به گزارش مشرق، طرح جدید بنزینی دولت که بر اساس تبصره ۳ بند «ت» جز ۲ قانون بودجه ۱۴۰۴ کل کشور تعریف شده، با هدف تسهیل فرآیند سوختگیری، افزایش شفافیت و جلوگیری از قاچاق سوخت اجرا میشود.
نحوه اجرا و ابزارها
به جای کارت فیزیکی سوخت، از این پس هر متقاضی با دریافت یک کد ششرقمی (رمز پویا) از طریق سه روش اپلیکیشن «سوخت من»، کد دستوری USSD یا در مواقع اضطراری رمز محلی جایگاه، فرآیند سوختگیری را آغاز میکند.
پرداخت هزینه سوخت به دو صورت امکانپذیر است: اول پرداخت آنی از طریق کارت بانکی و دوم برداشت مبلغ با فاصله زمانی ۲ تا ۶ ساعت پس از مصرف.
سیستم بهصورت دورهای (هر ۲ و ۶ ساعت) با جایگاه و بانک مرکزی تسویه میکند تا سهمیه و هزینه هر فرد با حساب بانکی وی منطبق شود.
اهداف کلیدی طرح
تسهیل سوختگیری: با کاهش مراحل پرداخت و اتصال مستقیم سهمیه به حساب بانکی، فرآیند به یک مرحله کاهش یافته است.
شفافیت و رصد مصرف: اتصال سهمیه به کد ملی امکان پایش دقیق مصرف هر فرد را فراهم کرده و از توزیع غیرشفاف کارتهای اضطراری جایگاهها (حدود ۴۰ درصد) جلوگیری میکند.
مبارزه با قاچاق: با حذف تدریجی کارتهای جایگاه و انتقال سهمیه به حساب بانکی افراد، احتمال استفاده از کارتهای سرقتی یا آزاد برای قاچاق سوخت تا حد چشمگیری کاهش مییابد.
قیمت بنزین نیز مطابق سنوات گذشته بدون تغییر باقی میماند؛ هرگونه تغییر در قیمت یا مقدار سهمیه منوط به تصمیم مشترک دولت و مجلس است.
گامهای بعدی و جدول زمانی
فاز آزمایشی در یک جایگاه تهران آغاز شده و تا پایان خرداد ۱۴۰۴ در چند جایگاه دیگر نیز اجرا میشود.
طبق تأکید نمایندگان مجلس، تا پایان تیرماه ۱۴۰۴ باید امکان سوختگیری با کد ملی و کارت بانکی در سراسر کشور فراهم گردد.
از اول مرداد ماه ۱۴۰۴ کارتهای سوخت جایگاهها بهمرور جمعآوری شده و طرح بهصورت کامل جایگزین روش فعلی خواهد شد.
چالشها و ملاحظات
اخذ مجوزهای فنی و امنیتی از سازمان پدافند غیرعامل، مرکز مدیریت راهبردی افتا و بانک مرکزی از مهمترین موانع اولیه است.
شرایط اضطراری، مانند قطعی اینترنت یا برق جایگاه، با تأمین رمز محلی یا USSD پیشبینی شده است تا اختلالی در سوختگیری ایجاد نشود.
نیاز به اطلاعرسانی گسترده به مردم درخصوص نحوه دریافت رمز ششرقمی و استفاده از اپلیکیشن یا کد دستوری.
آینده طرح و پیشزمینه یک اتفاق بزرگ
طرح فعلی سوخت گیری دولت مقدمه طرح اساسی بنزین به نفر است. بر اساس طرح بنزین به نفر هر فرد بر اساس کد ملی ماهانه ۶۰ لیتر سهمیه بنزین دریافت خواهد کرد که فعلاً قرار نیست تغییری در آن صورت گیرد.
همچنین سهمیه خانوار صرفاً به حساب سرپرست خانواده واریز میشود و تعداد خودروهای هر نفر در محاسبه سهمیه تأثیری ندارد.
در نهایت افرادی که سهمیه مازاد دارند میتوانند آن را از طریق سامانهای که بهزودی معرفی میشود، با بالاترین قیمت کارشناسی به دولت یا متقاضیان دیگر عرضه کنند.
طرح انتقال سهمیه بنزین از کارت سوخت فیزیکی به حساب بانکی و کد ملی، گامی مهم در راستای دیجیتالیسازی خدمات سوخترسانی، افزایش شفافیت و کاهش قاچاق سوخت محسوب میشود. کارشناسان و نمایندگان مجلس بر اجرایی شدن سریع و کامل این طرح تا پایان تیرماه ۱۴۰۴ تأکید دارند و آن را نقطه عطفی در مدیریت بهینه منابع انرژی کشور میدانند.