به گزارش بهداشت نیوز امین ماهورام، روانپزشک، با اشاره به اینکه ریتالین دارویی از گروه محرکهاست، اظهار داشت: «این داروها با افزایش فعالیت در سیستم عصبی مرکزی، اثرات خود را نشان میدهند.» این متخصص تاکید کرد که ریتالین تنها یک نام تجاری بوده و نام علمی آن «متیل فنیدیت» است.
وی به خانوادههای دارای کودک مبتلا به بیشفعالی یا نقص توجه و تمرکز هشدار داد: «هم عدم مصرف ریتالین در صورت نیاز و هم مصرف خودسرانه آن بدون تجویز پزشک، مشکلات جدی در آینده برای افراد ایجاد میکند.» این موضوع بر اهمیت تشخیص صحیح و درمان تحت نظر متخصص تاکید دارد.
ماهورام در خصوص اثرات درمانی ریتالین گفت: «این دارو عمدتاً برای اختلال بیشفعالی و نقص توجه (ADHD) تجویز میشود. همچنین در مواردی برای اختلالات خواب، اختلالات خلقی، اختلال کنترل تکانه و مشکلاتی در توجه و تمرکز کاربرد دارد.»
این روانپزشک توضیح داد: «مغز برای تمرکز بر فعالیتها به مواد شیمیایی و فرآیندهای خاصی نیاز دارد. کمبود یا نقص در این موارد منجر به اختلال در توجه و تمرکز میشود.» وی افزود که مشکلات تمرکز میتواند ناشی از افسردگی، اضطراب، یا وسواس فکری نیز باشد، که تشخیص علت آن بر عهده روانپزشک است.
ماهورام تاکید کرد: «اگر علت مشکل در توجه و تمرکز، اختلال بیشفعالی یا نقص توجه تشخیص داده شود، استفاده از ریتالین یکی از گزینههای درمانی موثر خواهد بود.» اما وی هشدار داد که ریتالین تنها زمانی برای مشکل توجه و تمرکز مفید است که علت اصلی، بیشفعالی و نقص توجه باشد.
وی با مثالی روشن ساخت: «فردی که به دلیل اضطراب شدید نمیتواند تمرکز کند، با مصرف خودسرانه ریتالین مانند رانندهای است که برای خودروی پنچر، بنزین بیشتری میریزد. این کار نه تنها به بهبود تمرکز کمکی نمیکند، بلکه میتواند مضر باشد.»
در پاسخ به سوالی درباره ضررهای مصرف خودسرانه ریتالین، ماهورام به عوارضی چون اختلال خواب، کاهش اشتها، تحریکپذیری، مشکلات گوارشی و عوارض قلبی-عروقی اشاره کرد. وی همچنین خطر وابستگی و اعتیاد به ریتالین را جدی دانست.
این روانپزشک توضیح داد: «یکی از اثرات ریتالین، ایجاد احساس سرخوشی اولیه به دلیل افزایش ناگهانی دوپامین در مغز است. مصرف این دارو بدون داشتن بیشفعالی یا نقص توجه، فرد را مستعد اعتیاد به ریتالین میکند، که میتواند به افزایش تدریجی دوز مصرفی و حتی مرگ منجر شود.»
ماهورام با انتقاد از باور غلط برخی خانوادهها که تجویز علمی ریتالین را با اعتیاد یکی میدانند، تاکید کرد: «مصرف تحت نظارت روانپزشک، اثرات مثبتی بر تمرکز و عملکرد تحصیلی و رفتاری کودکان مبتلا به بیشفعالی خواهد داشت.»
وی در جمعبندی اظهارات خود گفت: «مشکل در توجه و تمرکز، به ویژه در دوران تحصیل، موضوعی جدی است. بهترین اقدام، مراجعه به روانپزشک است. اگر علت، بیشفعالی یا نقص توجه باشد، ریتالین تحت نظر متخصص میتواند زندگی فرد را متحول کند و نگرانی از بابت اعتیاد به ریتالین کمتر است.»
این متخصص در پایان تاکید کرد: «اما اگر علت مشکلات تمرکز موارد دیگری باشد، مصرف خودسرانه ریتالین نه تنها کمکی نمیکند، بلکه فرد را درگیر عوارض و اعتیاد خواهد کرد. بهترین راه، اعتماد به تشخیص و درمان روانپزشک است.»