل اسرا کردند تغییر دادند و این برای نتانیاهو معنایی جز شکست در این جنگ رقم نزد؛ لذا فکر می‌کنم چیزی که ما پیش رو داریم بیش از آنکه طبعاً ترامپ و یا حماس میداندار باشند، نتانیاهو این وسط دارد بازی می‌کند تا بتواند این تصویر را به هر نحوی عوض کند اگر تهدید ترامپ می‌توانست حماس را به عقب براند شاید معادلات عوض می‌شد ولی به دلیل ایستادگی که کردند و از این تهدید‌ها نترسیدند الان دچار یک بحران کرده این مرحله را و من فکر می‌کنم احتمالاً ما با یک تعویق تا یک مدتی در بحث تبادل اسرا و اینکه تمدید شود بخش اول یا وارد مرحله دوم شود در آینده نزدیک مواجه خواهیم بود.

سوال: آقای دکتر یزدان پناه در روز‌های گذشته وقتی مرور می‌کنیم اخبار غزه را می‌بینیم که در مورد اداره غزه طرح‌های مختلفی ارائه شده است مثلاً طرح کوچ اجباری دونالد ترامپ و یا بعدش اگر نگاهی بیندازیم طرح کنترل غزه توسط سازمان ملل یا مصری‌ها در ازای بخشودگی بدهی‌ها و از طرف دیگر می‌بینیم جنبش حماس مخالفتش را با هرگونه مدیریت غیر فلسطینی اعلام می‌کند، آینده اداره غزه با وجود این طرح‌ها و بازیگرانی که می‌خواهند نقش آفرینی کنند چطور است؟
یزدان پناه: تجربه نشان داده کنشگران فلسطینی که در سرزمین‌های اشغالی هستند تنها دربرگیرنده نوار غزه نیست بلکه کل جغرافیایی سرزمین فلسطین اصالتاً ذلت را نمی‌پذیرند و این همه تهدیدات را تا الان تجربه کردند و خودشان را رساندند به این نقطه بسیار حساس به نظر نمی‌رسد، شما ببینید وقتی جنگ شروع شد صد‌ها هزار نفر حدود ۳۷ درصد مردم غزه، غزه را ترک کردند ولی به محض اینکه آتش بس برقرار شد ویرانه‌های غزه را ترجیح دادند به هر نقطه‌ای از جغرافیای پیرامون خودشان بالاخره وطنشان است یعنی تمرکز اینها باید ابتدا روی فلسطین واحد باشد مرکزیت فلسطین هم به واسطه تراکم جمعیتی که در نوار غزه وجود دارد باید بر این منطقه باشد اساساً هرگونه از این طرح‌ها فقط برای این است که به مرگ بگیرند تا طرف مقابل به تب راضی شود، همین طرح مصر طرحی بود که اینها بیایند به واسطه آن عادی‌سازی را که در پیمان ابراهیم در دولت قبلی ترامپ در بوق و کرنا کرده بودند و عقیم مانده بود الان به مرحله نهایی برسانند درست است که متاسفانه کشور‌های عربی در طی دهه‌های اخیر اینجا خیلی زود فریب خوردند و این همه ضرر کل منطقه اسلامی تمام شده است تنها فلسطین نیست، اما این دفعه این هوشیاری و اعتماد به نفسی که برخی از این کشور‌های عربی از جمله مصر به هر حال خیلی تحت فشار است ولی دارد مقاومت می‌کند یا اردن علی رغم اینکه پادشاهش به واشنگتن سفر کرد و با ترامپ مذاکرات داشت ولی در نهایت تسلیم نشد و همه اینها موید این است که غزه باید فلسطینی و با اصالت فلسطینیان باقی بمانند، این نبرد یکی دو روزه نیست از ۱۲۹۰ قبل میلاد تا امروز این کشمکش استمرار پیدا کرده و ریشه دوانده و اینها برای حقوق مسلم خودشان دارند مبارزه می‌کنند و مبارزه‌شان بسیار مقدس و ارزشمند است نه کسی آنها را نکوهش می‌کند الان شما افکار عمومی جهان را رها کنید همه اینها می‌آیند پشت فلسطینی‌ها می‌ایستند این نقطه عطفی در تاریخ بشریت است و گاهاً تاریخ سیاسی را معکوسش می‌کند برخلاف آن چیزی که حاکمان یا رهبران سیاسی یا دیکتاتور‌ها و مستبدان دنبال آن هستند این قضیه را منتفی می‌کند بنابراین آن چیزی که مسلم است نکته‌ای که آقای دکتر اشاره کردند در مورد بحث تمدید مرحله اول آتش بس هم همین نگرانی را القا می‌کند آن بخش منفعل سیاسی حاکم در سرزمین‌های اشغالی که به نام تشکیلات خودگردان شناخته می‌شود و این بخش مبارز و به شدت قهرمان، رزمندگان حماس هستند که از جان و زندگی و هستی‌شان برای سرزمینشان می‌گذرند نباید این تشتت آنجا به گونه‌ای پیش برود که آتش بس مرحله اول تمدید شود، چون واقعاً هم اسرائیلی‌ها به دنبال این هستند به محض اینکه اسرایشان آزاد شد هر اقدامی ممکن است از آنها سر بزند هرچند من تاکید دارم در واقع آنها آن توان نظامی با آن شدتی که در مرحله اول جنگ داشتند در این مرحله نخواهند داشت، اما به هر حال باز، چون هیچ چیز جلودارشان نیست و پایبند هیچ کدام از ضوابط و مقررات بین‌المللی نیستند و هیچ چیز را به رسمیت نمی‌شناسند ممکن است دوباره سرزمین‌های اشغالی گرفتار همین ناآرامی‌ها و ناامنی‌ها و تشدید آوارگی فلسطینی‌ها شود؛ بنابراین این جا نه تنها جنبش حماس و سایر گروه‌های سیاسی و فلسطین بلکه یک بار هم که شده کشور‌های عرب منطقه متحد شوند و در دفاع از فلسطینی‌ها اجازه ندهند آن چیزی که به نفع رژیم صهیونیستی است و تجربه هم همیشه نشان داده از آب گل آلود ماهی گرفته و با بحرانی کردن شرایط اهداف خودش را پیش برده دوباره این اتفاق بیفتد، چون اسرائیل می‌داند که تمام هنرش فقط در ایجاد آشوب و بحران و جنگ است تا بقای خودش را استمرار بدهد غیر از این هیچ ابزار دیگری ندارد و اگر حمایت دولت‌های غربی به ویژه آمریکا نباشد از اساس این رژیم می‌تواند در کمترین زمان ممکن از هم بپاشد.

