ریحانه اسکندری: در جهان امروز که تصویر و روایت از هر سو بر ما هجوم می‌آورند، انتخاب یک سریال خوب، به کاری شبیه جست‌وجوی الماس در دل خاک تبدیل شده است. با وفور محتوا در شبکه‌های پخش آنلاین، مخاطب ناگزیر از عبور از انبوهی از داستان‌های نیمه‌کاره، کلیشه‌های تکراری و تصویرسازی‌های سطحی است.

اما هنوز هم، گاه‌گاهی، آثاری پدیدار می‌شوند که چونان زمزمه‌ای در شب تار، ذهن بیننده را از عمق به لرزه می‌اندازند؛ نه با ترس آشکار، که با تردید، با شوک، با آن چیزی که پشت چشم‌ها و زیر پوست پنهان است.

ژانر تریلر روان‌شناختی، در میان انواع روایت‌های تصویری، یکی از معدود قالب‌هایی‌ست که هنوز هم قادر است با نگاهی پیچیده و چندلایه، جهان درونی انسان را بکاود و تجربه‌ای سینمایی پدید آورد که فراتر از سرگرمی‌ است.

این ژانر، ما را با خود به سفری ذهنی می‌برد؛ جایی میان توهم و واقعیت، بین خاطره و حقیقت، و آن‌جا که انگیزه‌های انسانی به مرز تاریکی می‌رسند.

در این گزارش، پنج سریال خارجی کمتر دیده‌شده اما باکیفیت از ژانر تریلر روان‌شناختی را معرفی می‌کنیم؛ آثاری که یا در سکوت دیده شدند یا زیر سایه سریال‌های پرزرق‌وبرق پنهان ماندند، اما در روایت، بازیگری، و ایده‌پردازی، کم‌نظیر هستند.

سریال «بیمار»؛ درمانی که زخم ها را از نو باز می‌کند

تصور کنید روان‌درمانی باشید که ناگهان خودتان در نقش گروگان یک بیمار روانی ظاهر شوید؛ بیماری که از شما کمک می‌خواهد تا از قتل‌های بیشتر دست بردارد. این همان نقطه آغاز سریال «بیمار» است؛ سریالی نسبتا کوتاه که عمق زیادی دارد. 

این اثر  در سال ۲۰۲۲ توسط کمپانی اف.ایکس منتشر شد و توانست با کمترین ابزارها، بیشترین فشار روانی را به بیننده تحمیل کند.
استیو کارل، که بیش‌تر با نقش‌های کمدی شناخته می‌شود، این بار در نقش دکتری آرام و زخم‌خورده، هنرنمایی می‌کند و مخاطبان را شوکه می‌کند. روبه‌روی او، دومنال گلیسون با چهره‌ای بی‌ثبات، لحظه‌به‌لحظه ذهن مخاطب را به بازی می‌گیرد.

سریال «بیمار» در ده قسمت کوتاه روایت می‌شود، اغلب در یک اتاق رخ می‌دهد و همین محدودیت فضایی، به‌طرزی هوشمندانه، حس حبس‌شدگی و تهدید را افزایش می‌دهد.
منتقدان «بیمار» را به‌خاطر بازی‌های بی‌نظیر، فضای مینی‌مالیستی و گفت‌وگوهای نفس‌گیر ستایش کرده‌اند و امتیاز ۸۷ درصدی در راتن تومیتو و نمره هفت از ده در آی ام دی بی نشان می‌دهد که این تجربه‌ی غیرمعمول، با استقبال خوبی مواجه شده است.

سریال «از دست دادن آلیس»؛  شاید بخواهید بدانید وقتی انسان از وسوسه فرمان می‌گیرد چه می‌شود؟

«از دست دادن آلیس» از آن دسته سریال‌هایی‌ است که با ظرافت زنانه‌ای روایت می‌شود اما زیر پوستش، نبض تاریکی با سرعت می‌زند.

این سریال توسط اپل تی وی پلاس ساخته و پخش شده است. «از دست دادن آلیس» داستان کارگردانی زن را روایت می‌کند که با فیلمنامه‌نویسی جوان آشنا می‌شود؛ رابطه‌ای کاری که به‌تدریج تبدیل به وسوسه، توهم، و حتی خطر می‌شود.
کارگردانی سیگل آوی، و بازی آیلت زورر در نقش اصلی، فضای سریال را با نوعی شوک‌کردن دائمی همراه کرده‌ است و تعیلق بسیاری را برای مخاطب ایجاد می‌کند. «از دست دادن آلیس» با ریتمی آهسته اما پرتنش، مرز میان هنر، حقیقت، و قدرت را می‌شکند.

سریال «از دست دادن آلیس» با اینکه در نگاه اول ساده به‌نظر می‌رسد، اما زیرساختی روایی دارد که هر لحظه آن سرشار از تعلیق و پیچیدگی روانی است. امتیاز ۸۵ درصد در راتن تومیتو و شش در آی ام دی بی گواهی بر استقبال منتقدان و مخاطبان از این اثر خاص است.

