حجت‌الاسلام نصیر آل‌حبیب در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به نقش مهم و محوری حوزه‌های علمیه در شکل‌گیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایران اظهار کرد: این نقش دارای ابعاد مختلفی از جمله رهبری فکری و دینی است لذا روحانیون برجسته‌ای مانند امام خمینی (ره) به عنوان مرجع تقلید و رهبر دینی با نفوذ معنوی خود مردم را به مبارزه با رژیم پهلوی ترغیب نمودند همچنین ایشان با ارائه تئوری «ولایت فقیه» یک نظریه نظری برای حکومت ارائه کرد که نقش علما را از حوزه فردی به حوزه سیاسی و اجتماعی گسترش داد.
وی به سازماندهی اجتماعی به عنوان یکی از نقش‌های حوزه‌های علمیه اشاره کرد و گفت: حوزه‌های علمیه، شبکه‌ای از طلاب و روحانیون در سراسر کشور هستند که می‌توانند پیام‌ها و فراخوان‌های مبارزاتی را به سرعت منتقل کنند و این شبکه‌ها عملاً به‌عنوان رسانه و سازمان‌دهنده مردمی عمل می‌کردند.
مدیر حوزه علمیه آستارا تصریح کرد: مشروعیت زدایی از حکومت پهلوی یکی از نقش‌های مهم حوزه‌های علمیه است، روحانیت با استفاده از ابزارهای فقهی و کلامی، مشروع و دینی بودن رژیم شاه را به چالش کشید و آن را حکومتی غیردینی و وابسته به غیر معرفی کرد لذا این نگاه باعث شد که بسیاری از مردم به مخالفت با حکومت ترغیب شوند.
حجت‌الاسلام آل‌حبیب افزود: پیوند با مردم یکی دیگر از این نقش‌ها است که علما به واسطه حضور در مساجد، منابر، مراسم مذهبی و مناسبت‌های دینی، ارتباط نزدیکی با بدنه اجتماعی جامعه ساکن هستند و می‌توانند روحیه مقاومت را در دل مردم زنده نگه دارند.
آموزش دینی و کادرسازی به عنوان یک نقش مهم در تربیت طلاب
وی مقابله با فرهنگ غرب‌زده را یکی از نقش‌های مهم حوزه‌های علمیه دانست و عنوان کرد: یکی از محورهای گفتمان روحانیت، مقابله با غرب‌زدگی و بازگشت به ارزش‌های اسلامی و بومی بود لذا این گفتمان باید هویت مذهبی مردم را تقویت کند و آنها را در برابر تهاجم فرهنگی رژیم مقاوم کند.
مدیر حوزه علمیه آستارا اضافه کرد: حوزه‌های علمیه با ترکیب نقش دینی، آموزشی، اجتماعی و سیاسی، به‌عنوان موتور محرک انقلاب عمل کردند و دینداری را از سطح فردی به سطح اجتماعی و سیاسی ارتقا دادند.
حجت‌الاسلام آل‌حبیب با بیان اینکه حوزه علمیه قم یکی از مهم‌ترین مراکز دینی و فکری جهان تشیع و جهان اسلام به شمار می‌آید گفت: جایگاه و نقش آن را می‌توان در سه بُعد داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی بررسی کرد که نقش داخلی (در ایران) شامل مرجعیت دینی و فقهی است که حوزه قم همچنان مرکز صدور فتوا، اجتهاد و پرورش مرجع تقلید است و بسیاری از تصمیمات فقهی و اجتماعی در کشور بر پایه نظرات فقهای این حوزه تنظیم می‌شود.
وی نقش در سیاست و حاکمیت را یکی از جایگاه حوزه علمیه قم دانست و افزود: بسیاری از علما و فقهای این حوزه در نهادهای حاکمیتی مانند شورای نگهبان، مجلس خبرگان و نهاد رهبری ایفای نقش می‌کنند و حوزه قم یکی از مراکز اصلی تولید گفتمان سیاسی اسلامی است.
مدیر حوزه علمیه آستارا تصریح کرد: آموزش دینی و کادرسازی به عنوان یک نقش مهم در تربیت طلاب، ائمه جمعه، روحانیون و اساتید معارف دانشگاه‌ها محسوب می‌شود.
حجت‌الاسلام آل‌حبیب با اشاره به نقش منطقه‌ای حوزه علمیه قم (در جهان شیعه) بیان کرد: حوزه علمیه قم برای شیعیان عراق، لبنان، افغانستان، پاکستان، بحرین و سایر کشورها به عنوان مرجع علمی و فقهی شناخته می‌شود.
نقش بین‌المللی حوزه علمیه قم
وی افزود: این حوزه با ارسال طلاب و مبلغان به منطقه، نقشی در ترویج مذهب شیعه و مقابله با جریان‌های سلفی و تکفیری ایفا می‌کند.
مدیر حوزه علمیه آستارا به نقش بین‌المللی حوزه علمیه قم اشاره کرد و گفت: حوزه قم در قالب مؤسسات، کنفرانس‌ها، مراکز گفتگوی ادیان و پاسخگویی به پرسش‌های دینی به زبان‌های مختلف، در بافت ادیان و مکاتب فکری دیگر نقش دارد همچنین قم امروز به عنوان یکی از سه قطب اصلی آموزش دینی در جهان اسلام (در کنار نجف و الازهر) می‌شود و در تولید دانش فقهی، فلسفی، تفسیری و کلامی، جایگاه برتری دارد.
حجت‌الاسلام آل‌حبیب اضافه کرد: حوزه قم با چالش‌هایی مانند توسعه متوازن علوم انسانی اسلامی، نوسازی روش‌های آموزشی، پاسخ به نیازهای نسل جدید و درمان‌تر با بین‌الملل نیز وجود دارد.
وی ارتباط بین حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها را به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی، یکی از محورهای اساسی در تربیت نسل مؤمن، انقلابی و متعهد به ارزش‌های اسلامی دانست و گفت: این پیوند دارای مراحل و ساز و کارهایی اساسی است که به این آموزش کمک کرده‌اند.