سوال: آقای کمیلی با آغاز آتش بس در غزه، ارتش رژیم صهیونیستی خبری را منتشر کرد با این عنوان، شروع یک عملیات بزرگ در کرانه باختری با عنوان دیوار آهنین، مستقر شدن تانک‌های رژیم صهیونیستی به شمال کرانه باختری بعد از ۲۳ سال با چه هدفی صورت می‌گیرد؟
کمیلی: اصل ماجرا این بود که قبل از اینکه بخواهد آتش بس شود پیش بینی می‌شد و در تحلیل‌های مختلف مطرح شد که گزینه بعدی رژیم جنین، کرانه باختری و اردوگاه‌هایی است که در آن درگیری است علتش هم این بود این شکستی که در غزه خوردند و قدرت نمایی که به صورت مضاعف حماس انجام داد باید یک جایی جبران می‌شد، استراتژی ترامپ هم می‌توانست با این هدف رژیم کنار هم قرار بگیرد که در تسخیر بیشتر زمین‌ها خصوصاً در کرانه باختری اتفاق بیفتد و یک دستاورد ظاهری برای آنها خلق کند و بتواند بحث معامله قرن را جلوتر ببرند و شهرک سازی را جلوتر ببرند و فشاری را بیاورند و این صراحت ترامپ در دور جدیدش مبنی بر اینکه باید فلسطینی‌ها غزه و کرانه را تخلیه کنند دیگر وقاحت را از حد گذراند قبلا اگر در یک لفافه مطرح می‌شد، خیلی صریح این مسئله مطرح شد و تندرو‌های رژیم هم با این مسئله همراهی کردند هرچند اعتراض همه کشور‌های دنیا را حتی اروپایی‌ها را در پی داشت، نقض آشکار همه قوانین بود به نظر می‌رسد می‌خواهد یک جبرانی داشته باشد روی اتفاقی که در غزه افتاده غزه امروز سه سرمایه دارد یک مجاهدینی که نشان دادند قدرت دارند و دوم مردمی که اینگونه ایستادند و ما حتی بعد از آتش بس شاهد تظاهرات و اعتراضات و این بحث‌ها نیستیم و همراهی حداکثری مردم با مجاهدین و شهدای خودشان را دارند می‌بینند و سوم اسرایی است که در اختیارش است و هنوز رژیم را مجبور می‌کند که در معامله قرار بگیرد لذا به نظر می‌رسد آن جبرانی است بر شکست غزه.