سریال «انجام نشده»؛ داستان باز شدن گره با  زمان و جنون

کمتر سریالی را می‌توان یافت که همزمان در مرزهای روان‌شناسی، سفر در زمان و فلسفه حرکت کند و در عین حال، از نظر بصری هم تجربه‌ای نو ارائه دهد.
«انجام نشده»، تولید کمپانی آمازون، یک سریال انیمیشنی برای بزرگسالان است که با تکنیک روتوسکوپی ساخته شده؛ یعنی ابتدا فیلم‌برداری زنده انجام شده، سپس بر آن طراحی انیمیشنی کشیده‌اند.

در دل داستان، دختری به نام آلما، پس از تصادفی مرموز، درمی‌یابد که می‌تواند با زمان بازی کند و حتی با پدر مرده‌اش صحبت کند. اما این توانایی، به‌جای نجات او، آرام‌آرام تبدیل به باری روانی می‌شود که نه تنها زندگی که ذهن او را نیز متلاشی می‌کند.
رزا سالازار در نقش آلما، اجرای درخشانی دارد و حضور باب اودنکرک در نقش پدرش، لایه‌ای عاطفی و تلخ به داستان می‌بخشد. با کسب امتیاز ۹۸ درصدی از منتقدان راتن تومیتو، امتیاز آم ای ام دی بی ۸.۵ و استقبال گسترده کاربران، «انجام نشده» را باید یکی از درخشان‌ترین تجربیات روانی تصویری این سال‌ها دانست.

سریال «خدمتکار»؛ روایتی با کلیدواژه‌های کودک، خانه و راز

اگر طرفدار فضای رازآلود، بیمارگونه و خفه‌کننده‌ی ام. نایت شیامالان هستید، «خدمتکار» دقیقاً همان تجربه‌ای‌ است که باید با چای تلخ و چراغ خاموش ببینید. داستان با یک تراژدی آغاز می‌شود؛ نوزادی که می‌میرد و جایگزینی عجیب برای او، یعنی یک عروسک، به خانه برمی‌گردد. اما با ورود پرستاری مرموز، همه‌چیز از حالت عادی خارج می‌شود.

چهار فصل از این سریال توسط کمپانی اپل تی وی پلاس پخش شده است و هربار با گره‌های روایی تازه‌تر و رازهایی عمیق‌تر، بیننده را بیشتر درگیر کرد. امتیاز آی ام دی بی ۷.۸ و  بازی‌های درخشان لورن امبروز و توبی کبل، به‌همراه کارگردانی حساب‌شده، باعث شده است «خدمتکار» در فهرست محبوب‌ترین آثار شیامالان قرار گیرد. اگرچه در ابتدا کند است، اما فضای سنگین و چیدمان دقیق آن، برای علاقمندان به تریلرهای روانی، یک ضیافت ذهنی پر از تعلیق است.

سریال «طعم کاملا جدید گیلاس»؛ کثیفی هالیوود زیر پوست یک روایت سریالی

این سریال عجیب، با ترکیبی از تریلر روان‌شناختی، ترس بدنی، و طنز سیاه، روایتی جسورانه از دنیای پشت پرده‌ی سینمای آمریکا ارائه می‌دهد.
«طعم کاملا جدید گیلاس» روایت دختری‌ است که برای ساخت فیلمش به لس‌آنجلس می‌آید، اما به‌زودی وارد دنیایی کابوس‌وار می‌شود که جادوی سیاه، خیانت، و انتقام در آن به‌هم می‌پیچند.
رزا سالازار بار دیگر در نقش زنی چندلایه، درخشش خاصی دارد و سریال با طراحی بصری خیره‌کننده و لحظات عجیب‌وغریب، تجربه‌ای می‌سازد که هم برای عاشقان لینچ آشنا است و هم برای تازه‌واردها شگفت‌آوری خاصی دارد. این سریال یک فصل بیشتر ندارد، اما آن‌قدر قوی‌ است که تا مدت‌ها در حافظه‌تان حک می‌شود.

امتیاز سریال آی ام دی بی این سریال ۷.۱ است و از منتقداتن راتن تومتیو امتیاز ۷۶ درصدی گرفته است که آمار خوبی برای یک اثر سرگرم کننده به نظر می‌رسد.

اگرچه هرکدام از این سریال‌ها سبک و زبان خاص خود را دارند، اما همگی در یک چیز مشترک‌اند؛ آن‌ها به درون ذهن انسان پا می‌گذارند، نه برای قضاوت، بلکه برای کشف پیچیدگی‌هایی که در ناخودآگاه عجیب انسان پنهان شده است.
شاید آن‌چه ترسناک‌ترین بخش این داستان‌ها است، نه هیولاهای بیرونی بلکه سایه‌هایی‌ است که در یک وجود کاملا انسانی خود را چشم‌ها دور کرده است.

۵۹۲۴۴