در بازار معاملات املاک، مؤلفههای مختلفی در تعیین ارزش یک واحد آپارتمانی نقش دارند. از جمله این مؤلفهها میتوان به موقعیت مکانی، متراژ، سن بنا، کیفیت ساخت، امکانات رفاهی و مشاعات مانند پارکینگ و انباری اشاره کرد. یکی از سوالات رایج خریداران و فروشندگان این است که آیا متراژ انباری نیز در قیمت نهایی واحد آپارتمانی لحاظ میشود یا خیر. پاسخ به این سوال، نیازمند بررسی دقیق مقررات ثبتی، عرف بازار و نحوه محاسبه مشاعات در معاملات ملکی است.
بر اساس قانون تملک آپارتمانها، واحدهای مسکونی علاوه بر بخش اختصاصی خود، سهمی از قسمتهای مشترک ساختمان را دارا هستند. بخشهایی مانند لابی، راهروها، آسانسور، پشتبام و محوطه ساختمان به صورت مشاع در اختیار همه مالکان است. اما قسمتهایی مانند انباری و پارکینگ، چنانچه در سند رسمی به صورت مجزا قید شده باشند، به عنوان قسمت اختصاصی شناخته میشوند. به عبارت دیگر، اگر انباری در سند تفکیکی واحد ذکر شده باشد و دارای پلاک یا شماره اختصاصی باشد، به عنوان یک حق مالکانه مستقل برای مالک واحد محسوب شده و میتواند در قیمتگذاری مؤثر باشد.
در معاملات ملکی و بازار مسکن، معمولاً متراژ انباری به صورت جداگانه از متراژ مفید واحد محاسبه میشود. متراژ مفید به آن بخش از واحد گفته میشود که قابل استفاده برای سکونت یا کاربری اصلی است و شامل فضاهای غیرمسکونی مانند انباری نمیشود. در بسیاری از قراردادهای خرید و فروش، مساحت انباری به طور جداگانه ذکر شده و ارزش آن به صورت مستقل محاسبه و به قیمت کل افزوده میشود.
در برخی مناطق شهری و به ویژه در مجتمعهای بزرگتر، وجود انباری یکی از امتیازات مهم برای خریداران به شمار میرود. از این رو، انباری میتواند تأثیر قابل توجهی بر ارزش نهایی ملک داشته باشد. البته این تأثیر، بسته به ابعاد، محل قرارگیری، کیفیت ساخت و دسترسی به انباری، متفاوت خواهد بود.
در عمل، سه شیوه کلی برای لحاظ کردن انباری در قیمت واحد آپارتمانی وجود دارد. در شیوه اول، قیمت هر متر مربع انباری به طور مجزا تعیین شده و در کنار قیمت واحد مسکونی به صورت مجموعی محاسبه میشود. معمولاً قیمت هر متر مربع انباری کمتر از قیمت هر متر مربع آپارتمان است.
در شیوه دوم، فروشندگان متراژ انباری را بدون تفکیک در متراژ کلی واحد قید میکنند. در این حالت، خریدار باید هنگام بررسی قرارداد و سند تفکیکی دقت کند که آیا مساحت اعلامشده فقط مربوط به فضای مسکونی است یا شامل انباری و دیگر مشاعات نیز میشود.
در شیوه سوم، وجود انباری به عنوان یک مزیت برای واحد ذکر میشود، اما قیمت جداگانهای برای آن تعیین نمیشود. این موضوع معمولاً در پروژههایی رایج است که انباریهای کوچکی به هر واحد تعلق دارد و ارزش افزوده بسیار محدودی ایجاد میکند.
یکی از نکات بسیار مهم برای خریداران این است که بررسی کنند انباری مربوط به واحد مورد معامله در سند رسمی ملک ثبت شده باشد. در غیر این صورت، مالکیت قطعی بر انباری وجود نداشته و ممکن است در آینده، مشکلاتی در استفاده یا مالکیت آن به وجود آید. در برخی پروژهها، انباریها به صورت مشاع بین واحدها تعریف شدهاند و استفاده اختصاصی از آنها بدون ثبت رسمی ممکن است زمینهساز اختلاف شود.
اگر انباری در سند تفکیکی قید نشده باشد، حتی اگر فروشنده آن را به عنوان بخشی از ملک معرفی کند، خریدار از نظر حقوقی مالک آن نخواهد بود. بنابراین باید قبل از تنظیم مبایعهنامه یا سند قطعی، وضعیت انباری از نظر ثبتی و قانونی به دقت بررسی شود.
عوامل زیادی بر ارزش انباری تأثیر دارند که شامل اندازه انباری، محل قرارگیری آن، میزان دسترسی آسان، کیفیت ساخت و شرایط فیزیکی مناسب میشود همچنین در معاملات ملکی توجه به مشخصات دقیق انباری و وضعیت سندی آن برای جلوگیری از مشکلات حقوقی ضروری است.
به طور کلی، متراژ انباری به عنوان یکی از امکانات اختصاصی واحد آپارتمانی میتواند در تعیین قیمت نهایی ملک تأثیرگذار باشد. میزان این تأثیر بسته به موقعیت، اندازه، کیفیت ساخت و وضعیت ثبتی انباری متفاوت است. برای جلوگیری از بروز اختلافات احتمالی، خریداران باید به دقت اسناد رسمی را بررسی کرده و مشخصات انباری را به صورت شفاف در قرارداد خرید لحاظ کنند. توجه به این جزئیات، موجب اطمینان خاطر بیشتر در معامله و حفظ حقوق طرفین خواهد شد.