پژوهشگران دانشگاه نیویورک در مطالعه‌ی تازه تأثیر حذف مجموعه‌ای از اسیدهای آمینه از رژیم غذایی موش‌ها را بررسی کردند. آن‌ها با ایجاد تغییرات ژنتیکی، توانایی موش‌ها در تولید این ترکیبات را نیز از بین بردند. در میان تمامی اسیدآمینه‌های مورد بررسی، حذف سیستئین باعث کاهش وزن سریع و شدید شد؛ به‌گونه‌ای که وزن بدن برخی از موش‌ها تنها درطول هفت روز تا ۳۰ درصد کاهش یافت.
به گزارش زومیت، وقتی سیستئین در بدن مهار یا حذف می‌شود، میزان ماده‌ای به نام کوآنزیم A هم کاهش پیدا می‌کند. این ماده در بدن تمام موجودات زنده وجود دارد و در فرایندهای متابولیکی مثل سوزاندن چربی‌ها برای تولید انرژی نقش دارد.
وقتی کوآنزیم A کمتر شود، فرآیندهای متابولیکی مختل و همین امر باعث می‌شود وزن بدن خیلی سریع کاهش پیدا کند. با کاهش سطح کوآنزیم A، فرایند فسفریلاسیون اکسیداتیو که مسئول تولید آدنوزین تری‌فسفات (ATP) است، مختل شد. آدنوزین تری‌فسفات مولکولی است که انرژی را در بدن ذخیره و آزاد می‌کند.
مختل‌شدن فرآیند مذکور به این معنا بود که موش‌ها دیگر نمی‌توانستند انرژی موردنیاز خود را از کربوهیدرات‌ها تامین کنند و به جای آن سراغ چربی‌های ذخیره‌شده‌ی خود رفتند. علاوه‌براین، کاهش سیستئین باعث افزایش تولید هورمونی به نام GDF15 شد که موجب کاهش تمایل به خوردن غذا می‌شود. بنابراین، موش‌ها علاوه بر اینکه برای تأمین انرژی سراغ چربی‌های ذخیره‌شده خود رفتند و شاهد کاهش وزن چشمگیر شدند، به‌دلیل کاهش اشتها، از پرخوری اجتناب و وزن کم‌شده را نیز حفظ کردند.
اوگنی نادلر، از نویسندگان مطالعه، اظهار داشت: «نتایج شگفت‌انگیز ما نشان می‌دهد که کاهش سطح سیستئین در موش‌های آزمایشگاهی، با فعال‌سازی مجموعه‌ای از مسیرهای زیستی مرتبط، به از دست رفتن سریع چربی منجر شد. گرچه دستیابی به کاهش وزن در درمان‌های بالینی همچنان یکی از اهداف مهم آینده است، در این مرحله بیشتر تحت‌تأثیر یافته‌های عمیق و بنیادی مربوط به متابولیسم قرار گرفته‌ایم.»
توجه به این موضوع ضروری است که حذف سیستئین از رژیم غذایی انسان تقریباً غیرممکن است؛ زیرا این اسیدآمینه در تقریباً تمامی مواد غذایی وجود دارد. مهار تولید سیستئین از راه ژنتیکی نیز خطرات جدی برای سلامت به همراه خواهد داشت، زیرا این اسیدآمینه در عملکردهای حیاتی بدن ازجمله محافظت از اندام‌ها در برابر سموم و داروها نقش دارد.
دانشمندان معتقدند یافته‌هایشان دریچه‌ای تازه برای بررسی و درک فرآیند کاهش وزن گشوده است. به‌عنوان نمونه، آن‌ها اکنون قادرند با به‌کارگیری مهندسی ژنتیک، تولید سیستئین را به‌صورت انتخابی فعال کنند و تاثیر آن را بر کاهش وزن به‌طور دقیق‌تری مورد بررسی قرار دهند. اجرای این روش می‌تواند راه را برای ابداع تکنیک‌هایی به منظور محدودکردن این آمینواسید در انسان‌ها هموار کند و به آن‌ها در کاهش وزن کمک کند.
دان ال. لیتمن، نویسنده دیگر مقاله اظهار داشت: «با توجه به اینکه دستیابی به بیشترین کاهش وزن ناشی از کمبود سیستئین در موش‌ها منوط به ترکیب رژیم غذایی و حذف ژن بود، اکنون می‌توانیم تولید سیستئین را به‌طور ژنتیکی در سلول‌ها یا بافت‌های مشخص بازیابی و نقش هریک را در کاهش وزن مشاهده‌شده بررسی کنیم. امیدواریم در آینده بتوانیم با بهره‌گیری از بخش‌هایی از این فرآیند و بدون نیاز به حذف کامل سیستئین، به کاهش وزن مشابهی در انسان‌ها دست پیدا کنیم.»
مطالعه در مجله نیچر منتشر شده است.
