عصر ایران- منابع خبری از نارضایتی آمریکا و اسرائیل نسبت به حضور ژاپن در برنامه توسعه جنگنده نسل ششم GCAP که به صورت مشترک توسط بریتانیا، ایتالیا و ژاپن هدایت می‌شود، خبر داده اند.
بر اساس گزارش Infodefensa و اینتلیجنس آنلاین، واشنگتن از طریق کانال های دیپلماتیک و اقتصادی از جمله تهدیدات احتمالی در زمینه همکاری های امنیتی دوجانبه به توکیو فشار وارد می‌کند تا در مورد مشارکت ژاپن در این برنامه بازنگری شود.
گفته می‌شود که ایالات متحده نگران سطح توانمندی و خودکفایی است که ژاپن از طریق برنامه GCAP به دست خواهد آورد. از پایان جنگ جهانی دوم، ژاپن به شدت به طرح ها و فناوری های آمریکایی برای دفاع هوایی خود تکیه داشته است. اما در سال 2020 توکیو با راه‌اندازی برنامه F-X خود برای جایگزینی جنگنده های F-2 که مشتقی از F-16C آمریکایی است، از این سنت فاصله گرفت.
در نوامبر 2022 ژاپن با بریتانیا و ایتالیا توافق کرد تا تلاش های خود را با برنامه بریتانیایی تمپست ادغام کند و برنامه ای مشترک به نام برنامه هوایی رزمی جهانی(GCAP) تشکیل دهد. هدف این برنامه تولید یک جنگنده نسل ششم تا سال 2035 است.
سرویس های اطلاعاتی اسرائیل نیز به دنبال اثرگذاری روی برنامه مذکور هستند چرا که نگرانی هایی در رابطه با پیوستن عربستان سعودی به آن وجود دارد.
ریاض در مارس 2023 و وزیر امور خارجه ایتالیا در نوامبر 2024 از احتمال حضور عربستان در این پروژه خبر دادند. منابع ذکر شده توسط IntelligenceOnline به جزئیات اقدامات اسرائیل اشاره نکرده اند.
در همین حال، شرکای GCAP در تلاشند تا از اختلافات ایالات متحده با دیگر کشورها بهره برداری کنند، از جمله تنش هایی که با حضور مجدد دونالد ترامپ در کاخ ریاست جمهوری با برخی متحدان ایجاد شده است. گفته شده که کانادا و پرتغال در حال بررسی گزینه های جایگزین برای خرید جنگنده های آمریکایی اف-35 هستند.
برنامه هوایی رزمی جهانی(GCAP) یک ابتکار سه جانبه توسط بریتانیا، ایتالیا و ژاپن برای توسعه مشترک یک هواپیمای جنگنده نسل ششم است. در حالی که اسکلت هواپیما مشترک خواهد بود، انتظار می رود هر کشور سیستم های راداری، حسگرها، تسلیحات و سیستم های ماموریتی متفاوتی روی هواپیما نصب کند.
این برنامه پروژه تمپست بریتانیا، تلاش های ایتالیا مخصوصا شرکت هوافضای لئوناردو و ابتکار F-X ژاپن را با هم ادغام می کند. شرکای اصلی صنعتی شامل BAESystems(بریتانیا)، لئوناردو(ایتالیا) و میتسوبیشی(ژاپن) هستند. توسعه موتور هواپیما توسط رولز-رویس، شرکت IHI ژاپن و دیگر تولیدکنندگان پیشرو انجام می شود.
