به گزارش بهداشت نیوز یک مطالعه جدید نشان میدهد که مصرف طولانیمدت ماریجوانا، چه به صورت کشیدن و چه از طریق خوردن خوراکیهای حاوی THC (ماده فعال ماریجوانا)، میتواند عملکرد رگهای خونی را به شکلی مشابه با افراد سیگاری کاهش داده و برای سلامت قلب خطراتی جدی ایجاد کند. این یافتهها در حالی منتشر میشود که قانونی شدن فزاینده استفاده از گیاه شاهدانه، زمینه را برای تحقیقات گستردهتر در مورد اثرات آن فراهم کرده است.
با افزایش کشورهایی که استفاده پزشکی یا تفریحی از ماریجوانا را قانونی میکنند، محققان فرصتهای بیشتری برای بررسی این ماده در محیطهای کنترلشده و قابل دسترستر یافتهاند. پژوهش اخیر که توسط محققان دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو (UCSF) انجام شده، به طور خاص به این موضوع پرداخته است که آیا مصرف طولانیمدت ماریجوانا بر سلامت قلب و عملکرد عروق تأثیرگذار است یا خیر.
در این مطالعه، ۵۵ بزرگسال سالم (۲۰ زن و ۳۵ مرد با میانگین سنی ۳۱ سال) که از نیکوتین استفاده نمیکردند و به ندرت در معرض دود سیگار قرار داشتند، به سه گروه تقسیم شدند: گروه اول مصرفکنندگان ماریجوانای تدخینی (سه بار یا بیشتر در هفته به مدت حداقل یک سال)، گروه دوم مصرفکنندگان خوراکی THC (با همان الگو) و گروه سوم افرادی که ماریجوانا مصرف نمیکردند.
محققان علاوه بر اندازهگیری متابولیتهای خون و ادرار برای سنجش THC، کانابیدیول (CBD) و نیکوتین، شاخصهای سلامت عمومی مانند سطوح کلسترول، تریگلیسیرید و شاخص توده بدنی (BMI) را نیز بررسی کردند. سپس برای ارزیابی عملکرد رگهای خونی، از دو روش «اتساع به واسطه جریان شریانی» (FMD) و «سرعت موج پالس کاروتید-ران» (PWV) استفاده کردند.
اتساع به واسطه جریان شریانی (FMD) نشان میدهد که شریانها پس از یک محدودیت موقت جریان خون، چگونه منبسط میشوند و سلامت اندوتلیوم (پوشش داخلی رگ خونی) را منعکس میکند. سرعت موج پالس (PWV) نیز سفتی شریانها را اندازهگیری میکند؛ شریانهای سالم و انعطافپذیر، موج پالس را آهستهتر منتقل میکنند. هر دوی این آزمایشها شاخصهای مهمی برای ارزیابی خطر بیماریهای قلبی-عروقی مانند حمله قلبی، فشار خون بالا و نارسایی قلبی هستند.
علاوه بر آزمایشهای فیزیولوژیکی، محققان سلولهای اندوتلیال را در آزمایشگاه در معرض خون شرکتکنندگان قرار دادند تا تأثیر آن بر تولید نیتریک اکسید (NO) را ارزیابی کنند. نیتریک اکسید باعث گشاد شدن رگهای خونی و بهبود جریان خون میشود و کاهش تولید آن میتواند نشانهای از عملکرد ضعیف اندوتلیال و عامل خطری برای مشکلات قلبی-عروقی باشد.
نتایج نشان داد که عملکرد شریانی (FMD) در مصرفکنندگان ماریجوانا، چه به صورت تدخینی و چه خوراکی، به طور قابل توجهی بدتر از گروه غیرمصرفکننده بود. همچنین، مصرفکنندگان ماریجوانای تدخینی سطوح پایینتری از نیتریک اکسید در سلولهای اندوتلیال خود داشتند، که نشاندهنده اختلال در عملکرد اندوتلیال و سلامت رگهای خونی است. جالب آنکه مصرفکنندگان خوراکی THC کاهش مشابهی در تولید نیتریک اکسید نشان ندادند، که این موضوع میتواند بیانگر تأثیر متفاوت روشهای مصرف بر سلامت عروق باشد.
محققان تأکید کردند: "مصرف مزمن ماریجوانا و مصرف THC با اختلال عملکرد اندوتلیال مشابه با آنچه در افراد سیگاری مشاهده میشود، مرتبط بود، هرچند ظاهراً از طریق مکانیسمهای مشخصی اتفاق میافتد." این مطالعه درک ما را از خطرات بالقوه مصرف ماریجوانا برای سلامت عروق افزایش داده و شواهد بیشتری ارائه میدهد که مصرف این ماده بیضرر نیست.
البته، این مطالعه دارای محدودیتهایی نیز بوده است، از جمله عدم توانایی در تفکیک گونههای مختلف شاهدانه و اتکا به گزارش خود افراد برای میزان مصرف، که میتواند شامل سوگیری باشد. نتایج این تحقیق در مجله معتبر JAMA Cardiology منتشر شده است.