سیداسد رجبی - مدیرکل اخبار اجتماعی خبرگزاری مهر، چند سالی است که با ابتکار نهادهای مردمی و همکاری سازمان های مردم نهاد و دینی جشنی بزرگ و پر شور با عنوان مهمونی ده کیلومتری غدیرخم ابتدا در تهران و سپس در سایر شهرهای کشور برگزار می شود.
جشن‌های مذهبی و فرهنگی همچون «مهمونی ده کیلومتری غدیرخم»، که به مناسبت عید غدیر خم برگزار می‌شود، علاوه بر اهمیت معنوی و مذهبی که دارند، تأثیرات چشمگیری در تقویت همبستگی اجتماعی، افزایش شادی و نشاط، و ایجاد شور و هیجان در جامعه دارند.
به زعم نگارنده این سطور یکی از حلقه های مفقوده زندگی مدرن به خصوص در بعد اجتماعی کاهش همبستگی های اجتماعی به دلیل گسستگی ارتباطی افراد جامعه است. بدان معنا که نقش پذیری های متعدد افراد در جوامع مدرن که ناشی از همبستگی های مکانیکی و در چارچوب های مشخص شده ناشی از قوانین شکل میگیرد به طور ناخودآگاه افراد را از یکدیگر دور می سازد.
از این رو بسیاری از علمانی علم جامعه شناسی بر این باورند که هر چند همبستگی مکانیکی ناشی از تقسیم نقش در انجام امور باعث تشکیل زنجیره های انسانی متحدی شده است لکن همبستگی اجتماعی یعنی آن چیزی که در موقع بروز بحران به انسان ها کمک می کند را ضعیف کرده است.
بدین شکل که روابط اجتماعی جای خود را به روابط قانونی داده و تصمیم گیرهای انسانی جای خود را به مقرره های ناشی از وضع قوانین داده است.
در این جاست که نقش برپایی جشن های اجتماعی آن هم با یک پیشینه معنایی و فکری کمک می کند تا ابعاد مختلف جامعه کنار یکدیگر جمع شده و از همبستگی مکانیکی به سمت همبستگی عاطفی قدم بردارند.
تقویت همبستگی اجتماعی در جوامع مختلف
یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای چنین جشن‌هایی، تقویت همبستگی اجتماعی است. این جشنها به‌عنوان فرصتی برای گردهمایی افراد از اقشار مختلف جامعه عمل می‌کنند و فرصتی می‌سازند تا افراد با هدف مشترک و در فضایی اجتماعی و فرهنگی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. به گفته جامعه‌شناسان، این نوع گردهمایی‌ها می‌تواند موجب کاهش شکاف‌های اجتماعی و فرهنگی شود و اعتماد اجتماعی را افزایش دهد. در جشن‌هایی مانند مهمونی ده کیلومتری غدیرخم، افراد از گروه‌ها و طبقات مختلف، فارغ از تفاوت‌های اجتماعی، با هم متحد می‌شوند و این موضوع موجب تقویت احساس تعلق به جامعه و همبستگی میان افراد می‌شود.
افزایش شادی و نشاط اجتماعی
جشن‌های مذهبی همچنین به‌عنوان یکی از منابع اصلی افزایش شادی و نشاط در جامعه شناخته می‌شوند. شرکت‌کنندگان در این مراسم‌ها علاوه بر تجربه فضای شاد و مفرح، از مزایای روان‌شناختی این جشنها بهره‌مند می‌شوند. کارشناسان روان‌شناسی اجتماعی تأکید دارند که در چنین مراسم‌هایی، هورمون‌های شادی‌آور همچون اندورفین و سروتونین در بدن ترشح می‌شوند که می‌تواند موجب بهبود وضعیت روحی و کاهش استرس‌های روزمره شود. در این جشنها، افراد نه تنها لحظات شاد و خوشایندی را سپری می‌کنند، بلکه این شادی جمعی بر روحیه اجتماعی و انرژی مثبت جامعه نیز تأثیرگذار است.
ایجاد شور و هیجان اجتماعی مفید
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این جشنها، ایجاد شور و هیجان اجتماعی است که می‌تواند انرژی اجتماعی قابل‌توجهی را در جامعه ایجاد کند. در جشن‌هایی همچون مهمونی ده کیلومتری غدیرخم، شور و هیجان نه تنها باعث تقویت پیوندهای فردی می‌شود، بلکه انگیزه اجتماعی را نیز افزایش می‌دهد. حضور در چنین رویدادهایی می‌تواند افراد را به ارزش‌های فرهنگی و مذهبی خود متصل کند و این انرژی جمعی به تقویت مسئولیت اجتماعی و مشارکت بیشتر در سایر فعالیت‌های اجتماعی کمک کند.
فرصتی برای تقویت روابط اجتماعی و فرهنگی
جشن‌های مذهبی همچنین فرصتی برای تبادل افکار و تجربیات میان افراد است. در این جشنها، افراد نه تنها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، بلکه زمینه‌ساز فرهنگ‌سازی و ارتقاء فهم اجتماعی نیز می‌شوند. از این منظر، این جشنها به‌عنوان یک بستر برای تبادل سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی مطرح هستند که می‌تواند به تقویت همکاری‌های اجتماعی و بهبود روابط متقابل در سطح جامعه منجر شود.
به‌طور کلی، جشن‌هایی نظیر مهمونی ده کیلومتری غدیرخم تأثیرات مثبت زیادی در تقویت همبستگی اجتماعی، افزایش شادی و نشاط و ایجاد شور و هیجان مفید دارند. این نوع مراسم‌ها به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم اجتماعی و فرهنگی، می‌توانند نقش مهمی در بهبود وضعیت روحی افراد و تقویت پیوندهای اجتماعی ایفا کنند. بنابراین، توجه و حمایت از این نوع رویدادها به‌عنوان فرصتی برای تقویت ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی در جامعه، اهمیت زیادی دارد.
