به گزارش خبرنگار مهر، سیده طیبه حسینی سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها با حضور در خبرگزاری مهر ضمن بازدید از تحریریه این خبرگزاری و تعامل دوستانه با خبرنگاران و پاسخ دهی به سوالات و دغدغه‌های آنها پیرامون «یارانه نقدی» در گفتگوی تفصیلی با خبرنگار اقتصادی، در رابطه با اقدام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها پیرامون یکی از دغدغه‌های موجود پیرامون دهک بندی خانوارها، خبر خوشی برای بازنشسته‌ها داشت.
مشروح بخشی از این گفتگو، به شرح زیر است:
نقش راهبردی روابط عمومی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در تعامل با جامعه هدف ۸۰ میلیونی
روابط عمومی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، فراتر از یک نهاد اطلاع‌رسانی مرسوم، به‌عنوان یکی از معدود روابط عمومی‌های ساختاریافته در سطح اداره‌کل، نقشی راهبردی و دوسویه در تعامل با مردم و حاکمیت ایفا می‌کند. برخلاف بسیاری از روابط عمومی‌ها که تمرکز اصلی آنها بر مدیریت پیام و تعامل با رسانه‌هاست، این مجموعه وظیفه‌ای منحصربه‌فرد در ارتباط مستقیم، مستمر و چندلایه با جامعه‌ای متشکل از حدود ۸۰ میلیون یارانه‌بگیر بر عهده دارد.
مسئولیت‌های مضاعف، کارکردهای مضاعف
در حال حاضر، یارانه نقدی ماهیانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان به دهک‌های اول تا نهم جامعه تعلق می‌گیرد. این امر، سازمان را نه‌تنها در جایگاه انتقال‌دهنده اطلاعات و شفاف‌سازی قرار می‌دهد، بلکه آن را به پلی ارتباطی میان مطالبات عمومی و سیاست‌گذاران کلان اقتصادی و اجتماعی بدل کرده است. در واقع، بازخوردهایی که از طریق این روابط عمومی دریافت می‌شود، مستقیماً در فرآیند تصمیم‌سازی تأثیرگذار است و امکان بازطراحی بهینه‌تر سیاست‌های حمایتی را فراهم می‌آورد.
دو بال ارتباطی؛ اطلاع‌رسانی و انتقال مطالبات
روابط عمومی سازمان، افزون بر اطلاع‌رسانی درباره نحوه تخصیص یارانه‌ها و تسهیلات حمایتی، وظیفه انتقال دغدغه‌های واقعی مردم به مسئولان را نیز ایفا می‌کند. این جریان دوسویه، منجر به شکل‌گیری نظامی ارتباطی هم‌راستا با اهداف عدالت اجتماعی و سیاست‌گذاری عمومی شده است. مصادیق این نقش‌آفرینی را می‌توان در بهبود مستمر فرآیندها، اصلاح آئین‌نامه‌ها و توسعه سامانه‌های هوشمند مشاهده کرد.
رسیدگی به اعتراضات دهک‌بندی؛ نگاه انسانی در کنار منطق داده‌محور
یکی از چالش‌های مهم مردم در سال‌های اخیر، نحوه تعیین دهک‌های درآمدی بوده است؛ به‌ویژه در مواردی که فرزندان بالای ۱۸ سال با درآمد مستقل، بر دهک خانوار تأثیر می‌گذارند. این مسئله اعتراضاتی را از سوی بازنشستگان یا خانوارهای فاقد درآمد پایدار به‌همراه داشته است.
در پاسخ به این دغدغه، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها با ایجاد سامانه‌ای هوشمند در وب‌سایت رسمی خود به نام سامانه خدمات غیر حضوری به نشانی (https://sl.hadafmandi.gov.ir)، بستری فراهم کرده است تا سرپرستان خانوار بتوانند درخواست مشاهده و اصلاح ساختار خانوار خود را ثبت کنند. در ادامه این فرآیند سرپرست خانوار با مراجعه به سامانه سازمان ثبت احوال به نشانی (https://ncr.ir) درخواست حذف عضو به دلیل وضع اقتصادی را ثبت می‌نماید. درخواست‌های رسیده توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بررسی شده و چنانچه وضع اقتصادی عضو مورد نظر تأیید شود، فرد به‌عنوان یک خانوار مستقل شناسایی شده و دهک‌بندی جدید برای هر دو طرف اعمال می‌شود.
عدالت اجتماعی با رویکرد داده‌محور
این سازوکار، گامی هوشمندانه در راستای ارتقای دقت و عدالت در نظام هدفمندی یارانه‌ها به‌شمار می‌رود. برخلاف نگرانی‌های اولیه درباره احتمال گسست خانوار، نظام طراحی‌شده مبتنی بر احراز استقلال مالی است و از انحرافات احتمالی جلوگیری می‌کند. این امکان، به‌ویژه برای خانواده‌هایی که فرزندان شاغل و مستقل دارند، بسیار کارآمد است و موجب می‌شود دهک خانوار به‌صورت واقعی‌تر محاسبه شود.
نظارت سیستمی و بدون نیاز به مراجعه حضوری
تمامی این فرآیندها به‌صورت برخط انجام می‌شود و نیازی به مراجعه حضوری نیست. سرپرستان خانوار پس از ثبت درخواست، می‌توانند از طریق سامانه از وضعیت آن مطلع شوند. مدت زمان بررسی درخواست‌ها بسته به روند بررسی متغیر است، اما کل فرآیند از شفافیت لازم برخوردار بوده و قابلیت پیگیری دارد و پس از حصول نتیجه تأیید یا رد درخواست ثبت شده از طریق پیامک به سرپرست خانوار اطلاع داده می‌شود
شفافیت در حذف از فهرست یارانه‌بگیران
در خصوص حذف برخی خانوارها از فهرست یارانه‌بگیران، تأکید بر این نکته ضروری است که مرجع تشخیص دهک‌ها، پایگاه رفاه ایرانیان وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که داده‌های اقتصادی نظیر تراکنش‌های بانکی، حقوق دریافتی، مالکیت خودرو و… را به‌صورت مستمر به‌روزرسانی می‌کند. چنانچه فرد یا خانواده‌ای به وضعیت دهک خود معترض باشد، می‌تواند از طریق سامانه حمایت وزارت مذکور درخواست بازنگری دهد. بررسی این درخواست‌ها قابل انجام بوده و در بسیاری از موارد منجر به بازگشت یارانه شده است.
چشم‌انداز آینده؛ حرکت به‌سوی یارانه‌های هوشمند
در حال حاضر، پرداخت یارانه نقدی بر اساس قانون بودجه سالانه انجام می‌شود، اما در قانون بودجه سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، استفاده از کالابرگ الکترونیکی نیز پیش‌بینی شده است. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ضمن حفظ زیرساخت‌های پرداخت نقدی، بسترهای لازم برای اجرای کالابرگ را نیز در دستور کار قرار داده است تا در صورت ابلاغ سیاست‌های جدید، بتواند با حداکثر سرعت، آنها را به اجرا درآورد.
