نیلوفر مولایی: اخیرا، علی زینیوند، معاون سیاسی وزیر کشور، با اشاره به موضوع احتمال برگزاری همزمان انتخابات ریاستجمهوری و مجلس شورای اسلامی، گفته است: «بحثی که مطرح شده مبنی بر این است بتوانیم این دو انتخابات را تجمیع کنیم تا مردم مجبور نباشند در فاصلهای کمتر از دو ماه، دو بار به پای صندوقهای رأی بیایند. علاوه بر این، برگزاری همزمان انتخابات به مدیریت بهتر دوره انتقال قدرت و استقرار دولت نیز کمک میکند. ما بهصورت کلی با این دیدگاه موافقیم، اما این موضوع نیاز به بررسی دقیق سازوکارهای قانونی دارد.»
اظهارات معاون سیاسی وزیر کشور درباره تجمیع انتخابات مجلس و ریاست جمهوری با استقبال ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا همراه شد. او در این باره به خبرگزاری خبرآنلاین گفت: «همزمان شدن این دو انتخابات فضایی را در کشور ایجاد میکند که به افزایش میزان مشارکت کمک میکند. البته این تنها راهحل نیست، اما یکی از راههاست.»
وی با اشاره به فضای انتخاباتی کشور و چالشزا بودن این موضوع بیان کرد: «یک نکته مثبت در همزمانی انتخابات این است که احتمالاً انتخابها از یک گرایش سیاسی مشخص صورت گیرد و دوگانگی گرایشی که در برخی دورهها دیده شده کاهش یابد. اگر رئیسجمهوری که مردم انتخاب میکنند، همگرایش با نمایندگان در مجلس انتخاب باشد، این برای اداره کشور مفیدتر است.»
در ادامه مشروح گفت و گوی ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا را می خوانید؛
****
*آقای ایمانی! برگزاری دو انتخابات ریاست جمهوری و مجلس ممکن است روی آرای مردم تاثیر بگذارد؟
اگر این اقدام قابل اجرایی شدن باشد، اقدامی مثبت است؛ چرا که هر انتخاباتی، علاوه بر هزینههای مالی برای دولت، نیازمند بسیج افکار عمومی نیز هست. ما در کشور چهار انتخابات رسمی داریم. هر چقدر این چهار انتخابات بهصورت همزمان برگزار شود، نهتنها هزینههای ریالی کاهش مییابد، بلکه هزینههای روانی نیز تنها یکبار انجام خواهد شد.
به عنوان نمونه، انتخابات ریاستجمهوری همواره با هیجانات خاصی همراه است. اگر این هیجانات با انتخابات مجلس همزمان شود، میتوان هر دو انتخابات را در سطحی از شور و شعف مردمی برگزار کرد. اینگونه نباشد که انتخابات مجلس پرشور برگزار شود، اما در انتخابات ریاستجمهوری میزان مشارکت کاهش یابد.
مجلس یک توان و ظرفیت مشخص برای به پای صندوق آوردن مردم دارد و انتخابات ریاستجمهوری هم بهگونهای دیگر. اگر این دو انتخابات همزمان برگزار شود، میتوان جامعه را بهتر مدیریت کرد؛ بهطوری که هم میزان مشارکت افزایش یابد و هم تعهد مردم برای حضور در پای صندوقهای رأی بیشتر شود. بنابراین، فکر میکنم اگر این طرح اجرایی شود، اقدامی مثبت خواهد بود.
میزان مشارکت افزایش پیدا میکند اگر...
* همیشه تمرکز روی انتخابات ریاستجمهوری بیشتر بوده و تبلیغات بیشتری انجام میشود. آیا ممکن است تمرکز از انتخابات مجلس برداشته شود؟
معمولاً مردم وقتی پای صندوق رأی میآیند، اگر هر دو انتخابات بهصورت همزمان باشد، در هر دو شرکت میکنند. مهم این است که انگیزهای برای حضور در حوزههای انتخابیه پیدا کنند. مجلس هم ظرفیتی دارد، بهویژه در حوزههای کوچک. ممکن است همین ظرفیت به انتخابات ریاستجمهوری نیز کمک کند.
برای مثال، در یک حوزه کوچک در شهرهای کوچکتر، مردم معمولاً برای انتخابات مجلس انگیزه دارند؛ چرا که میخواهند فلان فرد که از قوم، زبان یا منطقه آنهاست، رأی بیاورد. وقتی برای رأی دادن به مجلس پای صندوق میآیند، همزمان در انتخابات ریاستجمهوری نیز شرکت میکنند و این به پرشور شدن آن کمک میکند.
عکس این موضوع هم وجود دارد؛ در شهرهای بزرگ، مردم معمولاً نسبت به انتخابات ریاستجمهوری حساسیت دارند و تمایل زیادی به انتخابات مجلس نشان نمیدهند. در این حالت، وقتی برای رأی دادن به ریاستجمهوری میآیند، به تعدادی از نامزدهای انتخابات مجلس نیز رأی میدهند. در مجموع، اگر به صورت کلی نگاه کنیم، میزان مشارکت افزایش پیدا میکند.
یکی از راههای افزایش مشارکت، همزمانی انتخابات است
* یعنی همزمان بودن انتخابات راهی برای افزایش میزان مشارکت است؟
بله؛ یکی از راههای افزایش مشارکت، همزمانی انتخابات است. از میان چهار انتخاباتی که در کشور برگزار میشود، دو مورد بهخاطر ماهیت نهادهای انتخابشونده مشارکت بالاتری دارند: انتخابات ریاستجمهوری و انتخابات مجلس. همزمان شدن این دو انتخابات فضایی را در کشور ایجاد میکند که به افزایش میزان مشارکت کمک میکند. البته این تنها راهحل نیست، اما یکی از راههاست.
احتمالاً انتخابها از یک گرایش سیاسی مشخص صورت گیرد
* همواره از چند ماه مانده به انتخابات، فضای مجلس و دولت تحت تأثیر آن قرار میگیرد. این همزمانی تا چه اندازه چالشبرانگیز است؟
این موضوعی که شما مطرح میکنید همیشه وجود داشته است. فرض کنید انتخاباتها همزمان نباشند؛ آیا شش ماه پیش از انتخابات مجلس، فضای مجلس انتخاباتی نمیشود؟ چرا، و همیشه هم چنین بوده است. نوع نطقهای نمایندگان، رنگ و بوی انتخاباتی به خود میگیرد. همچنین شش ماه پیش از انتخابات ریاستجمهوری، معمولاً دستگاههای اجرایی وارد نوعی بلاتکلیفی میشوند؛ این نیز همیشه بوده است.
اما یک نکته مثبت در همزمانی انتخابات این است که احتمالاً انتخابها از یک گرایش سیاسی مشخص صورت گیرد و دوگانگی گرایشی که در برخی دورهها دیده شده کاهش یابد. اگر رئیسجمهوری که مردم انتخاب میکنند، همگرایش با نمایندگان در مجلس انتخاب باشد، این برای اداره کشور مفیدتر است.
البته در دوره کنونی، هماهنگی خوبی بین رئیسجمهور فعلی و مجلس فعلی وجود دارد؛ اما در سالهای گذشته مواردی بوده که رئیسجمهور از یک گرایش و مجلس از گرایشی دیگر بودهاند. این ناهمگونی موجب کندی یا توقف در برخی اقدامات شده است. در حالی که اگر این دو انتخابات همزمان باشد، امکان انتخاب نمایندگان و دولت متناسب با فضای زمان بیشتر میشود.
27215