به گزارش فارس؛ ایران با قاطعیت اعلام کرده است هر گونه توافقی که منجر به توقف غنیسازی کشور شود را رد میکند، مسئلهای که خواستههای دیرپای سیاستمداران آمریکایی محسوب میشود.نیویورکتایمز روز شنبه با اشاره به این موضوع تحلیل میکند دونالد ترامپ درباره توافق هستهای با مخالفتهای جدی از سوی همحزبیها و حامیان خود مواجه است، کسانی که در دوره اول ریاستجمهوری او خروج آمریکا از برجام را تشویق میکردند.اظهارات دوگانه رئیسجمهور آمریکا در قبال ایران نیز همچنان ادامه دارد.
ترامپ این هفته در عربستان سعودی گفت: «من میخواهم با ایران توافق کنم. اگر بتوانم با ایران توافق کنم، بسیار خوشحال خواهم شد.» به گفته تحلیلگر نشریه آمریکایی، زمانی که ایران در سال 2015 پس از سالها مذاکره با شش قدرت جهانی با محدود کردن برنامه هستهای خود موافقت کرد، کشورهای خلیج فارس ایران را یک دشمن خطرناک میدیدند و برای منزوی کردن آن تلاش میکردند.اما امروز همان رهبران خلیج فارس به دنبال نزدیکی با ایران هستند و در بحبوحه جنگ غزه میخواهند از بیثباتی بیشتر در منطقه اجتناب کنند. در سفر ترامپ رهبران عرب از او خواستند که به یک توافق مذاکره شده با ایران دست یابد.
مدیر برنامه ایران در گروه بینالمللی بحران علی واعظ در این باره گفت: «جایگزین برای آنها وحشتناک است. ایران با بمب یا ایران بمبارانشده، هر دو عواقب بدی برای منطقه دارند.»
دستیابی به توافق با ایران جناح تندرو حامیان ترامپ در حزب جمهوریخواه را آزمایش خواهد کرد و اینکه آیا آنها با آنچه انحراف از خواستههای دیرینه خود مبنی بر برچیدن برنامه هستهای ایران است، همراهی خواهند کرد یا خیر. بیش از 200 جمهوریخواه کنگره در نامهای از رئیسجمهور خواستند که در برابر ایران قاطعانه بایستد.تهدیدهای رئیسجمهور آمریکا علیه ایران نیز همچنان ادامه دارد.
ترامپ روز پنجشنبه در قطر با اشاره به حملات نظامی به ایران گفت: «ما در حال نزدیک شدن به انجام توافق بدون نیاز به انجام این کار هستیم. دو مرحله وجود دارد. یک مرحله بسیار خوب، و یک مرحله خشونتآمیز.»رئیسجمهور آمریکا روز جمعه اظهار داشت که نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات استیو ویتکاف طرح کلی توافقی را به ایران ارائه داده و تهران را برای پاسخگویی به آن تحت فشار قرار داده است. ترامپ در حالی که از خاورمیانه به واشنگتن بازمیگشت به خبرنگاران گفت: «آنها میدانند که باید سریع حرکت کنند.»وزیر امور خارجه ایران سیدعباس عراقچی دریافت پیشنهاد کتبی از ایالات متحده، چه مستقیم و چه غیرمستقیم را تکذیب کرده است. شکافهای قابلتوجهی بین دو طرف باقی مانده است.
ترامپ همچنان اصرار دارد که ایران باید غنیسازی اورانیوم را متوقف کند. رژیم صهیونیستی و برخی از پرشورترین حامیان رئیسجمهور برای چنین نتیجهای فشار میآورند.ایران همچنان تأکید دارد که غنیسازی اورانیوم را به طور کامل متوقف نخواهد کرد و طبق پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای حق غنیسازی برای اهداف غیرنظامی را دارد، اگرچه به گفته برخی رسانهها، با توقف غنیسازی سطح بالا برای مدت کوتاه موافقت میکند.
به عبارتی دیگر این امتیازات عملاً همان چیزی بود که ایران در توافق 2015 در ازای رفع تحریمهای اقتصادی فلجکننده با آن موافقت کرد. ترامپ این توافق را به عنوان امتیازدهی بیش از حد توسط رئیسجمهور اسبق آمریکا باراک اوباما به سخره گرفته و در سال 2018 ایالات متحده را از آن خارج کرد و تحریمها علیه ایران را از سر گرفت.واعظ در این باره افزود که ایدهها شامل یک انجماد طولانی مدت در غنیسازی ایران تحت بازرسیهای بینالمللی تقویتشده است و در طول این زمان که هر دو طرف در تلاش برای اعتمادسازی متقابل خواهند بود.
اما ایران که تجربه خروج یکجانبه ترامپ در سال 2018 از توافق قبلی را دارد، تضمینهایی میخواهد که ایالات متحده به توافق جدید پایبند باشد. از سوی دیگر رئیسجمهور آمریکا نمیتواند اینگونه تضمینها را بدون توجه به حامیان و همحزبیهای خود به ایران بدهد.اگرچه دونالد ترامپ میتواند برخی از تحریمها را به تنهایی رفع کند، اما برخی دیگر به تأیید و حمایت قانونگذاران نیاز دارند.
کارشناس ایران و مدیر برنامه سیاست خارجی در مؤسسه بروکینگز سوزان مالونی در این باره گفت: «این یک سابقه است که ایرانیها از نزدیک آن را زیر نظر خواهند داشت تا ببینند آیا ترامپ میتواند کنگره را همراه خود کند یا خیر.»
ترامپ با مخالفت با توافق ایران از درون اردوگاه خود، به ویژه نومحافظهکاران کنگره و سایر سیاسیون آمریکایی که از خروج او از توافق قبلی استقبال کردند، مواجه است.آنها مدتهاست خواستار موافقت ایران با خلع سلاح هستهای کامل بودهاند که ممنوعیت همه غنیسازی و برچیدن زیرساختهای هستهای کشور را شامل شود.
کارشناس ایران و استاد دانشکده مطالعات پیشرفته بینالمللی جانز هاپکینز والی نصر در این باره اظهار داشت: «ترامپ در تلاش است انتظارات در داخل کشور را مدیریت کند.»مالونی نیز تشریح کرد که ترامپ واقعاً خواهان توافق است و علیرغم مخالفتها احتمالاً به کمتر از آنچه جمهوریخواهان انتظار دارند، رضایت خواهد داد و «به همین دلیل است که این یک آزمون مهم برای اثربخشی سیاست خارجی ترامپ است. این به ما چیزی در مورد حزب جمهوریخواه و سیاست خارجی آینده آن خواهد گفت.»
به گفته این تحلیلگر، اگر ویتکاف و طرف ایرانی بتوانند بر سر اصول یک توافق همنظر بشوند، مذاکرات فنی برای تبدیل آن به یک توافق نهاییِ امضا شده میتواند ماهها طول بکشد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که مسئول اجرای پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و انجام بازرسیهای داخل کشور است، به طور جدی در آن دخیل خواهد بود.