سوال: یک نکته‌ای است، پنجشنبه گزارشی منتشر شد از سوی ارتش رژیم صهیونیستی که ارتش به شکست کامل خودش در ۷ اکتبر که مرگبارترین حمله در تاریخ آنها بوده اعتراف کرده است، فکر می‌کنید این گزارش در روند این مذاکرات چقدر تاثیرگذار است؟
کمیلی: امروز بعد از پایان ظاهری جنگ در شرایط فعلی چند بازخوانی در داخل رژیم دارد این همان نقطه نگرانی داخل رژیم نتانیاهو به طور خاص است که باعث می‌شود دنبال بهانه‌ای برای تداوم این جنگ باشد یکی همین گزارش اخیر بود که اعلام می‌کرد به طور صریح ۱۰ ساعت اساساً هیچ کنترلی بر مرز نداشتیم و تا ۱۰ ساعت هم توانست هر کار که دلش می‌خواهد آنجا انجام بدهد و ما را شکست داده و آن اتفاقات افتاده الان هم دارد بازخوانی‌هایی اتفاق می‌افتد این بازتابش در فضای سیاسی داخلی خیلی پررنگ است الان بعد از ماجرا تا موقعی که جنگ وجود دارد همه منتظر نتیجه هستند که چه اتفاقی می‌افتد الان با قدرت نمایی حماس در ماجرای اسرا و گفت‌و‌گو‌هایی که درباره پایان این ماجرا دارد اتفاق می‌افتد دارد جمع‌بندی می‌شود در داخل رژیم همین جمع‌بندی اتفاق افتاده و استعفا‌هایی که دارد داده می‌شود و اعلام علنی اینکه ما شکست خوردیم دارد به یک نقطه پایانی می‌رسد که برای آینده سیاسی نتانیاهو یک نقطه بحرانی محسوب می‌شود.

سوال: آقای دکتر زارعان با توجه به موضوع آتش بس غزه، وضعیت آتش بس در لبنان آنچه که ما در این گفت‌و‌گو اشاره کردیم از رژیم صهیونیستی چه در میدان و چه در عرصه کابینه سیاسی خودش و وضعیتی که الان در داخل خودش گرفتار است فکر می‌کنید چقدر احتمال شکننده بودن آتش بس یا بهتر است بگوییم شعله ور شدن جنگ در لبنان و غزه محتمل است؟
زارعان: از همان ابتدا می‌شد حدس زد این آتش بس یک آتش بس شکننده است حتی در آغاز دور اول این آتش بس می‌شد این را حدس بزنیم ضمن اینکه در اثنای مرحله اول هم نتانیاهو مذاکرات برای مرحله دوم آتش بس را به تعویق انداخت، به نظر می‌رسد روی کار آمدن ترامپ در آمریکا هم به نوعی موثر است در اعتماد به نفس کاذبی که در نتانیاهو ایجاد شده و همچنین فشار‌های آن جریان‌های جنگ طلب و راستگرای افراطی که نتانیاهو را تحت فشار قرار داده و آینده سیاسی نتانیاهو به تداوم بحران و جنگ وابسته شده و به نظر می‌رسد این آتش بس و همین روندی که تحت عنوان روند آتش بس شناخته می‌شود یک روند شکننده‌ای است و مقاومت باید برای هرگونه سناریو‌های آمادگی لازم را داشته باشد.

سوال: آقای دکتری یزدان پناه جمع‌بندی بفرمایید.
یزدان پناه: من به نظرم می‌رسد در تایید و تکمیل فرمایشات دو بزرگوار که اظهار نظر کردند این پدیده ممکن است متاثر از دو عامل اصلی باشد یکی مسائل داخلی خود رژیم صهیونیستی که البته من این را فراتر از بقا یا عدم بقای آقای نتانیاهو و حتی کابینه اش می‌دانم و مسئله دوم به سبک و سیاق برخی از تحولات مهم جهانی و اینکه فعلاً آمریکا متمرکز شده روی مسئله روسیه و اوکراین تا ببیند آن وضعیت چگونه پیش می‌رود، آیا آمریکا در آغاز جنگ مجدد در سرزمین‌های اشغالی با توجه به آن شعاری که ترامپ هم می‌گوید حماس در آینده غزه جایی ندارد آیا همراهی راهبردی هم خواهد کرد، پشتیبانی نظامی کامل خواهد کرد و تسلیحات دوباره در اختیار رژیم صهیونیستی قرار خواهد داد یا خیر، اگر این اتفاق بیفتد بله احتمال حتی حمله گسترده زمینی دوباره به غزه وجود دارد مهمتر از آن شناسایی و ترور رهبران حماس و تخلیه کردن باقیمانده توان نظامی نیرو‌های حماس که به نظر من در این مسیر و این روند قابل پیش‌بینی است.

سوال: آقای کمیلی جمع‌بندی بفرمایید.
کمیلی: من در جبهه شمالی احتمال درگیری را خیلی کم می‌بینم، اما در غزه همانطور که کارشناسان محترم اشاره کردند ما با سناریو‌های متفاوتی مواجه هستیم به دلیل پیچیدگی بیش از اندازه ماجرای هم جهانی و هم داخلی رژیم و منطقه ولی باز فکر می‌کنم این اگر هم به درگیری منجر شود درگیری محدودی خواهد بود، چون حماس ثابت کرده که هنوز توان رزم خوبی دارد.